زاد المعاد
شامل ادعيه و اعمال كثيرهاى كه دربارهى ايام و ليالى در كتب ادعيه، وارد شده مىباشد
اثر علامه محمد باقر مجلسى، كه شامل ادعيه و اعمال كثيرهاى كه دربارهى ايام و ليالى در كتب ادعيه، وارد شده مىباشد وى اين كتاب را در سال ۱۱۰۷ ق يعنى در اواخر عمر شريفشان به زبان عربى نوشتهاند.
در پايان اين كتاب، كتاب ديگرى وجود دارد كه در حاشيهى زاد المعاد چاپ شده بوده، تحت عنوان مفتاح الجنان پيرامون تعقيبات نمازها و زيارات مختلفى كه درباره ائمه و اعمال مربوط به اماكن مشرفه آنان و دعاهايى كه در دفع بعضى از امراض و آلام از اهل بيت به سند صحيح وارد شده است مىباشد.
آقاى علاء الدين أعلمى محقق اين كتاب شريف مىباشد كه در تاريخ ۱۴۲۳ ق در باره شخصيت مولف تحقيق نموده و در ابتداى كتاب زاد المعاد نوشتهاند.
انگيزه تاليف
مولف مىگويد كه: چون از ائمه معصومين ادعيه و اعمال كثيرى نقل شده و من هم اكثر آنها را در كتاب بحار الانوار جمع كردهام و ديدم كه تحصيل آنها و عمل به آن براى اغلب مردم به سبب اشتغال آنان به مشاغل دنيوى، ميسر نيست لذا دوست داشتم كه در اين رساله، منتخبى از اعمال سنت و فضائل ايام و ليالى شريفه و اعمالى كه به سند صحيح و معتبر وارد شده را بياورم تا عامهى مردم از بركات آن محروم نمانند.
ساختار و محتوا
كتاب ابتدا با ترجمهاى راجع به علامه مجلسى توسط آقاى اعلمى آغاز مىگردد و سپس مقدمهاى از مولف ذكر مىشود درباره اينكه به چه علت اين مجموعه را گردآورى كرده و اينكه آن را تحفهاى دانسته كه مورد قبول شاه سلطان حسين موسوى حسينى صفوى بهادرخان واقع شود. بعد از اين مقدمه اصل كتاب زاد المعاد در ۱۴ باب و يك خاتمه ادامه مىيابد. و در ادامه، كتاب مفتاح الجنان كه در حاشيهى زاد المعاد بوده به آن اضافه مىشود. در آخر كتاب دو فهرست از مطالب دو كتاب مشاهده مىشود.
در ۹ باب اول زاد المعاد از فضيلت و اعمال ماههاى قمرى مطالبى عنوان شده و در باب دهم اعمالى را ذكر مىكند كه در همه ماهها مشترك باشد مانند دعاهايى كه هنگام رويت هلال ماه وارد شده است. در باب يازدهم زياراتى كه در مورد رسول اكرم و ائمه هدى صلوات الله عليهم وارد شده و در ابواب قبلى ذكر نگرديده را متذكر مىشوند. باب سيزدهم متعلق است به احكام اموات و آداب هنگام احتضار و غسل و دفن ميت و بالاخره در باب آخر مجملى از احكام زكات و خمس و اعتكاف را بيان مىكنند. اما در خاتمهى، به بيان كفارات مىپردازد.
مفتاح الجنان كه در حاشيهى زاد المعاد آمده بود، بهطور مستقل در پايان كتاب زاد المعاد ذكر شده است و در مورد مسائلى چون تعقيبات نمازهاى يوميه و دعاها و مناجاتهايى كه از آنان نقل شده مانند دعاى مشلول و عشرات، سمات، جوشن كبير، صباح و غيره و مناجات هايى مانند تائبين، شاكين، راغبين، شاكرين، مريدين و غير از آن آورده است. همچنين در زيارات ائمه و اعمال اماكن مقدسهاى چون مسجد كوفه، مسجد سهله و ديگر اماكن متبركه به علاوه در مورد دعاهايى كه در دفع امراض و اسقام وارد شده است، دعاهايى را ذكر كرده است.
در پايان كتاب طلسمهايى در قضاى حوائج و ايام هفته براى دفع آفات و بلايا ذكر شده است.
نسخه شناسى
اين كتاب توسط انتشارات موسسه اعلمى در بيروت به سال ۱۴۲۳ ق به چاپ رسيده است.
منابع مقاله
متن و مقدمهى كتاب
