وَ إذْ قالَ إبْراهِيمُ رَبِّ أرِنِي كَيْفَ تُحْيي الْمَوْتَى قالَ أَ وَ لَمْ تُؤْمِنْ قالَ بَلَى وَ لَكِنْ لِيَطْمَئِنَّ قَلْبِي قالَ فَخُذْ أرْبَعَةً مِنَ الطَّيْرِ فَصُرْهُنَّ إلَيْكَ ثُمَّ اجْعَلْ عَلَى كُلِّ جَبَلٍ مِنْهُنَّ جُزْءا ثُمَّ ادْعُهُنَّ يَأْتِينَكَ سَعْيا وَ اعْلَمْ أنَّ اللّهَ عَزِيزٌ حَكِيمٌ» . ^۱

وَ ضَرَبَ لَنا مَثَلاً وَ نَسِيَ خَلْقَهُ قالَ مَنْ يُحْيي الْعِظامَ وَ هِيَ رَمِيمٌ * قُلْ يُحْييها الَّذِي أنْشَأها أَوَّلَ مَرَّةٍ وَ هُوَ بِكُلِّ خَلْقٍ عَلِيمٌ» . ^۲

أ يَحْسَبُ الإنْسانُ أن لَنْ نَجْمَعَ عِظامَهُ * بَلَى قادِرِينَ عَلَى أَنْ نُسَوِّيَ بَنانَهُ» . ^۳

حَتَّى إذا ما جاؤوها شَهِدَ عَلَيْهِمْ سَمْعُهُمْ وَ أبْصارُهُمْ وَ جُلُودُهُمْ بِما كانُوا يَعْمَلُونَ * وَ قالُوا لِجُلُودِهِمْ لِمَ شَهِدْتُمْ عَلَيْنا قالُوا أنْطَقَنا اللّهُ الَّذِي أنْطَقَ كُلَّ شَيْءٍ وَ هُوَ خَلَقَكُمْ أوَّلَ مَرَّةٍ وَ إِلَيْهِ تُرْجَعُونَ» . ^۴

وَ أنَّ السَّاعَةَ آتِيَةٌ لا رَيْبَ فِيها وَ أنَّ اللّهَ يَبْعَثُ مَنْ فِي الْقُبُورِ» . ^۵

الحديث :

۱۴۵۶۳.الإمامُ الصّادقُ عليه السلامـ و قَد قالَ لَهُ الزِّنديقُ : أنّى لِلرُّوحِ بِالبَعثِ و البَدَنُ قَد بَلِيَ و الأعضاءُ قَد تَفَرَّقَت ، فعُضوٌ في بَلدَةٍ تَأكُلُها سِباعُها ، و عُضوٌ بِاُخرى تُمَزِّقُهُ هَوامُّها ، و عُضوٌ قَد صارَ تُرابا بُنِيَ بِهِ مَعَ الطّينِ حائطٌ ؟ ! ـ: إنَّ الّذي أنشَأهُ مِن غَيرِ شَيءٍ ، و صَوَّرَهُ عَلى غَيرِ مِثالٍ كانَ سَبَقَ إلَيهِ ، قادِرٌ أن يُعيدَهُ كَما بَدَأهُ . ^۶

«و آن گاه كه ابراهيم گفت : پروردگار من! نشانم ده كه چگونه مردگان را زنده مى كنى. گفت : مگر ايمان نياورده اى؟ گفت : چرا، اما مى خواهم كه دلم آرام گيرد. گفت: چهار پرنده برگير و گوشت آنها را به هم بياميز. سپس هر جزئى از آنها را بر كوهى بنه. پس آنها را صدا بزن شتابان نزد تو مى آيند و بدان كه خدا مقتدر و حكيم است».

«در حالى كه آفرينش خود را از ياد برده بود، براى ما مثلى زد و گفت : چه كسى اين استخوانهاى پوسيده را زنده مى كند؟ بگو : همان كسى كه اولين بار آنها را بيافريد، زنده شان مى كند و او به هر آفرينشى داناست».

«آيا انسان مى پندارد كه ما استخوانهايش را هرگز گرد نخواهيم آورد؟ آرى، ما مى توانيم كه [حتى خطوط ]سر انگشتانش را موزون و مرتب كنيم».

«[اهل دوزخ ] چون به كنار آتش آيند گوش و چشمها و پوستهايشان به كارهايى كه مى كرده اند بر ضدشان گواهى دهند. به پوستهاى خود گويند : چرا بر ضد ما گواهى داديد؟ گويند : آن خدايى كه هر چيزى را به سخن مى آورد و شما را نخستين بار بيافريد و به او بازگشت مى كنيد، ما را به سخن آورده است».

«و همانا قيامت آمدنى است، شكّى در آن نيست و همانا خداوند كسانى را كه در گورهايند برمى انگيزد».

حديث :

۱۴۵۶۳.امام صادق عليه السلامـ در پاسخ به زنديقى كه گفت : كجا روح زنده مى شود در حالى كه بدن پوسيده و اعضا متلاشى و پراكنده شده اند،يك عضو در شهرى طعمه درندگان شده و عضوى در شهرى ديگر به وسيله حشرات و خزندگان تكه تكه شده و عضو ديگر خاك و از گل آن ديوارى ساخته شده است؟ ـفرمود : همان كسى كه آن را از ناچيز آفريد و بدون در دست داشتن نمونه قبلى،به آن شكل و صورت داد، مى تواند دوباره او را برگرداند و زنده كند، همچنان كه در آغاز وى را آفريد.

2928

كَيفِيَّةُ المَعادِ

الكتاب :

أَوْ كَالَّذِي مَرَّ عَلَى قَرْيَةٍ وَ هِيَ خاوِيَةٌ عَلَى عُرُوشِها قالَ أَنَّى يُحْيي هَذِهِ اللّهُ بَعْدَ مَوْتِها فَأماتَهُ اللّهُ مِئَةَ عامٍ ثُمَّ بَعَثَهُ قالَ كَمْ لَبِثْتَ قالَ لَبِثْتُ يَوْما أوْ بَعْضَ يَوْمٍ قالَ بَلْ لَبِثْتَ مِئَةَ عامٍ فَانظُرْ إِلَى طَعامِكَ وَ شَرابِكَ لَمْ يَتَسَنَّهْ وَ انْظُرْ إلَى حِمارِكَ وَ لِنَجْعَلَكَ آيَةً لِلنَّاسِ وَ انظُرْ إلَى الْعِظامِ كَيْفَ نُنْشِزُها ثُمَّ نَكْسُوها لَحْما فَلَمَّا تَبَيَّنَ لَهُ قالَ أعْلَمُ أنَّ اللّهَ عَلَى كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ» . ^۱

2928

چگونگى معاد

قرآن :

«يا مانند آن كس كه بر دهى گذشت كه سقفهاى بناهايش فرو ريخته بود، گفت : از كجا خدا اين مردگان را زنده كند؟ پس خدا او را به مدّت صد سال ميراند آن گاه زنده اش كرد و گفت : چه مدّت در اين جا بوده اى؟ گفت : يك روز يا پاره اى از روز. گفت : نه، صد سال درنگ كرده اى. به خوراك و نوشيدنيت بنگر كه تغيير نكرده است و به الاغت بنگر. مى خواهيم تو را براى مردمان عبرتى و نشانه اى گردانيم. بنگر كه اين استخوانها را چگونه به هم مى پيونديم و سپس گوشت بر آنها مى پوشانيم. چون قدرت خدا بر او آشكار شد گفت : مى دانم كه خدا بر هر كارى تواناست».