دروغ پردازان در حوزه حديث اهل سنّت - صفحه 89

دروغ پردازان در حوزه حديث اهل سنّت

محمدعلى رضايى اصفهانى

اشاره

در شماره سوم فصلنامه وزين«علوم حديث»، مقاله«دروغ پردازان در حوزه حديث شيعه» به محضر خوانندگان گرامى عرضه شد و همانجا وعده داديم كه مقاله«دروغ پردازان در حوزه حديث اهل سنّت» را نيز ارائه كنيم؛ اما پس از مراجعه مجدد، دريافتيم كه دامنه مسئله جعل احاديث در ميان برادران اهل سنّت، گسترده تر از آن است كه در حوصله يك مقاله بگنجد؛ بلكه بررسى تمام ابعاد و موارد آن احتياج به چند جلد كتاب دارد؛ و لذا بر آن شديم تا مرورى گذرا به مسئله جعل حديث در عامه داشته باشيم و ضمن معرفى منابع و معيارها، به نمونه هايى «مهم» و يا «جالب توجّه» از جاعلان حديث اشاره كنيم.
از آن رو كه در مقاله قبلى مقدماتى در مورد پيشينه وضع حديث و اصطلاحات آن ارائه كرديم، در اينجا تا حدّ امكان از تكرار، خوددارى و فقط اشاره اى گذرا به چند نكته مهم مى كنيم و از آنجا كه احتمال خطا و نسيان را در مورد خود منتفى نمى دانيم، اميد است اين مقال با راهنمايى هاى دلسوزانه و منصفانه شما كاملتر گردد.
تذكر اين مطلب لازم است كه اين نوشتار، يك تحقيق علمى ـ دانشجويى است كه با هدف پالايش احاديث دينى نوشته شده و قصد اهانت به هيچ مذهبى را ندارد.
در شماره چهارم فصلنامه «علوم حديث» نقدى محترمانه از فاضل گرامى محمدجواد كرمى نسبت به مقاله قبلى اين جانب ارائه شد، كه مراتب تشكر و امتنان خود را از ايشان ابراز مى دارم و از مسئولان محترم فصلنامه نيز سپاسگزارم كه زمينه مناسبى براى تضارب آرا و افكار فراهم مى آورند؛ چرا كه حيات علم و دانش، به نقد، سؤال، اشكال و بررسى ديدگاههاست و علوم در سايه همين نقدها در محيطى آكنده از صميميت، اخلاق و علم ورزى رشد مى كنند.
هرچند برخى از اشكالات ايشان به آن مقاله وارد بود، اما از آنجا كه اكثر اشكالات ناقد محترم به مسائل صورى مقاله بود، ترجيح دادم كه قضاوت را به خوانندگان روشن ضمير واگذار كنم. ان شاء اللّه پيش از نشر مجدّد هر مقاله، به رفع كليه اشكالات (صورى يا محتوايى) خواهم پرداخت.

صفحه از 113