معنای دجال

چند احتمال وجود دارد:

۱ـ ممکن است دجال نام فرد معینی نباشد، بلکه هر کسی است که با ادعاهای پوچ و بی اساس و با توسل به حیله ها و نیرنگ ها درصدد فریب مردم برآید. در روایات آمده است که قبل از ظهور حضرت مهدی(ع) کذاب ها و دجال های متعددی خروج خواهند نمود.[۱]

۲ـ احتمال دارد فردی معین به عنوان دجال در دوره غیبت با ویژگی هایی که در روایات آمده، خروج کند و مردم را به انحراف بکشاند.

۳ـ ممکن است مراد از دجال، سفیانی باشد؛ یعنی فردی با ویژگی های ابوسفیان، یا از نسل ابوسفیان قیام کند و جهان را به آشوب و فساد بکشاند. این فرد در کتاب های اهل سنت بیشتر به عنوان دجال و در کتاب های شیعه بیشتر به عنوان سفیانی یاد شده است.

۴ـ ممکن است دجال کنایه از فرهنگ غلط و منحرف کننده و یا هر ابزاری که موجب آن شود، یا مقصود کفر جهانی و سیطره فرهنگ مادی بر همه جهان باشد.

برای اطلاع بیشتر در این زمینه می توان به کتاب "چشم به راه مهدی(ع) بحث مربوط به "بررسی نشانه های ظهور" مراجعه کرد.