(انظر) الحساب : باب 844.

3168

أفضَلُ النّاسِ

۱۶۰۷۴.رسولُ اللّهِ صلى الله عليه و آله :أفضَلُكُم مَنزِلَةً عندَ اللّهِ تعالى أطوَلُكُم جُوعا و تَفَكُّرا ، و أبغَضُكُم إلَى اللّهِ تعالى كُلُّ نَؤومٍ و أكُولٍ و شَروبٍ . ^۱

۱۶۰۷۵.عنه صلى الله عليه و آله :أيُّها الناسُ ، إنّ أفضَلَ الناسِ مَن تَواضَعَ عَن رِفعَةٍ ، و زَهِدَ عن غُنيَةٍ ، و أنصَفَ عن قُوَّةٍ ، و حَلُمَ عن قُدرَةٍ ، ألاَ و إنَّ أفضَلَ الناسِ عَبدٌ أخَذَ مِن الدنيا الكَفافَ ، و صاحَبَ فيها العَفافَ ، و تَزَوَّدَ للرَّحيلِ ، و تَأهَّبَ للمَسيرِ . ^۲

۱۶۰۷۶.عنه صلى الله عليه و آلهـ لمّا سُئلَ عن أفضَلِ الناسِ ـ: مَن قَلَّ طُعمُهُ و ضِحكُهُ ، و رَضِيَ بما يَستُرُ عَورَتَهُ . ^۳

۱۶۰۷۷.عيسى عليه السلامـ لمّا سُئلَ عن أفضَلِ الناسِ ـ: مَن كانَ مَنطِقُهُ ذِكرا ، و صَمتُهُ فِكرا ، و نَظَرُهُ عِبرَةً . ^۴

3168

برترين مردم

۱۶۰۷۴.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :بلند پايه ترين شما نزد خداوند متعال كسى است كه مدتهاى طولانى ترى گرسنگى بكشد و به تفكر بپردازد ، و منفورترين شما نزد خداوند متعال هر آن كسى است كه پر خواب و پرخور و پر نوش باشد.

۱۶۰۷۵.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :اى مردم! همانا برترين مردم، كسى است كه با وجود بلند مرتبگى، فروتنى كند و با وجود توانگرى، به دنيا زهد ورزد و در عين داشتن توانايى، انصاف به خرج دهد و در عين قدرتمندى، بردبار باشد. بدانيد كه برترين مردم، بنده اى است كه از دنيا به قدر كفاف برگيرد و در آن با خويشتندارى و عزّت نفس زندگى كند و براى سفر [آخرت] توشه برگيرد و براى رفتن آماده شود.

۱۶۰۷۶.پيامبر خدا صلى الله عليه و آلهـ در پاسخ به سؤال از برترين مردم ـفرمود : كسى كه كم خُورَد و كم خندد و به آنچه برهنگى اش را بپوشاند قانع باشد.

۱۶۰۷۷.عيسى عليه السلامـ در پاسخ به اين سؤال كه : برترين مردم كيست؟ ـفرمود: كسى كه سخنش ذكر خدا باشد و سكوتش تفكّر و نگاهش عبرت آموز.

۱۶۰۷۰.عنه عليه السلام :غايَةُ الفَضائلِ العَقلُ . ^۱

۱۶۰۷۱.عنه عليه السلام :غايَةُ الفَضائلِ العِلمُ . ^۲

3167

أهلُ الفَضلِ

۱۶۰۷۲.رسولُ اللّهِ صلى الله عليه و آله :إذا جُمِعَ الخلايقُ يَومَ القِيامَةِ نادى مُنادٍ : أينَ أهلُ الفَضلِ ؟ فَيَقومُ اُناسٌ و هُم يَسِيرٌ فَيَنطَلِقُونَ سِراعا إلَى الجَنَّةِ ، فَتَلَقّاهُم المَلائكةُ فيَقولونَ : إنّا نَراكُم سِراعا إلَى الجَنَّةِ ! فيَقولونَ : نَحنُ أهلُ الفَضلِ ، فيقولونَ : ما كانَ فَضلُكُم ؟ فيقولونَ : كُنّا إذا ظُلِمنا غَفَرنا ، و إذا اُسِيءَ إلَينا عَفَونا ، و إذا جُهِلَ علَينا حَلُمنا ، فيقالُ لَهُم : ادخُلُوا الجَنَّةَ فَنِعمَ أجرُ العامِلينَ . ^۳

۱۶۰۷۳.الإمامُ زينُ العابدينَ عليه السلام :إذا كانَ يَومُ القِيامَةِ جَمَعَ اللّهُ تبارَكَ و تعالَى الأوَّلينَ و الآخِرينَ في صَعيدٍ واحِدٍ ، ثُمّ يُنادِي مُنادٍ : أينَ أهلُ الفَضلِ ؟ قالَ : فَيَقومُ عُنُقٌ مِن الناسِ ، فَتَلقّاهُم المَلائكةُ فيَقولونَ : و ما كانَ فَضلُكُم ؟ فيَقولونَ : كنّا نَصِلُ مَن قَطَعَنا ، و نُعطِي مَن حَرَمَنا ، و نَعفُو عَمَّن ظَلَمَنا ، فيقالُ لَهُم : صَدَقتُم، ادخُلُوا الجَنَّةَ . ^۴

۱۶۰۷۰.امام على عليه السلام :نقطه پايان فضايل، خِرد است.

۱۶۰۷۱.امام على عليه السلام :اوج فضيلتها دانش است.

3167

اهل فضيلت و برترى

۱۶۰۷۲.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :روز قيامت چون خلايق جمع شوند آواز دهنده اى آواز دهد كه: كجايند اهل فضيلت؟ پس جماعتى اندك برخيزند و شتابان سوى بهشت روند. فرشتگان جلو روند و گويند: شما را مى بينيم كه به سوى بهشت مى شتابيد. پاسخ دهند: ماييم اهل فضيلت. فرشتگان گويند: فضل شما چه بوده است؟ گويند: ما هرگاه ستمى مى ديديم مى بخشيديم و هرگاه بدى مى ديديم گذشت مى كرديم و هرگاه رفتار جاهلانه اى با ما مى شد بردبارى نشان مى داديم. پس، به آنان گفته شود: وارد بهشت شويد كه نيكو مزدى است براى عمل كنندگان.

۱۶۰۷۳.امام زين العابدين عليه السلام :چون روز قيامت شود خداوند تبارك و تعالى همه مردم را، از اولين نفر تا آخرين نفر، در يك صحرا جمع كند، آن گاه آواز دهنده اى جار زند: كجايند اهل فضيلت؟ پس گروهى از مردم برخيزند. فرشتگان به استقبال آنان روند و گويند: فضل شما چه بوده است؟ گويند: ما با كسى كه از ما مى بريد پيوند برقرار مى كرديم و به آن كه ما را محروم مى كرد عطا مى كرديم و از كسى كه به ما ستم مى كرد گذشت مى كرديم. پس به آنان گفته شود: راست گفتيد، وارد بهشت شويد.