دربار صفويان به معنى رئيس ملازمان يا مباشران مطبخ يا خوانسالار عالى شاه ايران، صاحب اين مقام، ناظر يا بازرس مطبخ شاه بود و كليه امور آشپزخانه را تحت نظر داشت. سمت وى از لحاظ تشريفاتى كه به آن تعلق مى گرفت مهم بود. هنگامى كه شاه در مصاحبت بانوان حرم به سر مى برد، «توشمال باشى» ظروف محتوى خوراك را تا در حرم بدرقه مى كرد و در مجالس رسمى وى خوراكها را مى چشيد و اين وظيفه را در موقع دخول به تالار انجام مى داد. ۱
ب: «توشمال» تيره اى از اى هاوند هفت لنگ شاهسونها بوده است.
بنابر معنى اوّل، مؤلف منصب خوانسالارى دربار صفوى را داشته و طبق معنى دوم، او رئيس ايل توشمال از ايلات شاهسون بوده است. مخفى نماند كه تعبير «افندى» درباره وى به «ناظر» و همچنين تعبير «متعالى مرتبت» درباره او كه از سوى «خاتون آبادى» به كار فته است، دلالت بر معنى اوّل دارد.
در مورد تاريخ تولد و وفات و محل زندگى و ساير خصوصيات زندگانى وى اطلاعى در دست نيست.
آثار علمى
آنچه از آثار علمى مؤلف تا به حال به ثبت رسيده همه در دعا و حديث است و معلوم نيست كه وى در ساير موضوعات نيز كتابى تأليف كرده باشد، از نُه اثر وى كه تا به حال شناسايى شده كتاب الأوفى درحديث و كتابهاى كنز الحق، مفتاح الهدى، عروة الوثقى، تبصرة الاعياد السلمانية، شافى سليمانى و مزار رضوى، در دعا و موضوع دو كتاب سفينة النجاة و الأصول الأصلية روشن نيست.
تفصيل اسامى آثار مؤلف و نسخه هاى شناخته شده از هر يك بدين ترتيب است:
1 ـ الأوفى: كه در ادامه همين مقاله معرفى خواهد شد.
2 ـ كنزالحق: مؤلف هنگام تدوين كتاب الاوفى، دعاها را در اين كتاب (كنزالحق) جمع آورى نموده است. او پس از آن، كنزالحق را در كتابش مفتاح الهدى و مفتاح الهدى را در كتاب ديگرش عروة الوثقى تلخيص نموده است.
1.سازمان ادارى حكومت صفوى (تعليقات مينورسكى بر تذكرة الملوك)، ترجمه مسعود رجب نيا، ص۱۲۸ ـ ۱۲۹
