هزار حدیث در یکصد موضوع 03 - صفحه 93

93 ـ ولخرجی

۰.امام علی علیه السلام:
كُنْ سَمْحا ولا تَكُنْ مُبَذِّرا، وكُنْ مُقَدِّرا ولا تَكُنْ مُقَتِّرا.۱

۰.بخشنده باش اما ولخرج مباش؛ و صرفه جو باش ليكن خسيس مباش.

۰.امام علی علیه السلام:
التَّبذيرُ عُنوانُ الفاقةِ.۲

۰.ولخرجى، سرلوحه فقر و نادارى است.

۰.امام علی علیه السلام:
التّبذيرُ قَرِينٌ مُفْلِسٌ.۳

۰.ولخرجى، همنشينى بينواست.

۰.امام علی علیه السلام:
مَنِ افْتَخَر بالتَّبذيرِ احتُقِرَ بالإفْلاسِ.۴

۰.هر كه به ريخت و پاش افتخار كند با تهيدستى خُرد و خوار می‏شود.

۰.امام صادق علیه السلام:
ـ في قولهِ تعالى: «ولا تُبَذِّرْ تَبْذِيرا» ـ: مَن أنْفقَ شيئا في غيرِ طاعةِ اللهِ فهُو مُبَذّرٌ، ومَن أنْفقَ في سبيلِ الخيرِ فهُو مُقْتَصِدٌ.۵

۰.ـ درباره آيه «و ولخرجى مكن» ـ فرمود: هر كس چيزى در راهى جز طاعت خدا انفاق كند ولخرج است و هر كس در راه خير و خوبى خرج كند مقتصد و صرفه جوى است.

۰.تفسیر العیّاشی:
عن أبي بصيرٍ: سألتُ أبا عبدِ اللهِ علیه السلام في ـ قولِه: «ولا تُبذّر تَبذيرا»، قالَ: بَذْلُ الرّجُل مالَهُ ويَقعُدُ ليسَ لَهُ مالٌ، قالَ: فيَكونُ تَبذيرٌ في حلالٍ؟ قالَ: نَعَم.۶

۰.ـ به نقل از ابو بصير ـ: از امام صادق علیه السلام از آيه «و ولخرجى مكن» سؤال كردم. حضرت فرمود: اين كه انسان اموال خود را آن قدر بذل و بخشش كند كه خود تهيدست ماند. گفتم: پس در مال حلال نيز ولخرجى و تبذير هست؟ فرمود: آرى.

۰.امام علی علیه السلام:
ألاٰ إنّ إعطاءَ المالِ في غَیرِ حَقِّهِ تَبذیرٌ وإِسرافٌ، وَ هُوَ یَرفَعُ صَاحبَهُ فِي الدّنیا، ویَضَعَهُ في الآخرةِ، وَیُکرِمُهُ في النَّاسِ، ویُهِینُهُ عِندَ الله.۷

۰.آگاه باشید، بخشیدن مال در غیر محلش تبذیر و اسراف است، این کار، شخص را در دنیا سربلند ولی در آخرت سرافکنده می‌سازد، در میان مردم او را اکرام و در نزد خداوند پست می‌گرداند.

۰.امام علی علیه السلام:
لاٰ جهلَ کَالتَّبذِیر.۸

۰.هیچ جهل و نادانی مانند تبذیر نیست.

۰.امام علی علیه السلام:
مِنَ العقلِ مُجَانَبَةُ التَّبذِیرِ وَحُسنُ التَّدبیر.۹

۰.از نشانه‌های خردمندی دوری از بیهوده خرج کردن و تدبیر خوب (در کارها) است.

۰.امام علی علیه السلام:
عَلَیکَ بِتَرکِ التَّبذِیرِ والإسرافِ، وَالتَّخلُّقِ بِالعدلِ وَالإِنصاف.۱۰

۰.بر تو باد به دوری از تبذیر و اسراف و متخلق شدن به عدالت و انصاف.

1.۱‌. نهج البلاغة: الحكمة ۳۳

2.۲‌. غرر الحكم: ۸۹۰

3.۳‌. غرر الحكم: ۱۰۴۳

4.۴‌. غرر الحكم: ۹۰۵۷

5.۵‌. تفسير العيّاشي: ۲/۲۸۸/۵۳

6.۶‌. تفسير العيّاشي: ۲/۲۸۸/۵۴

7.۷‌. نهج البلاغه: خطبه ۱۲۶

8.۸‌. غررالحکم: ۲ / ۳۴۳ / ۱۲

9.۹‌. غرر الحکم: ۲ / ۲۵۱ / ۷۱

10.۱۰‌. غرر الحکم: ۲ / ۲۱ / ۴۳

صفحه از 100