131
شناخت نامه حضرت عبدالعظيم حسني (ع) و شهر ري ج14

سلاطين خيالى نسبت مى دهند باز از تحقيق و ذكر دليل در اين باب فعلاً صرف نظر مى كنيم در كتاب ونديداد همين كه صحبت از مهاجرت و كوچيدن آريان ها به ميان مى آيد ضمن ذكر منزل هائى كه در آنجا آريان ها توقف كردند از دو منزل نام برده مى شود كه يكى را «وارنا» و ديگرى را «راكا» ضبط كرده اند و اين دو كلمه شباهت نام به نام رى و ورامين دارد سپس به مطالب و گفت و گوهاى زيادى درباره راجس برمى خوريم كه گرچه علائم و آثارى براى محقق ساختن آن حرف ها در دست نيست ولى مع ذلك چيزى از درجه اشتهار آن نمى كاهد در اين دوره دوم راجس با نينوا و بابل همسرى مى كرده است و جمعيت آن را در آن موقع يك ميليون نوشته اند درباره آمدن بنوكد نصر به اين شهر و غلبه بر دشمنان خود افسانه ها مى گويند در كتيبه هاى بيستون مى خوانيم كه داريوش پسر هيستاسب در شهر راجس شورشيان مد را مقهور كرد گويند اسكندر مقدونى بعد از آنكه يازده روزه از اكباتان به رى تاخت در شهر راجس داراى هخامنشى آخرين پادشاه آن سلسله را تعقيب كرد و در هر حال تجديد بناى شهر راجس را به سلوكوس مؤسس سلسله سلوكيدها نسبت مى دهند و يك قرن بعد از آن يعنى تقريباً در 250 سال قبل از ميلاد اشك اول بانى سلسله اشكانيان شهر راجس را پايتخت قرار داد اينها ادوار احتمالى شهر راجس بوده كه دليلى براى تحقيق و اثبات آن موجود نيست اما دوره تاريخى واقعى اين شهر از زمان استيلاى اعراب شروع مى گردد و هر گاه ماده يك آنچه را كه نويسندگان ايرانى و عرب درباره رى اسلامى نوشته اند باور كنيم رى اسلامى از بلاد معظم دنيا به شمار مى آمده است يكى از نويسندگانى كه خود اهل آن شهر بوده در نتيجه شور و تعصب ملى ارقام مبالغه آميزى درباره رى ذكر مى كند او مى گويد شهر رى 96 قسمت داشته و هر قسمت داراى 46 كوى بوده است و در هر كوى چهل هزار خانه و هزار مسجد بنا كرده بودند ساير نويسندگان آن را اول شهر دنيا ـ بازار عمومى عالم ـ عروس جهان لقب داده بودند. ۱

1.مجله نامه رى، سال اوّل، شماره اوّل، اسفند ۱۳۱۳، ص ۲۲ ـ ۲۴ (قسمت اول مقاله)


شناخت نامه حضرت عبدالعظيم حسني (ع) و شهر ري ج14
130

بن حماد و احمد بن حنبل و ديگران روايت نمود. ص 466، ج 8 معجم البلدان و دائرة المعارف بستانى. ۱

19 ـ لرد كرزن در رى، كتاب ايران، لرد كرزن

لرد كرزن نايب السلطنه هندوستان وزير امور خارجه انگلستان و مرد سياسى مشهور دنيا در پائيز 1889 به عنوان مخبر روزنامه تايمس براى كسب اطلاعات لازمه مسافرتى به داخله ايران كرده است و دو مجلد كتاب بسيار نفيس متضمن مطالب تاريخى و جغرافيائى و سياسى راجع به اين مملكت تأليف كرده است كه به نام «ايران» شهرت دارد. اين دو مجلد در سال 1892 در لندن طبع شده و فعلاً نسخه آن كمياب مى باشد. لرد كرزن موقع اقامت در تهران مطالعاتى راجع به رى كرده و در سفرنامه خود درج نموده است اينك ما خلاصه آن را ذيلاً مى نگاريم.
«مهم تر از زاويه مقدسه (حضرت عبدالعظيم) خرابه هاى مشهور رى است كه رو به خرابى كامل مى رود من نمى خواهم وارد اين مبحث شوم كه اين خرابى ها بازمانده همان رى قديم است كه آن را راجس مى گفتند يا اين خرابه ها از شهر ديگر باقى مانده است آنچه مسلم مى باشد آن است كه اين خرابه ها از بقاياى رى عربى «نه راجس قبل از اسلام» برپا مانده است حال سؤال ديگر پيش مى آيد كه آيا رى عربى كاملاً جانشين راجس هخامنشى و اشكانى بوده يا نه اين موضوع قابل تحقيق و مطالعه دقيق است سررالينسن معتقد بوده كه خرابه هاى راجس كهنه را بايد نزديك ورامين جستجو كرد اين نظر با سرگذشت هاى مربوط به شهرهاى مشهور شرقى بى ارتباط نيست كه هر شهرى در اعصار مختلفه با همان نام سابق در امكنه مختلف تجديد و احداث شده است. به هر حال اين موضوع را به علماى محقق واگذار كرده مختصرى از اوضاع رى و راجس و شباهت اين دو نام با يكديگر صحبت مى داريم.
حكايات افسانه مانند در خصوص شهر رى ذكر شده كه بناى آن را به بعضى از

1.مجله نامه رى، سال اول، شماره ۵ و ۶، تير ـ مرداد ۱۳۱۴، ص ۳۹ ـ ۴۳ (قسمت سوم و آخر مقاله)

  • نام منبع :
    شناخت نامه حضرت عبدالعظيم حسني (ع) و شهر ري ج14
    تعداد جلد :
    6
    ناشر :
    سازمان چاپ و نشر دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1382
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 93655
صفحه از 416
پرینت  ارسال به