نمونه هايى از بَدا ، در احاديث اهل سنّت
پرسش :
آیا در منابع اهل سنت می توان نمونه هایی از بدا را یافت؟
پاسخ :
به چند نمونه از بداهايى كه در منابع حديثىِ اهل سنّت آمده اند ، اشاره مى كنيم تا مشخّص گردد كه اين مسئله به احاديث اهل بيت عليهم السلام ، اختصاص ندارد :
۱ . نقش بَدا در كاهش و افزايش روزى و مُهلت و محبوبيت
در منابع اهل سنّت ، در تبيين آيه : «يَمْحُواْ اللَّهُ مَا يَشَآءُ وَ يُثْبِتُ ؛[۱]خدا ، آنچه را بخواهد ، محو يا اثبات مى كند » ، از پيامبر خدا صلى الله عليه و آله روايت شده كه فرمود :
يَمحُو مِنَ الرِّزقِ وَ يَزيدُ فيهِ ، وَ يَمحو مِنَ الأَجَلِ وَ يَزيدُ فيهِ .[۲]از روزى، كم مى كند و به آن مى افزايد. از عمر، كم مى كند و به آن مى افزايد .
همچنين از پيامبر صلى الله عليه و آله روايت شده كه صِله رحِم ، موجب افزايش ثروت و محبوبيت در ميان خانواده و به تأخير افتادن اَجَل مى گردد :
صِلَةُ القَرابَةِ مَثراةٌ فِى المالِ ، مَحَبَّةٌ فِى الأَهلِ ، مَنسَأَةٌ فِى الأَجَلِ .[۳]پيوند با خويشاوندان ، موجب افزايش دارايى ، دوستى در خاندان و تأخير در اجل مى شود .
۲ . بَدا ، در خوش بختى و بدبختى
در تفسير همين آيه ، از پيامبر خدا صلى الله عليه و آله روايت شده است :
الصَّدَقَةُ وَ اصطِناعُ المَعروفِ وَ صِلَةُ الرَّحِمِ وَ بِرُّ الوالِدَينِ ، يُحَوِّلُ الشَّقاءَ سَعادَةً ، وَ يَزيدُ مِنَ العُمُرِ ، وَ يَقى مَصارِعَ السَّوءِ .[۴]صدقه و كار خير و صِله رحِم و نيكى به پدر و مادر ، بدبختى را به خوش بختى تبديل مى كنند و موجب افزايش عمر مى شوند و از مردن هاى بد (/ يا بلاهاى سخت) ، نگه مى دارند .
۳ . بَدا ، در هر گونه قضا و قدر
در احاديث فراوانى از پيامبر خدا صلى الله عليه و آله ، نقش دعا در تغيير سرنوشت مقدّرِ انسان ، مورد تأكيد قرار گرفته است ، از جمله :
الدُّعاءُ يَرُدُّ القَضاءَ ، وَ للّهِِ فى خَلقِهِ قَضاءانِ : قَضاءٌ ماضٍ ، وَ قَضاءٌ مُحدَثٌ .[۵]دعا ، قضا را باز مى گردانَد . خداوند ، دو قضا در آفريده هايش دارد : قضاى قطعى و قضاى حادث . لا يَرُدُّ القَدَرَ إلَا الدُّعاءُ .[۶]قَدَر را [چيزى] جز دعا ، باز نمى گردانَد . لا يَرُدُّ القَضاءَ إلَا الدُّعاءُ .[۷]قضا را [چيزى] جز دعا ، باز نمى گردانَد . الدُّعاءُ جُندٌ مِن أجنادِ اللّهِ تَعالى مُجَنَّدٌ ، يَرُدُّ القَضاءَ بَعدَ أن يُبرَمَ .[۸]دعا ، سپاهى مجهّز از سپاهيان خداست كه قضاىِ قطعى شده را باز مى گردانَد . يا بُنَىَّ ! أكثِر مِنَ الدُّعاءِ ، فَإِنَّ الدُّعاءَ يَرُدُّ القَضاءَ المُبرَمَ .[۹]فرزندم! بسيار دعا كن؛ زيرا دعا ، قضاى قطعى شده را باز مى گردانَد . لا يُغنى حَذَرٌ مِن قَدَرٍ ، وَ الدُّعاءُ يَنفَعُ مِمّا نَزَلَ وَ مِمّا لَم يَنزِل .[۱۰]احتياط ، از قدر ، باز نمى دارد . دعا براى [تقديرِ] نازل شده و نشده ، سودمند است. صِلَةُ القَرابَةِ مَثراةٌ فِى المالِ ، مَحَبَّةٌ فِى الأَهلِ ، مَنسَأَةٌ فِى الأَجَلِ .[۱۱]پيوند با خويشاوندان ، موجب افزايش دارايى ، دوستى در خاندان و تأخير در اَجَل است .
همچنين ، از امام على عليه السلام نقل شده است كه فرمود :
إنَّ اللّهَ يَدفَعُ الأَمرَ المُبرَمَ .[۱۲]خداوند ، امر قطعى شده را باز مى گردانَد .
نظير اين احاديث ، در منابع اهل سنّت ، بسيار فراوان است . بنا بر اين ، منكِران بَدا ، بايد همه اين احاديث را مُنكِر شوند .
[۳]. ر . ك : ص ۱۹۲ ح ۶۵ .
[۴]. ر . ك : ص ۲۰۲ ح ۸۳ .
[۵]. ر . ك : ص ۱۸۶ ح ۴۸ .
[۶]. ر . ك : ص ۱۸۶ ح ۴۹ .
[۷]. ر . ك : ص ۱۸۶ ح ۵۰ .
[۸]. ر . ك : ص ۱۸۶ ح ۵۱ .
[۹]. ر . ك : ص ۱۸۶ ح ۵۲ .
[۱۰]. ر . ك : ص ۱۸۸ ح ۵۳ .
[۱۱]. ر . ك : ص ۱۹۲ ح ۶۵ .
[۱۲]. ر . ك : ص ۱۶۶ ح ۳۰ .
بخش پاسخ گویی پایگاه حدیث نت