روايت «لا نُوَرِّثُ ماترکنا صَدَقَه» در دو نگاه

نشریه : حدیث پژوهی

نویسنده : پديدآورنده : حمید رضا فهیمی تبار

سال / شماره پیاپی / صفحه 35-56

چکیده :

در منابع روايی اهل سنت از قول ابوبکر چنين آمده است:‌ «سَمِعْتُ رَسُولَ اللَّهِ صَلَّی اللهُ عَلَيْهِ [وَ آلِهِ‏] يقول انّا معاشر الانبياء لا نُوَرِّثُ ماترکنا صَدَقَه». اين روايت نزد اهل سنت قطعی الصدور است، ولی اماميه آن را هم به لحاظ سند و هم به دليل تعارض مضمون آن با قرآن و سنت منکر شده است. نگارنده در اين مقاله، ضمن جست‌وجوی حديث در منابع روايی فريقين، نقدهای اماميه را بررسی و برخی از پاسخ‌ها‌ی اهل سنت را آورده و در نهايت نشان داده است اختلافی که اين حديث در تفسير، اصول و علوم حديثی اماميه و اهل سنت برانگيخته است، به مبنای کلامی «عصمت»‌ برمی‌گردد، به طوری که اماميه کلام و موضع‌گيری دو معصوم يعنی حضرت علي علیه السلام و زهرا سلام الله علیها در برابر روايت ابوبکر را حجت دانسته و تفسير آيات عمومی ارث، موضوع ارث انبيا و نسبت بين سنت و قرآن را بر پايه آن تعريف کرده‌اند، ولی اهل سنت، عصمت اهل بيت علیهم السلام را نپذيرفته‌اند؛ از اين رو مخالفت اهل بيت علیهم السلام با روايت ابوبکر را حجت نمی‌دانند.

کلیدواژه‌های مقاله :حديث «لا نُوَرِّثُ ماترکنا صَدَقَه»، نقد درونی و بيرونی حديث، عصمت ارث انبيا(ع)، ابوبکر.