بیعت در نظام فقهی، سیاسی اسلام

مشخصات :

مقطع و رشته تحصیلی : سطح 3 حوزه، فقه
سال دفاع : 1379

چکیده :

(11)
بیعت در نظام فقهی، سیاسی اسلام

موسویان، سید ابو الفضل

رشته: فقه
استاد راهنما: فهیم کرمانى، مرتضى

خلاصه: در این پژوهش موضوع بیعت در نظام فقهى ـ سیاسى اسلام را بررسى کرده و پس از مقدمه، معناى بیعت، بیعت در قرآن و بیعت در سنت را بیان و به موارد بیعت پیامبر اشاره کرده است. «بیعت و رأى» قسمت دیگرى است که مؤلف دربارۀآن چهار توجیه را مطرح و نقد کرده و پس از نتیجه گیرى شرایط همسان بیعت و رأى را گفته است. در مبحث «بیعت و مشروعیت» به مباحثى از این دست پرداخته است.... حکومت مردمى و استبدادى، معناى مشروعیت، مشروعیت در فلسفۀسیاسى و جامعه‌شناسى سیاسى، مشروعیت و کارآمدى، انواع مشروعیت.... گردآورنده در بحث «دیدگاه اسلام در مورد مشروعیت حکومت» ابتدا نظریۀنصب را مطرح مى‏کند و بعد از توضیح مطلب سؤال‏هایى پیرامون این نظریه بیان مى‏دارد و در توضیح حکومت در نگاه دین به این مطالب اشاره مى‏کند: 1ـ حق مردم و حکومت؛ 2ـ حکومت و امانت الهى؛ 3ـ شرایط و وظایف حاکم؛ 4ـ وظایف مردم در رابطه با حکومت.... سپس نظریۀمشروعیت غلبه و زور را مطرح و رد مى‏کند. در آخر به طرح نظریۀانتخاب مى‏پردازد و در این بارۀدیدگاه اعتبار رأى اقلیت یا اکثریت را مطرح و سپس نقد و بررسى مى‏کند و شبهه‏هاى موجود را پاسخ مى‏دهد. «بیعت، نوعى قرار داد» موضوع قسمت دیگرى از این نوشتار است که مؤلف در آن به ارائۀمباحثى از قبیل بیعت در کلمات فقها، تفاوت عقد و ایقاع، انواع قرار دادها، بیعت و لزوم وفا، پرداخته است. آخرین قسمتى که در این پایان‏نامه آمده، «بررسى بیعت‏هاى پس از پیامبر» است که مطالب ذیل در آن به چشم مى‏خورد: 1ـ بیعت با ابوبکر و واکنش على بن ابى‏طالب (ع)، ایرادهاى این بیعت؛ 2ـ بیعت با عمر، ایرادهاى آن؛ 3ـ بیعت با عثمان، ایرادهاى آن؛ 4ـ بیعت با على (ع)؛ 5ـ بیعت با امام حسن (ع)، کناره‏گیرى از حکومت؛ 6ـ بیعت با امام حسین (ع)، برداشتن بیعت از اصحاب؛ 7ـ بیعت با امام زمان (ع)

کلیدواژگان :