آن توجّه شده ، تفاوت مردم از نظر ظرفيت ها و استعدادهاى طبيعى و اكتسابى ، و ميزان تأثيرپذيرى آنان از تبليغات مفيد و سازنده است . با در نظر گرفتنِ اين تفاوت ها ، هر سخنى براى هر كسى مفيد و سازنده نيست . چه بسا نوعى از تبليغات براى فرد يا جمعى مفيد باشد ، امّا براى فرد يا جمعى ديگر ، غير مفيد و حتّى زيانبار باشد . از اين رو، انبياى الهى موظّف بوده اند كه در تبليغات خود ، ظرفيت فكرى و روحى مردم را در نظر داشته باشند . ^۱

تفاوت استعدادهاى طبيعى

از نگاه احاديث اسلامى ، مردم از نظر استعدادهاى ذاتى ، مانند معادن زمين ، متفاوت اند . ^۲ برخى چون معدن طلا از استعدادهاى بالايى برخوردارند ، برخى مانند معدن نقره هستند و... . همان طور كه انواع معادن زمين ، براى جامعه بشر ، مفيد و كارسازند ، امّا بهره بردارى از آنها به شناخت و برنامه ريزى نياز دارد ، انواع استعدادهاى فطرى انسان ها نيز براى اداره جامعه انسانى ، مفيد و سازنده اند، ولى بهره گيرى از آنها نيازمند شناخت درست و برنامه ريزى صحيح است .

تفاوت استعدادهاى اكتسابى

ظرفيت اكتسابى انسان ها ، مانند ظرفيت ذاتى آنان ، متفاوت است . نُصوص (متون) اسلامى ، به طور كلّى ، انسان ها را بر اساس ميزان تأثيرپذيرى از تبليغات سازنده ، به سه دسته تقسيم كرده اند :
دسته اوّل ، كسانى هستند كه فطرت پاك انسانى خود را با كارهاى ناشايست و بخصوص ظلم كردن ، آلوده نكرده اند . اينان ، از تقواى عقلى برخوردارند و ظرفيت