3 : يادكردهاى فرقهشناختى عبد الجليل قزوينى در كتاب «نقض»
حميد احمدى جلفايى ۱
چكيده
يكى از پيشنيازهاى مهم در تحكيم اصول عقايد و اعتقادات اسلامى ، آشنايى با فرقهها و مذاهب و نحلههاى مختلف شكل گرفته در مكتب اسلام و عقايد خاصّ هر كدام از آنهاست .
بديهى است كه در اين راستا ، كتب و منابع نسبتاً قديمى و نزديك به عصر پيدايش در هر يك از مكاتب و فرقهها - كه نقل آنها از وقايع و عقايد پيروانِ فرق و مكاتب ، به صورت عَن حسٍّ و شهودى و يا نسبتاً عن حسّ و شهودى است - از اهمّيت بسيار ويژهاى برخوردار هستند .
يكى از كتب و منابع قديمى كه در اين راستا ، لازم است مورد استفاده و مراجعه محقّقان اين عرصه قرار بگيرد ، كتاب نقض (اثر مرحوم عبد الجليل قزوينى رازى ، از عالمان سده ششم هجرى قمرى) است. البتّه هر چند كه اصل اين كتاب را به نظر نگارنده ، نمىتوان از جمله آثار قوى و منسجم شيعه به حساب آورد - ؛ چرا كه اشتباهات و تناقضهاى آشكارى در اين كتاب ديده مىشود - ، با اين حال ، از برخى جهات ، اطّلاعات آمده در اين اثر ، به جهت قدمتِ آن ، حائز اهميّت اند .
1.پژوهشگر پژوهشكده علوم و معارف حديث - قم.