195
ميزان الحكمه ج 09

۱۶۲۱۹.الإمامُ عليٌّ عليه السلام :لا تُحَقِّروا ضُعفاءَ إخوانِكُم ؛ فإنّهُ مَنِ احتَقَرَ مُؤمِنا لم يَجمَعِ اللّهُ عَزَّ و جلَّ بينهما في الجنّةِ إلاّ أن يتوبَ . ۱

۱۶۲۲۰.الإمامُ الباقرُ عليه السلام :قال اللّهُ تعالى لموسى عليه السلام : يا موسى ! لا تَستَذِلَّ الفقيرَ ، و لا تَغبِطِ الغَنيَّ بالشيءِ اليسيرِ . ۲

۱۶۲۲۱.الإمامُ الصّادقُ عليه السلام :مَن حَقَّرَ مؤمنا مِسكينا لم يَزَلِ اللّهُ لَهُ حاقِرا ماقِتا حتّى يَرجِعَ عن مَحقَرَتِهِ إيّاهُ . ۳

۱۶۲۲۲.الإمامُ الرِّضا عليه السلام :مَن لَقِيَ فقيرا مُسلِما فَسَلَّمَ علَيهِ خِلافَ سَلامِهِ علَى الغَنيِّ ، لَقِيَ اللّهَ عَزَّ و جلَّ يَومَ القِيامَةِ و هُو علَيهِ غَضبانُ . ۴

۱۶۲۱۸.بحار الأنوار :پيامبر خدا صلى الله عليه و آله فرمود : بدانيد كه هر كس مسلمان فقيرى را خفيف شمارد، حقّ خدا را خفيف شمرده است و خداوند در روز قيامت او را خفيف كند، مگر اين كه توبه نمايد.
و فرمود: هر كس مسلمان فقيرى را گرامى دارد، روز قيامت در حالى خدا را ديدار كند كه از او راضى است.

۱۶۲۱۹.امام على عليه السلام :برادران تهيدست خود را تحقير نكنيد ؛ زيرا هر كس مؤمنى را حقير شمارد، خداوند عزّ و جلّ ميان آن دو در بهشت جمع نكند، مگر اين كه توبه نمايد.

۱۶۲۲۰.امام باقر عليه السلام :خداوند متعال به موسى عليه السلام فرمود: اى موسى ! فقير را خوار مشمار و به حال توانگر، به سبب اندك چيزى كه دارد، غبطه مخور.

۱۶۲۲۱.امام صادق عليه السلام :هر كس مؤمن مستمندى را تحقير كند، خداوند همواره به او با ديده حقارت و خشم بنگرد تا اين كه از نظر تحقيرآميز خود نسبت به آن مؤمن دست بردارد.

۱۶۲۲۲.امام رضا عليه السلام :هر كس با مسلمانى فقير رو به رو شود و به او سلامى متفاوت با سلامى كند كه به ثروتمند مى كند، روز قيامت خداوند عزّ و جلّ را ديدار كند در حالى كه خدا از او در خشم است.

1.الخصال : ۶۱۴/۱۰ .

2.بحار الأنوار : ۷۲/۴۳/۴۹.

3.بحار الأنوار : ۷۲/۵۲/۷۸ .

4.الأمالي للصدوق : ۵۲۷/۷۱۴.


ميزان الحكمه ج 09
194

3181

تحقيرُ الفَقيرِ

الكتاب :

وَ اصْبِرْ نَفْسَكَ مَعَ الَّذِينَ يَدْعُونَ رَبَّهُمْ بِالْغَداةِ وَ الْعَشِيِّ يُرِيدُونَ وَجْهَهُ وَ لا تَعْدُ عَيْناكَ عَنْهُمْ تُرِيدُ زِينَةَ الْحَياةِ الدُّنْيا وَ لا تُطِعْ مَنْ أغْفَلْنا قَلْبَهُ عَنْ ذِكْرِنا» . ۱

وَ لا تَطْرُدِ الَّذِينَ يَدْعُونَ رَبَّهُمْ بِالْغَداةِ و الْعَشِيِّ يُرِيْدُونَ وَجْهَهُ ما عَلَيْكَ مِنْ حِسابِهِمْ مِنْ شَيْءٍ وَ ما مِنْ حِسابِكَ عَلَيْهِمْ مِنْ شَيْءٍ فَتَطْرُدَهُمْ فَتَكُونَ مِنَ الظَّالِمِينَ» . ۲

الحديث :

۱۶۲۱۷.رسولُ اللّهِ صلى الله عليه و آله :مَنِ استَذَلَّ مؤمِنا أو مؤمِنَةً أو حَقَّرَهُ لِفَقرِهِ أو قِلَّةِ ذاتِ يَدِهِ ، شَهَرَهُ اللّهُ تعالى يومَ القِيامَةِ ثُمّ يَفضَحُهُ . ۳

۱۶۲۱۸.بحار الأنوار :قالَ [ رسولُ اللّهِ] صلى الله عليه و آله : ألا و مَنِ استَخَفَّ بفَقيرٍ مُسلمٍ فَقدِ استَخَفَّ بحَقِّ اللّهِ ، و اللّهُ يَستَخِفُّ بهِ يَومَ القِيامَةِ ، إلاّ أن يتوبَ .
و قال صلى الله عليه و آله : مَن أكرَمَ فَقيرا مُسلما لَقِيَ اللّهَ يَومَ القِيامَةِ و هُو عَنهُ راضٍ . ۴

3181

تحقير فقير

قرآن :

«و همراه كسانى كه پروردگارشان را صبح و شام مى خـواننـد [و] خشنـودى او را مـى خواهنـد، شكيبايى پيشه كن و براى تجمل زندگى دنيوى دو ديده ات را از آنان برمگير و از آن كس كه قلبش را از ياد خود، غافل ساخته ايم اطاعت مكن».

«و كسانى را كه پروردگار خود را بامدادان و شامگاهان مى خوانند ـ در حالى كه خشنودى او را مى خواهند ـ مران . از حساب آنان چيزى به عهده تو نيست و از حساب تو [نيز] چيزى بر عهده آنان نمى باشد، تا اينكه آنان را برانى و از ستمكاران شوى». ۵

حديث :

۱۶۲۱۷.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :هر كس مرد يا زن مؤمنى را به سبب تهيدستى يا اندك بودن مال و داراييش خوار شمارد يا تحقير كند، خداوند متعال در روز قيامت او را [بدين كار زشتش ] شهره و سپس رسوايش سازد.

1.الكهف : ۲۸.

2.الأنعام : ۵۲ . كان سبب نزولها أنّه كان بالمدينة قوم فقراء مؤمنون يسمَّون أصحاب الصُّفّة، و كان رسول اللّه صلى الله عليه و آله يتعاهدهم بنفسه و يقرّبهم و يَقعد معهم و يؤنسهم ، و كان إذا جاء الأغنياء و المترفون ينكرون عليه ذلك ، و يقولوا له : اطرُدْهم عنك ، ......... فقال رجل من الأنصار يوما و قد لَزِق رجل من أصحابه به يحدّثه ، فقال الأنصاريّ : اطرُد هؤلاء عنك ! فأنزل اللّه : «و لا تَطرُد ......... » بحار الأنوار : ۷۲/۳۸ ملخّصا.

3.بحار الأنوار : ۷۲/۴۴/۵۲ .

4.بحار الأنوار : ۷۲/۳۷/۳۰.

5.سبب نزول اين آيه اين بود كه عدّه اى از مؤمنان تهيدست، به نام اصحاب صُفّه، در مدينه زندگى مى كردند و رسول خدا صلى الله عليه و آله شخصا به آنان رسيدگى مى كرد و مقرّبشان مى داشت و در كنارشان مى نشست و با آنان دمخور بود. افراد ثروتمند و غرق در ناز و نعمت بر اين كار پيامبر خرده مى گرفتند و مى گفتند: آنان را از خود بران ......... روزى كه يكى از همين اصحاب صُفّه به پيامبر چسبيده بود و با ايشان صحبت مى كرد، مردى از انصار به حضرت گفت: اينان را از خودت بران و دور كن. در اين هنگام آيه «و لا تطرد ......... » نازل شد. نقل به اختصار از : بحار الأنوار: ج ۷۲ ص ۳۸.

  • نام منبع :
    ميزان الحكمه ج 09
    سایر پدیدآورندگان :
    شیخی، حمید رضا
    تعداد جلد :
    14
    ناشر :
    سازمان چاپ و نشر دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1386
    نوبت چاپ :
    هفتم
تعداد بازدید : 489017
صفحه از 612
پرینت  ارسال به