سخنى درباره قضا و قدر و رابطه آن با عدل خداوند - صفحه 2

ايمان به قضا و قدر ، خشنودى از آن و دستيابى به قلّه كمالات انسانى است .

پيوند قضا و قدر و عدل خداوند

مسئله قضا و قدر ، از دو جهت با عدل خداوند ، ارتباط پيدا مى كند : از جهت نقش تقدير در گرفتارى ها و ناگوارى ها ، و از جهت نقش آن در افعال انسان . از آن جا كه اين دو جهت ، به گونه اى در اكثر مسائل مربوط به قضا و قدر وجود دارند، در مبحث كلامى، موضوع «قضا و قدر» ، در ذيل مبحث «عدل خداوند» ، مورد بحث و بررسى قرار مى گيرد .
و اينك ، توضيحى كوتاه درباره شمارى از معارف مربوط به قضا و قدر :

يك . «قضا» و «قدر» در لغت

قضا ، از ريشه «قضى» به معناى استوار نمودن كارى و قرار دادن آن در جهت فلسفه وجودى آن است . ابن فارس در اين باره مى گويد :
القاف والضادّ والحرف المعتلّ أصلٌ صحيحٌ يَدلّ على إحكام الأمر وإتقانه وإنفاذه لجهته . قال اللّه تعالى : «فَقَضَهُنَّ سَبْعَ سَمَـوَاتٍ فِى يَوْمَيْنِ» (فصّلت / 12) أي أحكم خلقهنّ . . . والقضاء : الحكم ، قال اللّه سبحانه في ذكر من قال : «فَاقْضِ مَا أَنتَ قَاضٍ» (طه / 72) أي : اصنع واحكم ، ولذلك سمّى القاضيقاضيا ، لأنّه يحكم الأحكام ويُنفذها ... . 1
قاف و ضاد و يا ، ريشه صحيح است كه بر اتقان كار و استحكام آن و نافذ بودنش دلالت مى كند . خداوند متعال مى فرمايد : «پس آنها را [به صورت ]هفت آسمان ، در دو هنگام ، مقرر داشت» . يعنى آفرينش آنها را محكم كرد... . و قضا ، حكم كردن است . خداوند پاك ، گفته است : «هر حكمى كه

1.معجم مقاييس اللغة : مادّه «قضى» .

صفحه از 11