بخش فشاپويه
اين بخش يكى از بخش هاى قديمى رى است كه حتى در متون قرن چهارم هجرى هم از آن ياد شده است ۱ كه در بخش جغرافياى تاريخى اين نوشتار شرح آن ارائه گرديده است. از اين بخش با نام «بشاويه» ۲ و «فشابويه» ۳ و «بسا» ۴ ياد شده است.
بخش فشاپويه به مركزيت شهر حسن آباد در جنوب بخش كهريزك و به طور كلى نيمه جنوبى و عريض شهرستان رى قرار دارد. اين بخش داراى دو دهستان است. نيز داراى يك شهر به نام حسن آباد است كه مركز بخش محسوب مى شود. اين بخش كم جمعيت ترين ناحيه شهرستان رى است؛ ۵ امّا از نظر وسعت، وسيع ترين بخش شهرستان محسوب مى شود. بخش فشاپويه با مساحتى بالغ بر 1645 كيلومتر مربع ۶ حدود 70% وسعت شهرستان رى را تشكيل مى دهد.
بخش فشاپويه مطابق سالنامه آمارى استان تهران 1380 داراى 58 روستا بود كه شامل دهستان وهن آباد با 9 روستا (8 تا مسكونى و 1 غير مسكونى) و دهستان حسن آباد با 49 روستا (35 تا مسكونى و 14 تا غير مسكونى). ۷ در سال 1381 در تقسيمات كشورى اين بخش تغييراتى پديد آمد و مطابق مصوبه 29/5/1381 هيئت دولت، دهستان وهن آباد بخش فشاپويه از اين بخش منتزع و به بخش مركزى شهرستان رباط كريم الحاق گرديد. ۸ نيز روستاى صنعتى چرم شهر مطابق مصوبه 10/7/1381 از بخش فشاپويه منتزع و به دهستان بهنام عرب جنوبى بخش جوادآباد ورامين پيوست. ۹ همچنين مطابق مصوبه 29/5/1381 هيئت دولت دهستان كلين به مركزيت روستاى كلين در نيمه شرقى بخش فشاپويه ايجاد و تأسيس گرديد. ۱۰ يعنى در
حقيقت دهستان حسن آباد سابق به دو دهستان كلين و حسن آباد (با محدوده كوچك تر فعلى) تقسيم گرديد.
در حال حاضر بخش فشاپويه داراى 49 روستا و دو دهستان مى باشد. دهستان كلين به مركزيت كلين با 19 روستا (مسكون) و دهستان حسن آباد به مركزيت شهر حسن آباد با 30 روستا (15 مسكون و 15 غير مسكون). ۱۱
1.صورة الارض، ابن حوقل، ترجمه جعفر شعار، ص ۱۲۱.
2.همان مأخذ، ص ۱۲۱.
3.نزهة القلوب، ص ۵۴.
4.المسالك و الممالك، استخرى، ص ۱۷۱.
5.سالنامه آمارى استان تهران ۱۳۸۰، ص ۱۱ و نقشه شهرستان رى در ششمين صفحه ابتداى كتاب؛ شناسنامه آبادى هاى كشور، شهرستان رى، سرشمارى عمومى نفوس و مسكن ۱۳۷۵، ص ۲، و نقشه شهرستان رى در صفحه ماقبل يك.
6.نمابر اداره كل امور اجتماعى استاندارى تهران در پاسخ به چند آمار جغرافيايى شهرستان رى، استعلامى نگارنده، فروردين ۱۳۸۲.
7.سالنامه آمارى استان تهران، ص ۱۱.
8.روزنامه رسمى جمهورى اسلامى، قوه قضائيه مورخ ۹/۶/۱۳۸۱، ش ۱۶۷۵۰، ص ۷ . لازم به ذكر است كه دهستان وهن آباد مجموعاً داراى ۹ روستا بود كه يكى از آن ها خالى از سكنه و نامش فرودگاه بين المللى هفت تير. در پاسخ استعلامى نگارنده از سازمان مديريت و برنامه ريزى استان تهران در موضوع انتزاع دهستان وهن آباد، آمده است كه كل دهستان وهن آباد از رى جدا شده است. ظاهر مصوّبه هيئت دولت هم بر اين معنا دلالت دارد. امّا در تماس با استاندارى تهران و فرماندارى رباط كريم گفته شد كه مكان خالى از سكنه فرودگاه بين المللى هفت تير جزو بخش فشاپويه باقى مانده است. به ويژه مطابق پاسخ استاندارى تهران، اين تغييرات در نقشه ضميمه اعمال شده است. چون مصوبه هيئت دولت به همراه نقشه ضميمه است. لذا در اين نوشتار، فرودگاه بين المللى هفت تير جزو شهرستان رى لحاظ گرديده است و جمع روستاهاى جدا شده از رى، مجموعاً ۹ تا (۸ تا الحاقى به رباط كريم و يكى به ورامين) محاسبه شده است.
9.روزنامه رسمى جمهورى اسلامى، قوه قضائيه، مورخ ۲۴/۷/۱۳۸۱، ش ۱۶۷۸۸، ص ۱ .
10.همان مأخذ، ش ۱۶۷۵۰، ص ۷ .
11.ر.ك: همان مأخذ؛ شناسنامه آبادى هاى كشور، شهرستان رى، سرشمارى عمومى نفوس و مسكن ۱۳۷۵ با اعمال تقسيمات جديد كشورى ۱۳۸۱.
