۱۴۲۳۱.الإمامُ الكاظمُ عليه السلام :دَخَلَ رَسولُ اللّهِ صلى الله عليه و آله المَسجِدَ فإذا جَماعَةٌ قَد أطافوا بِرَجُلٍ ، فقالَ : ما هذا ؟ فقيلَ : عَلاّمَةٌ ، قالَ : و ما العَلاّمَةُ ؟ قالوا : أعلَمُ النّاسِ بِأنسابِ العَرَبِ و وَقائعِها ، و أيّامِ الجاهِلِيَّةِ ، و بِالأشعارِ و العَرَبِيَّةِ ، فقالَ النَّبِيُّ صلى الله عليه و آله : ذاكَ عِلمٌ لا يَضُرُّ مَن جَهِلَهُ ، و لا يَنفَعُ مَن عَلِمَهُ . ^۱

(انظر) العلم : باب 2844.

2864

مَن زادَ عِلمُهُ عَلى عَقلِهِ

۱۴۲۳۲.الإمامُ عليٌّ عليه السلام :مَن زادَ عِلمُهُ عَلى عَقلِهِ كانَ وَبالاً عَلَيهِ . ^۲

۱۴۲۳۳.عنه عليه السلام :كُلُّ عِلمٍ لا يُؤَيِّدُهُ عَقلٌ مَضَلَّةٌ . ^۳

2865

غايَةُ العِلمِ

۱۴۲۳۴.الإمامُ عليٌّ عليه السلام :العِلمُ لا يَنتَهي . ^۴

۱۴۲۳۵.عنه عليه السلام :العِلمُ أكثَرُ مِن أن يُحاطَ بِهِ . ^۵

۱۴۲۳۱.امام كاظم عليه السلام :رسول خدا صلى الله عليه و آله وارد مسجد شد، ديد عده اى گرد مردى جمع شده اند، فرمود: چه خبر است؟ عرض شد: علاّمه است. فرمود: علاّمه يعنى چه؟ عرض كردند: او داناترين مردم است به انساب عرب و جنگهاى ايشان و به روزگار جاهليت و اشعار عربى. پيامبر صلى الله عليه و آله فرمود: اينها دانشى است كه اگر كسى نداند، به او زيانى نرساند و اگر كسى بداند، او را سودى نبخشد.

2864

كسى كه دانشش بر خِردش فزونى داشته باشد

۱۴۲۳۲.امام على عليه السلام :هر كه دانشش بيشتر از خِردش باشد، آن دانش وبال او گردد.

۱۴۲۳۳.امام على عليه السلام :هر دانشى كه خِرد پشتيبانش نباشد، موجب سرگشتگى و گمراهى است.

2865

نهايت دانش

۱۴۲۳۴.امام على عليه السلام :دانش، پايان ندارد.

۱۴۲۳۵.امام على عليه السلام :دانش بيش از آن است كه به احاطه درآيد.

۱۴۲۲۹.الإمامُ الكاظمُ عليه السلام :وَجَدتُ عِلمَ النّاسِ في أربَعٍ : أوَّلُها أن تَعرِفَ رَبَّكَ ، و الثّانِيَةُ أن تَعرِفَ ما صَنَعَ بِكَ ، و الثّالِثَةُ أن تَعرِفَ ما أرادَ مِنكَ ، و الرّابِعَةُ أن تَعرِفَ ما يُخرِجُكَ مِن دِينِكَ . ^۱

2863

ذَمُّ عِلمٍ لا يَنفَعُ

۱۴۲۳۰.الإمامُ عليٌّ عليه السلام :وَ اعلَم أنَّهُ لا خَيرَ في عِلمٍ لا يَنفَعُ ، و لا يُنتَفَعُ بِعِلمٍ لا يَحُقُّ تَعَلُّمُهُ . ^۲

۱۴۲۲۹.امام كاظم عليه السلام :دانشِ مردم را در چهار قسم يافتم: نخست اين كه پروردگارت را بشناسى، دوم اين كه بدانى با تو چه كرده است، سوم اين كه بدانى از تو چه خواسته است و چهارم اين كه آنچه تو را از دينت بيرون مى برد، بشناسى.

2863

نكوهشِ دانش ناسودمند

۱۴۲۳۰.امام على عليه السلام :بدان كه در دانش ناسودمند خيرى نيست و آموختن دانشى كه سزاوار آموختن نيست، سودى ندهد.