شهادت هانی بن عُروه

شهادت هانی بن عُروه

از یاران امام علی(ع) و امام حسین(ع)

هانی بن عُروه مُرادی مَذحِجی ، از کسانی است که جاهلیت و اسلام را درک کرده بودند و به همین جهت ، او را «مُخَضرَم» نامیده اند . وی هنگام وفات پیامبر صلی الله علیه و آله ، بیش از چهل سال داشته است .

هانی ، از یاران ویژه امام علی علیه السلام بوده و در جنگ های جمل[۱]و صِفّین ،[۲]ایشان را همراهی کرده است .

وی از بزرگان یمن بود که به کوفه آمد و ریاست قبیله مُراد را بر عهده داشت[۳]و از این رو ، نیروهای فراوانی در اختیار او بوده است . در جریان نهضت کوفه ، هانی ، یکی از اصلی ترین حامیان مسلم علیه السلام بود که خانه خود را مرکز استقرار وی و هدایت نهضت قرار داد ؛[۴]امّا ابن زیاد ، او را با نیرنگْ دستگیر کرد و سرانجام ، در نهم ذی حجّه سال شصتم هجری ، فردای آن روزی که امام حسین علیه السلام به طرف کوفه حرکت کرده بود ، به شهادت رساند .[۵]وی هنگام شهادت ، حدود نود سال داشت .


[۱]در کتاب المناقب ابن شهرآشوب ، این اشعار از هانى بن عروه آمده است :

اى جنگ آفرینى که مشوّق او به جنگ ، شتر اوست

پیشوایى که گم راهى اش از مقامش مى کاهد

و اطرافیانش ، سروران و رئیسان اویند .

[۲]وى همراه با مالک اشتر و جمعى دیگر در مورد جنگ با شامیان به امام على علیه السلام گفتند: «جنگ با آنها، سهمگین تر از مرگ نیست که ما اصلاً در پى همان هستیم».

[۳]در برخى نقل ها آمده است: «وى از اَشراف و رؤساى کوفه بود».

[۴]ر . ک : ص ۷۳ (فصل چهارم / وارد شدن مسلم به کوفه و بیعت کوفیان با او) و ص ۱۴۹ (نامه مسلم به امام علیه السلام براى آمدن به کوفه) و ص ۱۴۱ (رفتن مسلم به خانه هانى بن عروه) و ص ۱۵۱ (گزارش هاى مربوط به نقشه کشتن ابن زیاد) و ص ۱۷۹ (فرستادن مال و جاسوس براى شناسایى محلّ مسلم).

[۵]بیشتر نقل ها شهادت هانى را به دنبال شهادت مسلم مى دانند ؛ چرا که شهادت مسلم طبق نقل مشهور نهم ذى حجّه بوده است . بنا بر این ، شهادت هانى هم نهم همین ماه بوده است ؛ اما برخى نقل ها شهادت مسلم را هشتم ماه گفته اند (ر . ک : ص ۳۴۳ «مدت حضور مسلم در کوفه») . همچنین در نقلى ، شهادت هانى قبل از قیام مسلم ، اتّفاق افتاده است که در این صورت ، شهادت هانى قاعدتا هشتم ذى حجّه خواهد بود .