سيري در کتاب الوافي
عليمحمّد ميرجليلي ۱
چکيده
الوافي يكي از منابع بزرگ روايي به شمار ميرود و مشتمل بر پنجاه هزار حديث همراه با توضيحها و شرحهايي است كه مؤلف بزرگ آن، مرحوم فيض كاشاني در ذيل روايات آورده است، اما اين كتاب، آنچنانكه در خور و شايسته آن است، مورد توجه قرار نگرفته است. اين مقاله به معرفي اين كتاب گرانسنگ ميپردازد.
در اين مقاله امتيازهاي اين كتاب، انگيزه مؤلف در تدوين آن، تاريخ تحرير و موقعيت آن نزد علماي اسلام، نسخههاي خطي و چاپي، شرحها، حاشيهها و مستدركهاي اين كتاب، مورد بحث قرار گرفته و يا معرفي شدهاند.
كليد واژهها: الوافي، فيض کاشاني، مجامع روايي.
درآمد
الوافي كتابي حديثى است كه تمام احاديث موجود در كتب اربعه شيعه (الكافي، من لا يحضره الفقيه، التهذيب و الاستبصار) را دربر دارد. مرحوم فيض در اين كتاب، علاوه بر جمع آورى اين روايات سعى كرده است تا متون روايات را شرح و مشكلات موجود در آنها را برطرف سازد. مراجعه به كتاب الوافي براى كسانى كه در علوم اسلامى تحقيق مى كنند، لازم است؛ زيرا اين كتاب مصدر حديثى وسيعى است كه در حدود پنجاه هزار حديث را در بر دارد و مى توان آن را دائرةالمعارفي شيعى دانست. از طرف ديگر، توضيح هايى كه مرحوم فيض در ذيل احاديث آورده است، مطالعه و فهم آنها را حتى براى افراد مبتدى آسان مى نمايد. ۲ مؤلف، با توجه به تخصّص خود در علوم مختلف، از قبيل فقه، فلسفه، عرفان، اخلاق، حديث و كلام و...، در هنگام شرح روايات، نكته هاى ارزشمندي را آورده است. اين مقاله به معرفي اين كتاب ارزشمند ميپردازد.
1.ستاديار دانشگاه يزد.
2.فيض در اين زمينه فرموده است: من در «بيان»ها سعى كرده ام كه به زبان ساده متدينين سخن بگويم، نه به زبان اصطلاحى اهل سرّ كه درك آن براى توده مردم ممكن نيست. (الوافي: ج۱، ص۴۳).