نمي دانم نصف دانش است - صفحه 159

۰.8259.عنه عليه السلام : قولُ «لا أعلَمُ» ، نِصفُ العِلمِ . ۱

۰.8260.الإمامُ الباقرُ عليه السلام : ما عَلِمتُم فَقُولُوا ، و ما لَم تَعلَمُوا فقولوا : اَللّه ُ أعلَمُ ، إنّ الرَّجُلَ لَيَنتَزِعُ بالآيَةِ مِنَ القرآنِ يَخِرُّ فيها أبعَدَ مِن السماءِ . ۲

۰.8261.الإمامُ الصّادقُ عليه السلام : إذا سُئلَ الرَّجُلُ مِنكُم عمّا لا يَعلَمُ فَلْيَقُلْ : لا أدري ، و لا يَقُلْ : اَللّه ُ أعلَمُ ، فَيُوقِعَ في قلبِ صاحِبِهِ شَكّا ، و إذا قالَ المسؤولُ : لا أدرِي فلا يَتَّهِمْهُ السائلُ . ۳

۰.8262.عنه عليه السلام : للعالِمِ إذا سُئلَ عن شيءٍ و هُو لا يَعلَمُهُ أن يقولَ : اَللّه ُ أعلَمُ ، و ليسَ لِغَيرِ العالِمِ أن يقولَ ذلكَ . ۴

۰.8263.عنه عليه السلام : إنَّ مَن أجابَ في كُلِّ ما يُسألُ عَنهُ لَمَجنُونٌ ۵ . ۶

۰.8259.امام على عليه السلام : گفتنِ «نمى دانم»، نصف دانش است.

۰.8260.امام باقر عليه السلام : آنچه مى دانيد بگوييد و هرگاه چيزى نمى دانيد ، بگوييد : خدا داناتر است . همانا مرد، آيه اى از قرآن بيرون مى كشد و [ندانسته به تفسير آن مى پردازند و با اين كار ]از آن ، به فاصله اى دورتر از آسمان [تا زمين] ، سقوط مى كند (منحرف مى شود) .

۰.8261.امام صادق عليه السلام : هرگاه از يكى از شما سؤالى شد كه پاسخش را نمى داند ، بگويد : نمى دانم، و نگويد : خدا داناتر است ؛ زيرا با اين جمله، در دل دوست خود شك و ترديد مى افكند ؛ امّا هر گاه كسى كه از او سؤال شده بگويد: نمى دانم، پرسنده به او بد گمان نمى شود.

۰.8262.امام صادق عليه السلام : عالم حق دارد كه هرگاه سؤالى از او شود كه پاسخش را نمى داند، بگويد : خدا داناتر است ، اما غير عالم حق ندارد چنين بگويد . [بلكه بايد بگويد : نمى دانم] .

۰.8263.امام صادق عليه السلام : هر كس به هر سؤالى كه از او مى شود پاسخ دهد ، ديوانه است . ۷

1.غرر الحكم : ۶۷۵۸.

2.بحار الأنوار : ۲/۱۱۹/۲۵.

3.الكافي : ۱/۴۲/۶ .

4.الكافي : ۱/۴۲/۵ .

5.بحار الأنوار : ۲/۱۱۷/۱۵ .

6.عنِ القاسمِ بنِ محمّدِ بنِ أبي بكرٍ ـ أحَدِ فُقَهاءِ المَدينةِ المُتَّفَقِ على عِلمِهِ و فِقهِهِ بينَ المسلمينَ ـ أنّه سُئلَ عَن شيءٍ فقالَ : لا اُحسِنُهُ ، فقال السائلُ : إنّي جِئتُ إلَيكَ لا أعرِفُ غَيرَكَ! فقالَ القاسمُ : لا تَنظُرْ إلى طُولِ لِحيَتي و كَثرَةِ الناسِ حَولي و اللّه ِ ما اُحسِنُهُ ، فقالَ شَيخٌ مِن قُريشٍ جالسٌ إلى جَنبِهِ : يا ابنَ أخي الزَمْها ، فقال : فو اللّه ِ ما رَأيْتُكَ في مجلسٍ أنْبَلَ منكَ اليومَ ! فقالَ القاسمُ : و اللّه ِ لأن يُقطَعَ لِساني أحَبُّ إلَيَّ أن أتَكَلَّمَ بِما لا عِلمَ لي بِهِ !!بحار الأنوار : ۲/۱۲۳/۵۰ .

7.از قاسم بن محمّد بن ابى بكر ـ كه يكى از فقهاى مدينه بود و همه مسلمانان او را به علم و فقاهت قبول داشتند ـ درباره موضوعى سؤال شد. گفت: جوابش را نمى دانم. سؤال كننده گفت : من پيش تو آمده ام و جز تو كسى را قبول ندارم! قاسم گفت : به ريش بلند و جمعيت زياد دور و بر من نگاه نكن . به خدا قسم كه جوابش را نمى دانم . يكى از شيوخ قريش كه كنار او نشسته بود گفت : عمو جان ، ادامه بده! به خدا قسم تو را در هيچ محفلى بزرگوارتر از محفل امروز نديدم! قاسم گفت : به خدا قسم، اگر زبانم بريده شود، خوشتر دارم از اين كه چيزى بگويم كه بدان علم ندارم!

صفحه از 159