از بابل هيچ شهرى از لحاظ كثرت نفوس و از از جهت ثروت و مكنت اين قدر معظم و معتبر نبوده است، به همين جهات در كتب تاريخ القاب و عناوين عاليه براى بلده رى مشاهده مى شود: ام البلاد، باب الابواب الارض، سوق العالم، بلدة البلاد. داستان بناى رى نيز شايان توجّه مى باشد. مورّخين مجوس مدّعى هستند كه شيث نبيره نوح عليه السلام آن را بنا كرده است و نخستين سنگ بنا را به طالع عقرب نهاده است ۱ ...».
رى به روايتى ديگر
«... شهر رى (در جنوب تهران كنونى) و آن شهرى بزرگ و مركز (جبال) محسوب مى شد، و بين آن تا نيشابور 160 فرسنگ و تا قزوين 27 فرسنگ بود. ياقوب اين شهر را ديدار كرد و شاهد خرابى آن به سال 617 ه.ق در حالى كه از پيش مغول فرار مى كرد بود.
بخشى است تابع شهرستان تهران (استان مركزى) در جنوب تهران، سر راه تهران و قم، جلگه، معتدل، سكنه آن 20000 تن است. كارخانه گليسيرين و كارخانه سيمان در آن است. مزار عبدالعظيم، امامزاده حمزه، امامزاده ابراهيم، بى بى شهربانو، ابن بابويه، امامزاده عبداللّه، امامزاده طاهر، برج طغرل، نقش برجسته اردشير اول (در چشمه على كه فتحعلى شاه آن را حكّ كرد و دستور داد كه نقش خود او را در آن حكّاكى كنند) و آرامگاه ناصرالدين شاه قاجار و آرامگاه رضا شاه پهلوى در آن است. شهر رى مركز بخش مذكور در 8 كيلومترى جنوب تهران، 12219 تن سكنه ... اين شهر سابقا حضرت عبدالعظيم ناميده مى شد، فرهنگستان به مناسبت نام قديم، آن را شهر رى ناميد». ۲۳
1.شواليه ژان شاردن: سياحت نامه، ترجمه محمد عباسى، مؤسسه انتشارات اميركبير، تهران، ۱۳۵۰، ج ۳، ص ۵۴، ۵۵.
2.معين: فرهنگ فارسى، ج ۵، ص ۶۳۶.
3.فرهنگ القاب و عناوين شهرها، اول، مشهد، جهان انديشه كودكان، ۱۳۷۲ش، ص ۱۸ ـ ۲۲.
