پژوهشى در باره آفرينش همسرِ آدم

پژوهشى در باره آفرينش همسرِ آدم

در سه آيه از قرآن كريم، آمده است كه خداوند، همسر آدم عليه السلام را از وى پديد آورد

در سه آيه از قرآن كريم، آمده است كه خداوند، همسر آدم عليه السلام را از وى پديد آورد ، با اين تفاوت كه در يك جا مى فرمايد :

«خَلَقَكُم مِّن نَّفْسٍ وَاحِدَةٍ وَجَعَلَ مِنْهَا زَوْجَهَا لِيَسْكُنَ إِلَيْهَا .[۱]

شما را از يك نفْس آفريد و جفتش را آن قرار داد تا با آن، آرام گيرد»  .

و در آيه ديگر :

«خَلَقَكُم مِّن نَّفْسٍ وَاحِدَةٍ ثُمَّ جَعَلَ مِنْهَا زَوْجَهَا .[۲]

شما را از يك نفْس آفريد . سپس جفتش را از آن قرار داد»  .

و در آيه سوم :

«خَلَقَكُم مِّن نَّفْسٍ وَاحِدَةٍ وَخَلَقَ مِنْهَا زَوْجَهَا .[۳]

شما را از يك نفْس آفريد و جفتش را از آن آفريد»  .

شمارى از مفسّران ، با استناد به برخى احاديث مى گويند : آدم عليه السلام در بهشت، تنها بود . خداوند ، خوابى را بر او چيره كرد و حوّا را از پهلوى چپش آفريد؛[۴]امّا مفسّران ژرفكاو، بر اين باورند كه مقصود در اين آيات ، اين است كه حوّا از جنس آدم و از همان آب و گل، آفريده شده تا با او انس گيرد . چنان كه قرآن تصريح مى فرمايد :

«وَجَعَلَ مِنْهَا زَوْجَهَا لِيَسْكُنَ إِلَيْهَا .

همسرش را از [جنس] او قرار داد تا بدو آرام گيرد»  .

و نيز مى فرمايد :

«خَلَقَ لَكُم مِّنْ أَنفُسِكُمْ أَزْوَاجًا لِّتَسْكُنُواْ إِلَيْهَا ؛[۵]

آفريد براى شما از [جنس] خودتان همسرانى تا بدانها آرام گيريد»  .

احاديث اهل بيت عليهم السلام نيز ـ همان طور كه ملاحظه شدند ـ اين نظر را تأييد مى كنند و رواياتى را كه بر نظر اوّل دلالت دارند، به شدّت رد مى نمايند .

علّامه مجلسى رحمه الله گزارش هايى را كه بيانگر خلقت حوّا از بدن آدم اند ، بر تقيّه حمل نموده[۶]و مَراغى ، اين گزارش ها را از اسرائيليات بر شمرده است .[۷]

گفتنى است كه تورات ، آفرينش حوّا را از دنده آدم عليه السلام دانسته است .[۸]


[۱] اعراف : آيه ۱۸۹ .

[۲] زمر : آيه ۶ .

[۳] نساء : آيه ۱ .

[۴] التفسير الكبير (تفسير الفخر الرازى) : ذيل آيه يكم ، از سوره نساء .

[۵] روم : آيه ۲۱ .

[۶] بحار الأنوار : ج ۱۱ ص ۱۱۶ .

[۷] تفسير المراغى : ج ۴ ص ۱۷۴ .

[۸] عهد عتيق ، سِفْر پيدايش : كتاب ۲ فقره ۲۱ .