اشک ریختن (بکاء) - صفحه 9

بر ضعف ها و لغزش ها ، گريه بر از دست دادن پدر ، مادر ، فرزند ، دوستان و...)، اشاره به راه هاى صحيح بهره ورى از فوايد گريه است و بدين سان، پيروان اسلام علاوه بر فوايد مادّى و دنيوى گريه ، از بركات معنوى و اخروى آن نيز بهره مند مى گردند .

4 . خاستگاه گريه مفيد و سازنده

خاستگاه گريه مفيد و سازنده ، علم و ايمان است . هر چه معرفت انسان نسبت به حقايق هستى بيشتر شود و ايمان او به عالمِ پس از مرگ قوى تر گردد ، ارزش اخلاقى و عملى در زندگى او، جايگاه بيشترى مى يابد و جان از لطافت بيشترى برخوردار مى گردد .
گريه هاى اولياى الهى و در رأس آنها خاتم انبيا ، ۱ ريشه در علم و ايمان و لطافت جان آنها دارد ، چنان كه در اندرزهاى پيامبر صلى الله عليه و آله به ابو ذر آمده است :
يا أبا ذرٍّ ! مَن اُوتِىَ مِنَ العِلمِ ما لا يُبكيهِ ، لَحَقيقٌ أن يَكونَ قَد اُوتِىَ عِلما لا يَنفَعُهُ ، لِأَنَّ اللّهَ نَعَتَ العُلَماءَ فَقالَ عز و جل :«إِنَّ الَّذِينَ أُوتُواْ الْعِلْمَ مِن قَبْلِهِ إِذَا يُتْلَى عَلَيْهِمْ يَخِرُّونَ لِلْأَذْقَانِ سُجَّدًا * وَ يَقُولُونَ سُبْحَانَ رَبِّنَا إِن كَانَ وَعْدُ رَبِّنَا لَمَفْعُولًا * وَ يَخِرُّونَ لِلْأَذْقَانِ يَبْكُونَ وَ يَزِيدُهُمْ خُشُوعًا»۲.۳
اى ابو ذر! به هر كس علمى داده شده باشد كه او را نمى گرياند ، بى گمان، علمى ناسودمند به او داده شده است ؛ زيرا خداوند عز و جل در وصف دانشمندان فرموده است :«همانا كسانى كه پيش تر دانش داده شده اند ، هر گاه قرآن بر ايشان تلاوت شود ، سجده كنان با صورت، به خاك مى افتند و مى گويند : «منزّه است پروردگار ما . وعده پروردگار ما قطعى است» و به رو در مى افتند و مى گريند و بر خشوعشان افزوده مى شود».

1.ر .ك : ص ۲۳۳ (گريستن پيامبر اسلام صلى الله عليه و آله ) .

2.اسراء : آيه ۱۰۸ و ۱۰۹ .

3.ر . ك : ص ۱۳۶ ح ۸۴ .

صفحه از 262