جبر و تمسّك به توحيد اَفعالى

پرسش :

مگر ما قائل به توحيد اَفعالى خداوند نیستیم كه بر اساس آن ، فاعل همه افعال ، خداست؟ در قرآن می خوانیم: «وَ اللَّهُ خَلَقَكُمْ وَ مَا تَعْمَلُونَ» (صافات آیه 96). با این حساب آیا ما در اعمالمان مجبور نیستیم؟



پاسخ :

در مورد توحيد افعالى بايد گفت كه اگر توحيد اَفعالى ، به معناى انجام شدن همه كارها (از جمله كارهاى اختيارى انسان و گناهان او) به وسيله خدا باشد، اين معنا همان جبر است و سخنى است نادرست .

معناى درست توحيد اَفعالى ، اين است كه قدرت و توانايى انجام دادن همه افعال ، از سوى خداست ؛ يعنى حتّى آن گاه كه انسانْ كارى اختيارى انجام مى دهد ، نيز ، قدرت آن را از خدا دريافت كرده است . آيه يادشده هم خطاب به بت پرستان است و «ما تعملون» ، بت ها هستند ، نه افعال انسان ها .



بخش پاسخ گویی پایگاه حدیث نت