علم ، حكمت و معرفت (بخش اول) - صفحه 3

سخنى درباره «ز گهواره تا گور ، دانش بجوى»

اين جمله معروف ، منسوب به پيامبر خداست كه فرمود :
اُطلُبوا العِلمَ مِنَ المَهدِ إلَى اللَّحْدِ .۱از گهواره تا گور ، دانش بجوييد .
در آداب المتعلمين و نيز الوافى اين مضمون بدين شكل آمده است :
گفته شده است كه : وقت طلب علم ، از گهواره تا گور است . ۲
در پاورقى محققان بر تفسير القمى و آداب المتعلمين نيز آمده است :
در روايتى معروف آمده است كه از گهواره تا گور ، دانش بجوييد. ۳
فردوسى ، شاعر نامىِ پارسى زبان نيز اين كلام را چنين به شعر در آورده است :
چنين گفت پيغمبر راستگوى
ز گهواره تا گور ، دانش بجوى .
با همه تلاشى كه براى يافتن اين سخن در جوامع حديثى صورت گرفت ، چنين مضمونى يافت نشد . مبالغه اى كه در اين سخن آمده ، به شعر ، بيشتر شباهت دارد تا به سخن پيامبر خدا و به نظر مى رسد كه محقّقان محترمِ آداب المتعلّمين و تفسير القمّى ، بدون تحقيق ، اين كلام را «حديث» ناميده اند .

1.آداب المتعلّمين : ص ۱۱۱ .

2.آداب المتعلمين : ص ۱۱۱ ، الوافى : ج ۱ ص ۱۲۶ .

3.تفسير القمى : ج ۲ ص ۴۰۱ ، آداب المتعلمين : ص ۱۱۱ .

صفحه از 10