امام على و ويرانى سقاخانه

اين قضيه در خاطر بسيارى از اصناف و كسبه بازار مردم شهر رى هست كه زمان رضاخان سال 1318 شمسى مرآت وزير فرهنگ آن روز از طرف دستور داده بود كه سقاخانه گنبد طلايى صحن مقدس حضرت عبدالعظيم عليه السلام كه اكنون در باغچه عليجان است خراب كنند و گنبد طلايى زيبايى آن را كماكان به موزه دربار ببرند.
عمله ها به اتفاق پاسبانها و مأمورين براى خراب كردن آن آمدند . پس بعضى به مرحوم امامعلى خبر دادند با شتاب آمد و جلوى كُلنگ عمله ها را كه مى خواستند شروع به خرابى سقاخانه كنند گرفت و فرياد كرد به خدا قسم و به آقايم ابوالفضل قسم كه اگر كسى كُلنگى به سقاخانه كه به نام آقاى من ابوالفضل العباس است بزند كلنگ را بر سر او مى كوبم مأمورين و پليسها آمدند و هرچه به او گفتند دستور است گفت هر كه دستور داده غلط كرده من زنده باشم و ببينم سقاخانه آقايم را خراب مى كنند من اين زندگى را نمى خواهم، آخر ديدند حريف نمى شوند متحير بودند چه كنند او را جلب به كلانترى كنند زندان ببرند يا او را بزنند و بسيارى از مردم جمع شده و ناظر مبارزات آن مرحوم بودند كه ناگهان از طرف دربار يا مرآت دستور داده شد كه از خراب كردن سقاخانه خوددارى كنيد و فعلاً دست نزنيد. پس آن مرحوم سقاخانه را بوسيده و پى كار خود رفت و مردم هم پراكنده شدند. اين يكى از خاطراتى است كه از آن مرحوم ديده و نقل كردم و ده ها خاطره ديگر دارم كه مجال ايراد آن نيست. ايشان سرانجام در ماه رمضان 1364ق با اشاره اى كه قبلاً به مرگ خود نموده بود در بيمارستان فيروزآبادى درگذشت و در اين قبرستان نزديك و كنار راه امين آباد مدفون گرديد.

83

امام على قفقازى

گورستان سه دختران از گورستانهاى معروف و قديمى شهر رى بوده كه اكنون تقريبا وسط شهر شده و دفن اموات در آن تعطيل و به صورت پارك درآمده است. در قسمت شرقى شهر رى و راه آن از بلوار جنب خيابان حضرتى و محلّه نفرآباد است.
قسمت جلوى آن از آثار و باقيات الصالحات مرحوم ثقة الاسلام فاضل زاهد آقاشيخ محمدرضا بروجردى است كه قبرش در كنار آن داراى اطاق كوچك و ساده اى مى باشد.
آن مرحوم از محصلين و بعد مدرسين مدرسه عتيق بوده كه در اواخر عمر در آنجا ساكن و به تعليم عده اى اشتغال و از راه كاغذنويسى امرار معاش مى نمود و از همان راه مبلغى اندوخته و براى اينكه از خود صدقه جاريه و باقيات الصالحاتى گذارده باشد ذخيره و پس اندازى عمر خويش را داده و زمين قبرستان مزبور را خريدارى و وقف بر اموات مؤمنين نموده است.
يكى از مدفونين اين قبرستان مرحوم مشهدى امام على قفقازى است كه از مجاهدين آن سامان بوده و با روسهاى مادى طبيعى ضد خدا و توحيد پيكار نموده و جمعى را به دست خود تابود كرد و از آنجا فرار و سرانجام مهاجرت به زاويه مقدسه و به واسطه صفاء باطن و سلامت قلب و تعصب در دينش مورد توجه و لطف مرحوم شهيد آيت اللّه حاج شيخ محمدتقى بافقى قرار گرفت و به معرفى و توصيه معظم له و مقام و تقوى و ولايت و محبتش به خاندان عصمت و طهارت مخصوص حضرت
ولى اللّه اعظم ـ ارواحنا له الفداء ـ و حضرت ابوالفضل العباس ـ عليه السلام و الصلوة ـ مورد ارادت و علاقه بسيارى از مردم رى و تهران گرديد. و واقعا وى از منظرين حقيقى و واقعى ظهور آن حضرت بود و شمشيرى هم تهيه و آماده داشت و به همين حال انتظار هم از دنيا رفت و اين نگارنده كمتر كسى را به پايه عشق و علاقه او به ظهور آن حضرت يافتم حالات فوق العاده اى داشت و براى او مكاشفات و منامات عجيبه اى بود كه شرح اجمالى از آن خود باعث اطاله و در خور كتابى جدا است.