303
شناخت نامه حضرت عبدالعظيم حسني (ع) و شهر ري ج14

شيعى آل بويه توانسته بود جوانانى تربيت كند كه از لحاظ علمى و فرهنگى فرزانگان عصر خويش باشند. لذا به آسانى دولت هاى بعد نمى توانستند آنان را كنار نهند و به وجودشان احتياج داشتند. همين امر باعث شده بود تا تشيع در ساختار ادارى دولت سلجوقى نفوذ كند و از مذهب شيعه و شيعيان رى حمايت نمايد.
تسامح شيعه در برخورد با پيروان مذهب تسنن، در بقاى شيعه رى و حوزه علميه آن تا حدودى مؤثر بود و مى توانست نوعى همزيستى مسالمت آميز بين دو مذهب ايجاد كند. ۱

مدارس شناخته شده حوزه علميه رى

نصيرالدين ابى الرشيد عبدالجليل رازى در كتاب «النقص» نام تعدادى از مدارس شيعه را در رى بدين گونه ذكر كرده است:
1 ـ مدرسه سيد تاج الدين محمد كيكى
2 ـ مدرسه شمس الاسلام حسكا بابويه
3 ـ مدرسه خانقاه ريان
4 ـ مدرسه سيّد زاهد ابوالفتوح
5 ـ مدرسه فقيه على جاستى
6 ـ مدرسه محله در زان مهران ـ زاد مهران
7 ـ مدرسه خواجه عبدالجبار
8 ـ مدرسه كوى فيروزه
9 ـ مدرسه خواجه امام رشيد رازى
10 ـ مدرسه شيخ حيدر مكى
11 ـ مدرسه ابى الوفا رازى

1.رك. كتاب النقض، ج ۱، ص ۸۳ ـ ۸۶ و ۲۶۴؛ تشيع در رى، رسول جعفريان، فصل هشتم.


شناخت نامه حضرت عبدالعظيم حسني (ع) و شهر ري ج14
302

از اين دوره دارد كه با شهادت امام رضا عليه السلام سادات در كوهستان و ديلمستان و طبرستان پراكنده شده اند ۱ و با حكومت هشتاد ساله «آل بويه» گرايش هاى شيعى در اين شهر فزونى گرفت.
وجود خاندان هاى اصيل شيعى چون «آل بويه» در رى يكى ديگر از علل گسترش تشيع در اين شهر است. «على بن حسين بن موسى بن بابويه»، پدر شيخ صدوق و بزرگ اين خاندان است.
صدوق و برادرش «حسين بن على» هر يك به ترتيب كتاب هاى «عيون اخبار امام رضا عليه السلام و «كتاب نفى شبيه» را به «صاحب بن عباد» وزير دانشمند و قدرتمند آل بويه تقديم داشته اند كه بى نهايت به خاندان نبوت علاقه مند بوده و در اشعارش به ستايش آنان برخاسته است.
آخرين شخص از خاندان آل بويه، «شيخ منتجب الدين» صاحب «الفهرست» است. اين خاندان تا قرن ششم هجرى خاندانى شناخته شده اند.
«ابوجعفر ابن قبه رازى» مؤلف «الانصاف فى الامامة و المستثبت فى الامامة» از ديگر دانشمندان شيعى شهر رى مى باشد كه در نشر تفكر شيعى فعاليتى چشمگير داشته اند.

دوره سوم

با روى كار آمدن «غزنويان» شيعيان تحت فشار قرار گرفتند و حوزه هاى شيعه نيز به سختى به حيات خويش ادامه دادند. چنان كه هم مورخان و هم خود سلطان، انگيزه حمله به «رى» را سركوبى تشيع و اعتزال معرفى كرده اند. ۲ شيعه در عهد سلجوقى نيز همانند عهد غزنويان به حيات خويش ادامه داد زيرا آنان جانبدار مذهب حنفى و خلافت عباسى بودند و نمى توانستند تفكر شيعى را تحمل كنند. ولى حكومت

1.تاريخ طبرستان و رويان و مازندران، ص ۲۷۷.

2.سياستنامه، انتشارات علمى و فرهنگى، ص ۸۷ و ۸۸.

  • نام منبع :
    شناخت نامه حضرت عبدالعظيم حسني (ع) و شهر ري ج14
    تعداد جلد :
    6
    ناشر :
    سازمان چاپ و نشر دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1382
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 93649
صفحه از 416
پرینت  ارسال به