2834
خَصائِصُ العالِمِ
۱۴۰۵۷.رسولُ اللّهِ صلى الله عليه و آله :مَن قالَ : أنا عالِمٌ فَهُوَ جاهِلٌ . ۱
۱۴۰۵۸.عنه صلى الله عليه و آله :مَن قالَ: إنّي عالِمٌ فهُوَ جاهِلٌ . ۲
۱۴۰۵۹.الإمامُ عليٌّ عليه السلام :العالِمُ مَن عَرَفَ قَدرَهُ ، و كَفى بِالمَرءِ جَهلاً ألاّ يَعرِفَ قَدرَهُ . ۳
۱۴۰۶۰.عنه عليه السلام :العالِمُ مَن لا يَشبَعُ مِنَ العِلمِ ، و لا يَتَشبَّعُ بِهِ . ۴
۱۴۰۶۱.عنه عليه السلام :العالِمُ الّذي لا يَمَلُّ مِن تَعَلُّمِ العِلمِ . ۵
۱۴۰۶۲.عنه عليه السلامـ في وَصِيَّتِهِ لاِبنِهِ الحَسَنِ عليه السلام ـ: قَرَعتُكَ بِأنواعِ الجَهالاتِ لِئَلاّ تَعُدَّ نَفسَكَ عالِما ......... فإنَّ العالِمَ مَن عَرَفَ أنَّ ما يَعلَمُ فيما لا يَعلَمُ قَليلٌ فعَدَّ نَفسَهُ بِذلكَ جاهِلاً ، فَازدادَ بِما عَرَفَ مِن ذلكَ في طَلَبِ العِلمِ اجتِهادا ، فَما يَزالُ لِلعِلمِ طالِبا ، و فيهِ راغِبا ، و لَهُ مُستَفيدا ، و لأِهلِهِ خاشِعا مُهتَمّا ، و لِلصَّمتِ لازِما ، و لِلخَطَأِ حاذِرا ، و مِنهُ مُستَحيِيا ، و إن وَرَدَ عَلَيهِ ما لا يَعرِفُ لَم يُنكِرْ ذلكَ لِما قَرَّرَ بِهِ نَفسَهُ مِنَ الجَهالَةِ . ۶
2834
ويژگيهاى عالم
۱۴۰۵۷.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :هر كه بگويد: من دانا هستم، او شخص نادانى است.
۱۴۰۵۸.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :هر كه بگويد: من دانا هستم، او نادان است.
۱۴۰۵۹.امام على عليه السلام :عالم كسى است كه قدر و منزلت خود را بشناسد و آدمى را همين نادانى بس كه منزلت خود را نشناسد.
۱۴۰۶۰.امام على عليه السلام :عالم كسى است كه از دانش سير نشود و وانمود به سير شدن از آن نيز نكند.
۱۴۰۶۱.امام على عليه السلام :عالم كسى است كه از آموختن دانش خسته نشود.
۱۴۰۶۲.امام على عليه السلامـ در سفارش به فرزند خود حضرت حسن عليه السلام ـفرمود : انواع نادانيها را به تو گوشزد كردم تا خود را عالم نشمارى ......... زيرا عالم كسى است كه بداند: آنچه مى داند، در برابر آنچه نمى داند اندك است و از اين رو خود را نادان مى شمارد و با اطلاع از اين امر (كه دانسته هايش اندك است) بر كوشش خود براى تحصيل دانش مى افزايد. لذا پيوسته دانشجو و شيفته دانش باشد و از آن بهره گيرد و نسبت به عالمان فروتن و با اعتنا باشد و خاموشى اختيار كند و از خطا پرهيز و شرم داشته باشد و اگر به چيزى رسد كه نمى داند، آن را انكار و رد نكند؛ زيرا به نادانى خود معترف است.
