عصمت خاتم پيامبران در نگاه برخى از مفسّران، با توجّه به آيه - صفحه 52

آيت‏اللَّه ملكى ميانجى در تفسير مناهج البيان، پس از نقل و نقد برخى از اقوال مفسّران ذيل آيه، تفسير صحيح آيه را بيان مى‏كند.

كليدواژه‏ها: وحى / حقيقت وحى / عصمت / ابلاغ وحى / دريافت وحى / تفسير مناهج البيان / مفسّران شيعه / مفسّران اهل سنّت.

درآمد

يكى از مباحث نفيس قرآن كريم در باب نبوّت، عصمت پيامبران عليهم السلام و تأييد ايشان به روح قدسى است. بر اساس آيات قرآن و روايات اهل بيت عليهم السلام خداى تعالى با اعطاى روح قدسى يا همان علم خطاناپذير به پيامبران و حجّتهاى خود، ايشان را در تمام شئون و وظايفشان از هرگونه خطا، لغزش، گناه و فراموشى حفظ مى‏كند.
امّا برخى از مفسّران، بدون در نظر گرفتن اين حقيقت، در تفسير آياتى از قرآن كريم مطالبى را بيان كرده اند كه با عصمت پيامبران منافات دارد. از جمله، در ذيل آيه شريفه (سَنُقْرِئُكَ فَلا تَنْسَى)۱ مباحثى مطرح شده كه با شأن انبياء و رسولان ناسازگار است.
در اين مقاله، كوشيده‏ايم با بررسى چند تفسير، به معناى صحيحى از اين آيه دست يابيم. البتّه بيشترين بهره را از تفسير گران‏سنگ مناهج البيان برده‏ايم؛ چرا كه مؤلّف ارجمند آن، به تفصيل، وارد اين بحث شده و ضمن نقد و نفى آراء مفسّران اهل سنّت مباحث ارزشمندى در اين زمينه ارائه كرده است.

1. آيا پيامبر از فراموش شدن وحى نگران بود؟!

برخى از مفسّران، در ذيل آيه شريفه (سَنُقْرِئُكَ فَلا تَنْسَى)تصريح كرده‏اند كه هرگاه قرآن بر پيامبر اكرم صلى اللَّه عليه و آله نازل مى‏شد، حضرتش از شدّت علاقه و شوق به آن و نيز به سبب نگرانى از دست رفتن آن - از سر فراموشى - در دريافت آن از جبرئيل

1.اعلى (۸۷) / ۶

صفحه از 66