519
ميزان الحكمه ج 09

3338

طَهارَةُ القَلبِ

الكتاب :

إِنَّما يُرِيدُ اللّهُ لِيُذْهِبَ عَنْكُمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَيْتِ وَ يُطَهِّرَكُمْ تَطْهِيرا» . ۱

(انظر) الأحزاب : 53 ، المائدة : 41 ، التوبة : 108.

الحديث :

۱۷۰۸۶.الإمامُ عليٌّ عليه السلام :طَهِّرُوا قُلوبَكُم مِن دَرَنِ السَّيّئاتِ تُضاعَفْ لَكُمُ الحَسَناتُ . ۲

۱۷۰۸۷.عنه عليه السلام :طَهِّرُوا أنفُسَكُم مِن دَنَسِ الشَّهَواتِ تُدرِكُوا رَفيعَ الدَّرَجاتِ . ۳

۱۷۰۸۸.عنه عليه السلام :طَهِّرُوا قُلوبَكُم مِن الحِقدِ ؛ فإنّهُ داءٌ مُوبئٌ . ۴

۱۷۰۸۹.عنه عليه السلام :قُلوبُ العِبادِ الطاهِرَةُ مَواضِعُ نَظَرِ اللّهِ سبحانَهُ ، فَمَن طَهَّرَ قَلبَهُ نَظَرَ إلَيهِ . ۵

۱۷۰۹۰.عيسى عليه السلام :لا يُغني عنِ الجَسَدِ أن يكونَ ظاهِرُهُ صَحيحا و باطِنُهُ فاسِدا ، كذلكَ لا تُغني أجسادُكُمُ التي قد أعجَبَتكُم و قد فَسَدَت قُلوبُكُم ، و ما يُغني عَنكُم أن تُنَقُّوا جُلودَكُم و قُلوبُكُم دَنِسَةٌ . ۶

3338

پاكى دل

قرآن:

«خدا در حقيقت مى خواهد آلودگى را از شما خاندان [پيامبر ]بزدايد و پاك و پاكيزه تان گرداند».

حديث :

۱۷۰۸۶.امام على عليه السلام :دلهاى خود را از چرك گناهان پاك كنيد تا حسنات شما دو چندان شود.

۱۷۰۸۷.امام على عليه السلام :جانهاى خود را از چرك شهوات پاك كنيد تا به درجات بلند دست يابيد.

۱۷۰۸۸.امام على عليه السلام :دلهاى خود را از كينه پاك كنيد؛ زيرا كينه مرضى مُسرى است.

۱۷۰۸۹.امام على عليه السلام :دلهاى پاك بندگان، نظرگاههاى خداوند سبحان است. پس هر كه دلش را پاك سازد خداوند به آن بنگرد.

۱۷۰۹۰.عيسى عليه السلام :بدن را چه سود، اگر ظاهرش درست باشد و باطنش خراب؟ همچنين بدنهاى شما كه خوشايند شماست وقتى دلهايتان تباه است به چه درد مى خورد؟ شما را چه سود كه تنهايتان را پاكيزه كنيد و دلهايتان آلوده باشد؟

1.الأحزاب : ۳۳.

2.غرر الحكم : ۶۰۲۱.

3.غرر الحكم : ۶۰۲۰.

4.غرر الحكم : ۶۰۱۷.

5.غرر الحكم : ۶۷۷۷.

6.تحف العقول : ۳۹۳.


ميزان الحكمه ج 09
518

3337

إقبالُ القَلبِ و إدبارُهُ

۱۷۰۸۰.الإمامُ عليٌّ عليه السلام :إنّ للقُلوبِ شَهوَةً و إقبالاً و إدبارا ، فَأتُوها مِن قِبَلِ شَهوَتِها و إقبالِها ، فإنّ القَلبَ إذا اُكرِهَ عَمِيَ . ۱

۱۷۰۸۱.عنه عليه السلام :إنَّ لِلقُلوبِ إقبالاً و إدبارا ، فإذا أقبَلَت فَاحمِلُوها علَى النَّوافِلِ ، و إذا أدبَرَتْ فَاقتَصِرُوا بها علَى الفَرائضِ . ۲

۱۷۰۸۲.عنه عليه السلام :إنّ هذهِ القُلوبَ تَمَلُّ كما تَمَلُّ الأبدانُ ، فابتَغُوا لها طَرائفَ الحِكَمِ . ۳

۱۷۰۸۳.الإمامُ الصّادقُ عليه السلام :إنّ القَلبَ يَحيا و يَموتُ ، فإذا حَيِيَ فَأدِّبْهُ بالتَّطوُّعِ ، و إذا ماتَ فاقصُرْهُ علَى الفَرائضِ . ۴

۱۷۰۸۴.الإمامُ الرِّضا عليه السلام :إنَّ لِلقُلوبِ إقبالاً و إدبارا ، و نَشاطا و فُتورا ، فإذا أقبَلَت بَصُرَت و فَهِمَت ، و إذا أدبَرَت كَلَّت و مَلَّت ، فَخُذُوها عِندَ إقبالِها و نَشاطِها ، و اترُكُوها عِندَ إدبارِها و فُتورِها . ۵

۱۷۰۸۵.الإمامُ العسكريُّ عليه السلام :إذا نَشِطَتِ القُلوبُ فَأودِعْها (فَأودِعُوها) ، و إذا نَفرَت فَوَدِّعُوها . ۶

3337

رويكرد و روي گردانى دلها

۱۷۰۸۰.امام على عليه السلام :همانا دلها داراى خواهش هستند؛ گاه به چيزى رو مى كنند و گاه روى مى گردانند. پس، هر گاه خواستند و اقبال كردند، آنها را به كار گيريد؛ چه آن كه دل اگر [به كارى ]مجبور شود، كور گردد.

۱۷۰۸۱.امام على عليه السلام :همانا دلها را روى آوردنى است و روى گرداندنى. پس هر گاه روى آورند، آنها را به انجام مستحبّات وا داريد و هر گاه پشت كردند، به انجام فرايض از سوى آنها بسنده كنيد.

۱۷۰۸۲.امام على عليه السلام :اين دلها نيز همچون بدنها خسته مى شوند. پس براى [رفع خستگى ]آنها حكمتهاى تازه و طرفه بجوييد.

۱۷۰۸۳.امام صادق عليه السلام :دل گاه حيات دارد و گاه مى ميرد. پس هر گاه زنده و با نشاط بود، آن را با مستحبّات تربيت كن و هر گاه مُرد، به فرايض محدودش ساز.

۱۷۰۸۴.امام رضا عليه السلام :همانا دلها را رويكردى است و روى گردى، نشاطى است و ضعفى. پس هر گاه رو كنند، با فهم و بصيرت شوند و هر گاه پشت كنند، خسته و ملول گردند. بنا بر اين، به گاه روى آورى و نشاطشان، به آنها چنگ زنيد [و در عبادات به كارشان كشيد] و به گاه روي گردانى و ضعفشان، آنها را به حال خود رها سازيد.

۱۷۰۸۵.امام عسكرى عليه السلام :هر گاه دلها به نشاط آمدند، به آنها امانت بسپاريد و هر گاه كوچ كردند، با آنها بدرود گوييد.

1.نهج البلاغة : الحكمة ۱۹۳ .

2.نهج البلاغة : الحكمة ۳۱۲ .

3.نهج البلاغة : الحكمة ۹۱.

4.. أعلام الدين : ۳۰۴.

5.بحار الأنوار : ۷۸/۳۵۳/۹.

6.الدّرة الباهرة : ۴۳.

  • نام منبع :
    ميزان الحكمه ج 09
    سایر پدیدآورندگان :
    شیخی، حمید رضا
    تعداد جلد :
    14
    ناشر :
    سازمان چاپ و نشر دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1386
    نوبت چاپ :
    هفتم
تعداد بازدید : 489077
صفحه از 612
پرینت  ارسال به