22
محمّد حسين عماد الكتاب سيفى قزوينى
(1240 ـ 1315 ش)
خطاط ، نقاش و شاعر . ملقب به عمادالكتاب . در طايفه سيفى قزوينى ، در قزوين به دنيا آمد و بيشتر عمرش را به نوشتن و تعليم خط گذرانيد . وى ابتدا خوشنويسى را با نسخ نويسى آغاز كرد و سپس به خط نستعليق روى آورد و پيرو شيوه ميرزا رضا كلهر شد ، طورى كه او را به عنوان كامل كننده شيوه كلهر نام مى برند . عماد الكتاب نه تنها در خط نسخ و نستعليق استادى توانا بود ، بلكه شكسته و ثلث را نيز در كمال زيبايى مى نوشت و با نقاشى سياه قلم و آبرنگ نيز آشنايى داشت . عمادالكتاب با كميته مجازات همكارى داشت و تحريرات بيانيه هاى كميته به خط او بود . وى قبل از دوره مشروطيت جزو كاتبان وزارت انطباعات و در دوره سلطنت احمد شاه قاجار ، مدتى در وزارت داخله ، منشى و همان اوقات معلم مشق خط سلطان احمد شاه نيز بود . در چند سال اواخر عمر نيز در دربار پهلوى سمت خوشنويسى مخصوص داشت . وى قريحه شاعرى نيز داشت و گاهى شعر مى سرود . آثار خوشنويسى عماد الكتاب قطعات مختلف سياه مشق است و همچنين يك دوره «رسم المشق» كه براى نوآموزان دبستانها و دبيرستانها تأليف كرد و به چاپ رساند . وى شاگردان بسيارى داشت ، از جمله على منظورى ، ملك الخطاطين ، حسن زرين خط ، على اكبر كاوه و ابراهيم بوذرى ، كه هر يك به مقام استادى رسيده اند . عمادالكتاب در تهران مى زيست و در همان جا درگذشت و در امامزاده عبداللّه دفن شد . از ديگر آثار او: كتيبه
سر در مدخل سپهسالار و لوحه اى بر آرامگاه فردوسى در طوس؛ يك نسخه شاهنامه فردوسى در 1336 ق؛ يك نسخه نامه دانشوران ناصرى در 1318 ق؛ نسخه نفيس «ترجيع بند» هاتف . از ديگر قطعات وى در «احوال و آثار خوشنويسان» به آنها اشاره شده است . از آثار نقاشى وى : تصوير يكى از حواريون حضرت مسيح كه به خط شكسته و تعليق زيبا ، با رقم: «در ماه رمضان هزار و سيصد و سى ... العبد عماد السيفى قزوينى»؛ تصوير سياه قلمى كريم خان زند كه كلاه مخصوصى به سر نهاده است؛ تصوير دستى كه طرز صحيح قلم به دست گرفتن و خط نوشتن را نشان مى دهد ... ، با رقم: «عماد السيفى»؛ تصوير خود نقاشى به سياه قلم ... ، با رقم: «صورت عماد الكتاب سيفى كه به دست خود ساخته است» .
