مکان های استجابت دعا

مکه و مسجد الحرام

رسول اللّه(ص): مَن أدرَک شَهرَ رَمَضانَ بِمَکةَ، مِن أوَّلِهِ إلى آخِرِهِ، صِیامَهُ وقِیامَهُ، کتَبَ اللّهُ لَهُ مِئَةَ ألفِ شَهرِ رَمَضانَ فی غَیرِها... ولَهُ بِکلِّ یومٍ دَعوَةٌ مُستَجابَةٌ.[۱]

پیامبر خدا(ص): هر کس روزه و عبادت ماه رمضان را، از آغاز تا انجامش، در مکه باشد، خداوند بر این، [ثواب] صد هزار ماه رمضان در غیر مکه مى نویسد... و براى هر روز، یک دعاى پذیرفتنى داشته باشد.

رسول الله(ص): مَن أرادَ الدُّنیا وَالآخِرَةَ فَلیؤُمَّ هذَا البَیتَ؛ فَما أتاهُ عَبدٌ یسأَلُ اللّهَ دُنیا إلّا أعطاهُ اللّهُ مِنها، ولا یسأَ لُهُ آخِرَةً إلَّا ادَّخَرَ لَهُ مِنها.[۲]

پیامبر خدا(ص): هر که دنیا و آخرت را مى خواهد، رهسپار این خانه (کعبه) شود؛ زیرا هیچ بنده اى به آن جا نرود و حاجتى دنیوى از خدا نخواهد، مگر آن که خداوند، آن را به او مى دهد و هیچ امر اخروى نخواهد، مگر آن که برایش ذخیره مى سازد.

رسول الله(ص): لا تُرفَعُ الأَیدی إلّا فی سَبعِ مَواطِنَ: حینَ یفتَتِحُ الصَّلاةَ، وحینَ یدخُلُ المَسجِدَ الحَرامَ، فَینظُرُ إلَى البَیتِ، وحینَ یقومُ عَلَى الصَّفا، وحینَ

یقومُ عَلَى المَروَةِ، وحینَ یقِفُ مَعَ النّاسِ عَشِیةَ عَرَفَةَ، وبِجَمعٍ، وَالمَقامَینِ، حینَ «۵» یرمِی الجَمرَةَ.[۳]

پیامبر خدا(ص): دست ها را جز در هفت جا نباید بلند کرد: هنگام آغازیدن نماز، هنگام داخل شدن به مسجد الحرام و دیدن خانه، هنگام ایستادن بر صفا، هنگام ایستادن بر مَروه، هنگام وقوف با مردم در شامگاه عرفه، و در جمع و مقامین، و هنگام رمى جمره.

عرفات در روز عرفه

رسول اللّه(ص): إنَّ اللّهَ تَعالى تَطَوَّلَ عَلَیکم فی جَمعِکم هذا فَوَهَبَ مُسیئَکم لِمُحسِنِکم، وأعطى مُحسِنَکم ما سَأَلَ، ادفَعوا بِاسمِ اللّهِ.[۴]

پیامبر خدا(ص): خداوند متعال، در این جمع شما به شما لطف کرده است. گنهکارتان را به خاطر نیکوکارتان مى بخشد و به نیکوکارتان، آنچه درخواست کند، عطا مى فرماید. به نام خدا، حرکت کنید.

الإمام علی(ع): لَمّا کانَ عَشِیةُ عَرَفَةَ ورَسولُ اللّهِ(ص) واقِفٌ أقبَلَ عَلَى النّاسِ بِوَجهِهِ فَقالَ: مَرحَبا بِوَفدِ اللّهِ ثَلاثَ مَرّاتٍ الَّذین إذا سَأَ لُوا اللّهَ أعطاهُم.[۵]

امام على(ع): شامگاه عرفه که شد، پیامبر خدا ایستاد و رو به مردم کرد و فرمود: «درود بر میهمانان خدا (این جمله را سه مرتبه فرمود)؛ آنان که هر گاه از خدا درخواست کنند، خداوند، عطایشان فرماید!».

الإمام زین العابدین(ع): إذا کانَ عَشِیةُ عَرَفَةَ، ینَزِّلُ اللّهُ مَلائِکةً إلى سَماءِ الدُّنیا، ثُمَّ یقولُ: انظُروا إلى عِبادی أتَونی شُعثا غُبرا، أرسَلتُ إلَیهِم رَسولاً فَصَدَّقوهُ، ثُمَّ قَصَدونی فَسَأَلونی ودَعَونی، اشهَدوا أنَّ حَقّا عَلَی أن اجیبَهُمُ الیومَ، قَد شَفَّعتُ مُحسِنَهُم فی مُسیئِهِم، وتَقَبَّلتُ مِن مُحسِنِهِم، فَلیفیضوا مَغفورا لَهُم.

ثُمَّ یأمُرُ مَلَکینِ بِالمَأزِمَینِ، فَیقِفُ هذا مِن هذَا الجانِبِ، وهذا مِن هذَا الجانِبِ، یقولانِ: اللّهُمَّ سَلِّم سَلِّم، فَما یکادُ یرى صَریعا ولا کسیرا.[۶]

امام زین العابدین(ع): چون شامگاه عرفه شود، خداوند، فرشتگانى به آسمان دنیا فرو مى فرستد و مى فرماید: «بنگرید که این بندگانم ژولیده و غبارآلود، نزد من آمده اند. پیامبرى به سویشان فرستادم و او را تصدیق کردند. سپس به سوى من آمدند و از من، درخواست مى کنند و مرا مى خوانند. گواه باشید که بر من است تا امروز، اجابتشان کنم. گنهکارشان را به واسطه نیکوکارشان بخشیدم و از نیکوکارشان پذیرفتم. پس، بکوچند که آمرزیده شدند».

سپس به دو فرشته در مأزمین دستور دهد و یکى در یک سوى باشد و دیگرى در سوى دیگر، و مى گویند: «بار خدایا! سلامت بدار، سلامت بدار. پس هیچ زمین خورده و دست و پا شکسته اى دیده نمى شود.

آرامگاه پیامبر

الإمام الصادق(ع): إذا فَرَغتَ مِنَ الدُّعاءِ عِندَ قَبرِ النَّبِی(ص) فَائتِ المِنبَرَ، فَامسَحهُ بِیدِک وخُذ بِرُمّانَتَیهِ وهُمَا السُّفلاوانِ، وَامسَح عَینَیک ووَجهَک بِهِ، فَإِنَّهُ یقالُ: إنَّهُ شِفاءُ العَینِ، وقُم عِندَهُ فَاحمَدِ اللّهَ وأثنِ عَلَیهِ، وسَل حاجَتَک؛ فَإِنَّ رَسولَ اللّهِ(ص) قالَ: ما بَینَ مِنبَری وبَیتی رَوضَةٌ مِن رِیاضِ الجَنَّةِ، ومِنبَری عَلى تُرعَةٍ مِن تُرَعِ الجَنَّةِ وَالتُّرعَةُ هِی البابُ الصَّغیرُ.[۷]

امام صادق(ع): هر گاه از دعا کردن در کنار قبر پیامبر(ص) فارغ شدى، به محلّ منبر برو و آن را مسح کن و دو انارک آن را بگیر که دو دستگیره زیرین اند و چشم ها و صورتت را بر منبر بکش؛ زیرا گفته مى شود که شفابخشِ چشم است و کنار منبر بِایست و حمد و ثناى خداوند به جا بیاور، و حاجتت را بخواه؛ چرا که پیامبر خدا فرمود: «بین منبرم و اتاقم، باغى از باغ هاى بهشت است و منبرم بر روى تُرعه اى از تُرعه هاى بهشت قرار دارد» و تُرعه به معناى دریچه است.

الامام الصادق(ع): إن کانَت لَک حاجَةٌ، فَاجعَل قَبرَ النَّبِی(ص) خَلفَ کتِفَیک، وَاستَقبِلِ القِبلَةَ وَارفَع یدَیک، وَاسأَل حاجَتَک؛ فَإِنَّک أحرى أن تُقضى إن شاءَ اللّهُ.[۸]

امام صادق(ع): اگر حاجتى داشتى، پشت به قبر پیامبر(ص) و رو به قبله بِایست و دو دستت را به آسمان بردار و حاجتت را بخواه، که در این صورت، سزاوارترى تا به خواست خدا، حاجتت برآورده گردد.

الامام الصادق(ع): إذا دَخَلتَ المَسجِدَ، فَإِنِ استَطَعتَ أن تُقیمَ ثَلاثَةَ أیامٍ، الأَربِعاءَ وَالخَمیسَ وَالجُمُعَةَ، فَصَلِّ ما بَینَ القَبرِ وَالمِنبَرِ یومَ الأَربِعاءِ عِندَ الاسطُوانَةِ الَّتی تَلِی القَبرَ، فَتَدعُو اللّهَ عِندَها وتَسأَ لُهُ کلَّ حاجَةٍ تُریدُها فی آخِرَةٍ أو دُنیا.

وَالیومَ الثّانِی عِندَ اسطُوانَةِ التَّوبَةِ، ویومَ الجُمُعَةِ عِندَ مَقامِ النَّبِی(ص)، مُقابِلَ الاسطُوانَةِ الکثیرَةِ الخَلوقِ، فَتَدعُو اللّهَ عِندَهُنَّ لِکلِّ حاجَةٍ، وتَصومُ تِلک الثَّلاثَةَ الأَیامِ.[۹]

امام صادق(ع): هر گاه به مسجد [پیامبر(ص)] درآمدى، اگر توانستى سه روز: چهارشنبه و پنج شنبه و جمعه را بمان و روز چهارشنبه، کنار ستون نزدیک قبر، نماز بخوان در آن جا به درگاه خدا دعا کن و هر حاجتى که براى آخرت یا دنیایت مى خواهى، از او مسئلت نما.

روز دوم، کنار ستون توبه، و روز جمعه در مقام پیامبر(ص) مقابل ستونِ عطرآگین، نماز بخوان و در کنار هر یک از آنها، براى هر حاجتى دعا کن، و هر سه روز را روزه بگیر.

آرامگاه هاى امامان از اهل بیت

تهذیب الأحکام عن عثمان بن سعید عن رجل عن الإمام الصادق(ع): إنَّ إلى جانِبِ کوفانَ قَبرا، ما أتاهُ مَکروبٌ قَطُّ فَصَلّى عِندَهُ رَکعَتَینِ أو أربَعَ رَکعاتٍ، إلّا نَفَّسَ اللّهُ عَنهُ کربَتَهُ، وقَضى حاجَتَهُ. قالَ: قُلتُ: قَبرُ الحُسَینِ بنِ عَلِی(ع)؟

فَقالَ لی بِرَأسِهِ: لا. فَقُلتُ: فَقَبرُ أمیرِ المُؤمِنینَ(ع)؟

قالَ بِرَأسِهِ: نَعَم.[۱۰]

تهذیب الأحکام به نقل از عثمان بن سعید، از مردى، از امام صادق(ع): در کنار کوفه، قبرى است که هیچ دردمندى به نزد آن نرفت و دو یا چهار رکعت نماز نخواند مگر آن که خداوند از او رفع گرفتارى کرد و حاجتش را برآوَرْد. راوى گوید: عرض کردم: قبر حسین بن على(ع)؟ حضرت با سرش به من اشاره کرد که: نه. عرض کردم: پس، قبر امیر المؤمنین(ع)؟ حضرت با سرش اشاره کرد که: آرى.

الإمام الصادق(ع): إذا زُرتَ جانِبَ النَّجَفِ، فَزُر عِظامَ آدَمَ، وبَدَنَ نوحٍ، وجِسمَ عَلِی بنِ أبی طالِبٍ(ع)؛ فَإِنَّک زائِرٌ الآباءَ الأَوَّلینَ، ومُحَمَّدا خاتَمَ النَّبِیینَ، وعَلِیا سَیدَ الوَصِیینَ، وإنَّ زائِرَهُ تُفتَحُ لَهُ أبوابُ السَّماءِ عِندَ دَعوَتِهِ؛ فَلا تَکن عَنِ الخَیرِ نَوّاما.[۱۱]

امام صادق(ع): هر گاه کنار نجف را زیارت کردى، استخوانهاى آدم و بدن نوح و پیکر على بن ابى طالب(ع) را زیارت کن، که با این کار پدران نخستین، و محمد خاتم پیامبران و على سرور اوصیاء را زیارت کرده اى، و براى زائر او، در هنگام دعا، درهاى آسمان گشوده مى شود. پس، از خیر غافل مباش.

الامام الصادق(ع): إنَّ أبوابَ السَّماءِ لَتُفتَحُ عِندَ دُعاءِ الزّائِرِ لِأَمیرِ المُؤمِنینَ(ع)؛ فَلا تَکن عَنِ الخَیرِ نَوّاما.[۱۲]

امام صادق(ع): درهاى آسمان در هنگام دعاى زائر امیر المؤمنین(ع) گشوده مى شود. پس، از خیر غافل مباش.

مسجد کوفه

الإمام علی(ع) فی فَضلِ مَسجِدِ الکوفَةِ: ما دَعا فیهِ مَکروبٌ بِمَسأَلَةٍ فی حاجَةٍ مِنَ الحَوائِجِ، إلّا أجابَهُ اللّهُ، وفَرَّجَ عَنهُ کربَتَهُ.[۱۳]

امام على(ع) در فضیلت مسجد کوفه: هیچ دردمندى در آن براى حاجتى از حوایج دعا نکرد، مگر آن که خداوند، اجابتش کرد و غم و دردش را زدود.

مسجد سَهْله

الإمام الصادق(ع) فی فَضلِ مَسجِدِ السَّهلَةِ: ما أتاهُ مَکروبٌ قَطُّ فَصَلّى فیهِ بَینَ العِشاءَینِ ودَعَا اللّهَ، إلّا فَرَّجَ اللّهُ کربَتَهُ.[۱۴]

امام صادق(ع) در فضیلت مسجد سَهْله: هیچ غمزده اى به این مسجد نرفت و بین نماز مغرب و عشا در آن نماز نخواند و دعا نکرد، مگر آن که خداوند، غمش را از بین بُرد.

المزار الکبیر عن أبی بصیر عن أبی عبد اللّه(ع)، قال: قالَ لی: یا أبا مُحَمَّدٍ، کأَنّی أرى نُزولَ القائِمِ(ع) فی مَسجِدِ السَّهلَةِ بِأَهلِهِ وعِیالِهِ... وما صَلّى فیهِ أحَدٌ فَدَعَا اللّهَ بِنِیةٍ صادِقَةٍ إلّا صَرَفَهُ اللّهُ بِقَضاءِ حاجَتِهِ، وما مِن أحَدٍ استَجارَهُ إلّا أجارَهُ اللّهُ مِمّا یخافُ، قُلتُ: هذا لَهُوَ الفَضلُ.

قالَ: أنَزیدُک؟ قُلتُ: نَعَم، قالَ: هُوَ مِنَ البِقاعِ الَّتی أحَبَّ اللّهُ أن یدعى فیها.[۱۵]

المزار الکبیر به نقل از ابو بصیر امام [صادق](ع) به من فرمود: «اى ابا محمّد! گویا قائم(ع) را مى بینم که با اهل و عیالش در مسجد سهله فرود آمده اند.... هیچ کس در این مسجد نماز نخواند و با نیت خالص دعا نکرد، مگر آن که خداوند، او را با برآورده شدن حاجتش برگردانْد و هیچ کس به آن پناه نبرد، مگر آن که خداوند، او را از آنچه مى ترسد، پناهش داد».

من گفتم: چه فضیلتى!

فرمود: «باز هم برایت بگویم؟».

گفتم: آرى.

فرمود: «این مسجد، از آن جاهایى است که خدا دوست دارد در آنها به درگاهش دعا شود».

الإمام الصادق(ع): إذا دَخَلتَ الکوفَةَ فَأتِ مَسجِدَ السَّهلَةِ، فَصَلِّ فیهِ وَاسأَلِ اللّهَ حاجَتَک لِدینِک ودُنیاک؛ فَإِنَّ مَسجِدَ السَّهلَةِ بَیتُ إدریسَ(ع) الَّذی کانَ یخیطُ فیهِ ویصَلّی فیهِ، ومَن دَعَا اللّهَ فیهِ بِما أحَبَّ، قَضى لَهُ حَوائِجَهُ، ورَفَعَهُ یومَ القِیامَةِ مَکانا عَلِیا إلى دَرَجَةِ إدریسَ، واجیرَ مِن مَکروهِ الدُّنیا ومَکائِدِ أعدائِهِ.[۱۶]

امام صادق(ع): هر گاه وارد کوفه شدى، به مسجد سهله برو و در آن، نماز بخوان و براى دین و دنیایت از خداوند، طلب حاجت کن؛ زیرا مسجد سهله، خانه ادریس(ع) بوده که در آن، خیاطى مى کرده و نماز مى خوانده است. هر کس در آن جا آنچه دوست دارد از خدا درخواست کند، خداوند، حاجت هایش را برآورده مى سازد و در روز قیامت، او را جایگاهى بلند تا درجه ادریس، عطا مى فرماید و از ناخوشایندهاى دنیا و دسیسه هاى دشمنانش در امان مى مانَد.

قبور پدر و مادر

الإمام علی(ع): زوروا مَوتاکم؛ فَإِنَّهُم یفرَحونَ بِزِیارَتِکم، وَلیطلُب أحَدُکم حاجَتَهُ عِندَ قَبرِ أبیهِ وعِندَ قَبرِ امِّهِ، بِما یدعو لَهُما.[۱۷]

امام على(ع): به زیارت مردگانتان بروید؛ چرا که آنها از دیدارِ شما شاد مى شوند. هر یک از شما نزد قبر پدرش و مادرش براى آنها دعا کند و حاجت خویش را [از خداوند] بطلبد.