۱۴۱۲۵.عنه صلى الله عليه و آله :العِلمُ الّذي لا يُعمَلُ بِهِ كالكَنزِ الّذي لا يُنفَقُ مِنهُ ، أتعَبَ صاحِبُهُ نَفسَهُ في جَمعِهِ ، و لَم يَصِلْ إلى نَفعِهِ . ^۱

۱۴۱۲۶.عنه صلى الله عليه و آله :رُبَّ حامِلِ فِقهٍ غَيرُ فَقيهٍ ، و مَن لَم يَنفَعْهُ عِلمُهُ ضَرَّهُ جَهلُهُ . ^۲

۱۴۱۲۷.عنه صلى الله عليه و آله :نَعوذُ بِاللّهِ مِن عِلمٍ لا يَنفَعُ ؛ و هُوَ العِلمُ الّذي يُضادُّ العَمَلَ بِالإخلاصِ . ^۳

۱۴۱۲۸.الإمامُ عليٌّ عليه السلام :لا خَيرَ في قَلبٍ لا يَخشَعُ، و عَينٍ لا تَدمَعُ ، و عِلمٍ لا يَنفَعُ . ^۴

۱۴۱۲۹.عنه عليه السلام :رُبَّ عالِمٍ قَد قَتَلَهُ جَهلُهُ و عِلمُهُ مَعَهُ لا يَنفَعُهُ . ^۵

۱۴۱۳۰.عنه عليه السلام :رُبَّ جاهِلٍ نَجاتُهُ جَهلُهُ . ^۶

۱۴۱۳۱.عنه عليه السلام :رُبَّ جَهلٍ أنفَعُ مِن حِلمٍ . ^۷

۱۴۱۳۲.عنه عليه السلام :عِلمٌ لا يَنفَعُ كَدَواءٍ لا يَنجَعُ . ^۸

۱۴۱۳۳.عنه عليه السلامـ و هُوَ يَصِفَ زَمانَهُ ـ: أيُّها النّاسُ ، إنّا قَد أصبَحنا في دَهرٍ عَنودٍ ، و زَمَنٍ كَنودٍ (شَديدٍ) ، يُعَدُّ فيهِ المُحسِنُ مُسيئا ، و يَزدادُ الظّالِمُ فيهِ عُتُوّا، لا نَنتَفِعُ بِما عَلِمنا، و لا نَسألُ عَمّا جَهِلنا . ^۹

۱۴۱۲۵.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :دانشى كه به كار بسته نشود، مانند گنجى است كه از آن خرج نشود. صاحب چنين گنجى براى اندوختنِ آن خود را به رنج افكنده و سودى از آن نبرده است.

۱۴۱۲۶.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :بسا فقه دانى كه فقيه نباشد . و كسى كه دانشش او را سود نرساند، نادانيش به او زيان رساند.

۱۴۱۲۷.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :به خدا پناه مى بريم از دانشى كه سود نمى بخشد و آن دانشى است كه دشمنِ عملِ خالصانه باشد.

۱۴۱۲۸.امام على عليه السلام :در دلى كه خاشع نباشد و چشمى كه اشك نريزد و دانشى كه سود نبخشد خيرى نيست.

۱۴۱۲۹.امام على عليه السلام :بسا دانشمندى كه نادانيش او را كُشت در حالى كه دانشش با او بود و سودش نرساند.

۱۴۱۳۰.امام على عليه السلام :بسا نادانى كه نادانيش مايه نجات اوست.

۱۴۱۳۱.امام على عليه السلام :بسا نادانى اى كه از دانايى سودمندتر باشد.

۱۴۱۳۲.امام على عليه السلام :دانشى كه سود نبخشد، چون دارويى است كه اثر نكند.

۱۴۱۳۳.امام على عليه السلامـ در توصيف روزگار خود ـفرمود : اى مردم! ما در روزگارى منحرف و زمانه اى ناسپاس به سر مى بريم. نيكوكار، بدكار به شمار مى آيد و ستمكار بيش از پيش بر طغيانش مى افزايد. از آنچه مى دانيم بهره مند نمى شويم و آنچه را نمى دانيم نمى پرسيم.

۱۴۱۱۸.عنه عليه السلام :ما أكثَرَ مَن يَعلَمُ العِلمَ و لا يَتَّبِعُهُ! ^۱

۱۴۱۱۹.عنه عليه السلام :عِلمٌ لا يُصلِحُكَ ضَلالٌ ، و مالٌ لا يَنفَعُكَ وَبالٌ . ^۲

۱۴۱۲۰.عنه عليه السلام :إنَّما زَهَّد النّاسَ في طَلَبِ العِلمِ كَثرَةُ ما يَرَونَ مِن قِلَّةِ مَن عَمِلَ بِما عَلِمَ . ^۳

۱۴۱۲۱.عنه عليه السلام :مَن لَم يَتَعاهَدْ عِلمَهُ فِي الخَلاَءِ فَضَحَهُ فِي المَلاََء. ^۴

۱۴۱۲۲.عنه عليه السلام :العامِلُ بِالعِلمِ كالسّائرِ عَلى الطّريقِ الواضِحِ . ^۵

2844

الانتِفاعُ بِالعِلمِ

۱۴۱۲۳.رسولُ اللّهِ صلى الله عليه و آلهـ كانَ يَقولُ ـ: اللّهُمَّ إنّي أعوذُ بِكَ مِن عِلمٍ لا يَنفَعُ ، و مِن قَلبٍ لا يَخشَعُ ، و مِن نَفسٍ لا تَشبَعُ ، و مِن دَعوَةٍ لا يُستَجابُ لَها . ^۶

۱۴۱۲۴.عنه صلى الله عليه و آلهـ أيضا ـ: اَللّهُمَّ إنّي أعوذُ بِكَ مِن عِلمٍ لا يَنفَعُ ، و قَلبٍ لا يَخشَعُ ، و دُعاءٍ لا يُسمَعُ ، و نَفسٍ لا تَشبَعُ . ^۷

۱۴۱۱۸.امام على عليه السلام :چه بسيارند كسانى كه علم دارند و از آن پيروى نمى كنند.

۱۴۱۱۹.امام على عليه السلام :علمى كه اصلاحت نكند، گمراهى است و ثروتى كه تو را سود نبخشد، رنج و سختى است.

۱۴۱۲۰.امام على عليه السلام :آنچه مردم را به تحصيل دانش بى رغبت كرده، اين است كه مى بينند كمتر عالمى است كه به علمش عمل كند.

۱۴۱۲۱.امام على عليه السلام :هر كه در خلوت به دانش خود رسيدگى نكند، علمش او را در ميان جمع رسوا سازد.

۱۴۱۲۲.امام على عليه السلام :عمل كننده به علم همچون رونده در راه روشن است.

2844

بهره مند شدن از دانش

۱۴۱۲۳.پيامبر خدا صلى الله عليه و آلهـ بارها ـمى فرمود : بار خدايا! به تو پناه مى برم از دانشى كه سود نبخشد و از دلى كه خاشع نباشد و از نفْسى كه سير نشود و از دعايى كه پذيرفته نگردد.

۱۴۱۲۴.پيامبر خدا صلى الله عليه و آلهـ بارها ـمى فرمود : بار خدايا! به تو پناه مى برم از دانشى كه سود نمى دهد و دلى كه خاشع نيست و دعايى كه شنيده نمى شود و نفسى كه سير نمى گردد.