مطالعه کتاب خرید کتاب دانلود کتاب
عنوان کتاب : میراث محدّث اُرمَوی (آثاری چند درباره دعای ندبه)
محل نشر : قم
ناشر : دارالحدیث
نوبت چاپ : اول
تاریخ انتشار : 1385
تعداد صفحه : 384
قطع : وزیری
زبان : عربی ـ فارسی
جستجو در Lib.ir

میراث محدّث اُرمَوی (آثاری چند درباره دعای ندبه)

محدث اُرموی به دعای ندبه عشق فراوان داشت و از آغاز جوانی، به آن دعا اهتمام می نمود. وی از چند تن از استادان خود خواسته بود که آن را شرح نمایند.

محدث اُرموی به دعای ندبه عشق فراوان داشت و از آغاز جوانی، به آن دعا اهتمام می نمود. وی از چند تن از استادان خود خواسته بود که آن را شرح نمایند که آنان نیز اجابت کردند. این مجموعه شامل بخش های زیر است:

مقدمه زندگی نامه مختصر محدث ارموی، معرفی آثار ایشان و گزارشی از کتابخانه آن مرحوم و نسخه های نفیس آن کتابخانه را در بر دارد؛ رساله وسیلة القربة فی شرح دعاء الندبة، تألیف شیخ علی رضا خاکمردانی خویی که به درخواست مرحوم ارموی تألیف شده است؛ ترجمه رساله پیش گفته که به قلم مرحوم محدّث اُرموی انجام شده و تنها نیمی از رساله را در برگرفته است؛ رساله کشف غطاء الکربة عن وجه دعاء الندبة، شرحی ناتمام بر دعای ندبه تألیف مرحوم محدث ارموی که در طول سالیان دراز، آن را تألیف کرده است.

سخنى با خواننده

در طول تاريخ حديث شيعه ، بزرگانى ، امانتدارى حديث را بر عهده داشته اند . در دوره اى ، راويان و اصحاب معصومان ، احاديث را شنيدند و به امانت براى ديگران نقل كردند . در دوره اى ديگر ، محدّثان بزرگوارى احاديث را در كتب خود ، جمع و تبويب كردند و در دوره اى نيز شارحان ، به شرح و بسط معانى احاديث پرداختند .

در چند قرن اخير ، با توجه به فاصله زمانى بسيارى كه بين ما و راويان و محدّثان گذشته حائل شده ، ضرورت بازيابى و احياى ميراث حديثى گذشته ، پيش از پيش احساس مى شود .

علاّمه مجلسى در اولين گام از اين دست ، به پى جويى كتب حديث ، اقدام كرد و متون يافت شده را تكثير كرد و نشر داد . پس از او نيز اين كار ، پى گرفته شد .

در دوره معاصر ، محقّقان بزرگوارى كوشش خود را بر اين امر ، استوار كردند . آنها خود را ميراث دار گذشتگان محدّث شيعه دانستند و كوشيدند اين ميراث را گرد آورند و به نيكى به پسينيان خود برسانند . آنها عمر خود را در خدمت به اين ميراث بزرگ معنوى صرف كردند و بدين گونه توان علمى خود را فداى خدمتى كم نام و نشان كردند ؛ از تأليف هاى مستقل و نام آورى دست شستند و به احياى تأليفات ديگران پرداختند.

سيد جلال الدين محدّث اُرمَوى از اين گونه مردان پژوهشگر و فداكارى بود كه ميراث بزرگ معنوى و مادّى گذشتگان را گردآورد و در حدّ توان ، آنها را احيا كرد .

كتاب خانه آن بزرگ مرد پُر از نسخه هاى نفيس خطّى از كتاب هاى معروف دينى بود . در عصرى كه بيگانگان چشم به غارت اين سرمايه هاى دينى و ملّى ما دوخته بودند و تمام اهتمام خويش را در خريدارى و گردآورى آنها و انتقال اين سرمايه ها به كتاب خانه هاى خارج به كار مى بستند ، محدّث اُرمَوى ، نهايت توان خود را در حفظ اصلى ترين نسخه ها به كار گرفت .

محدّث اُرمَوى با تخصّصى كه در شناخت منابع و ارزش گذارى نسخه هاى خطّى داشت ، با دقت ، كتاب هايى با خط مؤلفان و يا نسخه هاى قديمى و منحصر به فرد و يا نسخه هايى همراه با اجازات را انتخاب مى كرد و با بضاعت اندك خويش آنها را خريدارى مى نمود .

محدّث ، در كنار اين گنجينه عظيم از منابع نفيس ، ۴۵ اثر نيز از خود به يادگار گذاشت كه غالب  آنها تصحيح و تحقيق آثار پيشينيان است . از اين ميان ، نيمى از آثار ، در حوزه حديث و علوم مرتبط است . پژوهشكده علوم و معارف حديث (وابسته به مؤسسه علمى ـ فرهنگى دار الحديث) ، به جهت تلاش هاى بى دريغ اين محقق سختكوش و خدمات وى به حديث و محدّثان ، بر آن شد كه به پاس اين خدمات ، ذكر جميلى از او عرضه كند .

محدّث ارموى ـ به گفته فرزندش ـ به دعاى ندبه عشق فراوانى داشت و از آغاز جوانى خود به آن دعا اهتمام مى نمود و از چند تن از استادان خود خواسته بود كه آن را شرح نمايند كه آنان نيز اجابت كرده بودند .[۱]با توجه به اين نكته ، ما نيز محور اين ذكر جميل را رساله هاى شرح دعاى ندبه كه در كتاب خانه ايشان موجود بود ، قرار داديم و مجموعه حاضر را فراهم آورديم .

اين مجموعه داراى بخش هاى زير است :

مقدمه ، زندگى نامه مختصر محدّث اُرموى ، معرفى آثار ايشان و گزارشى از كتاب خانه آن مرحوم و نسخه هاى نفيس آن كتاب خانه را در بر دارد . اين بخش ، توسط فاضل محترم آقاى مرتضى وفايى و حجة الاسلام سيد جعفر اشكورى فراهم آمده است .

بخش بعدى ، رساله وسيلة القربة في شرح دعاء الندبة تأليف شيخ على رضا خاكمردانى خويى است كه به درخواست مرحوم محدث ارموى تأليف شده است . متن رساله توسط محقّق توانا حجة الإسلام والمسلمين سيّد احمد اشكورى تحقيق شده است .

بخش بعدى ، (ترجمه رساله پيش گفته وسيلة القربة في شرح دعاء الندبة) است كه توسط مرحوم محدّث اُرموى انجام شده و تنها نيمى از رساله را در بر گرفته است . تحقيق اين رساله را حجة الإسلام سيد جعفر اشكورى بر عهده داشته است .

بخش پايانى كتاب ، رساله كشف غطاء الكربة عن وجه دعاء الندبة ، شرحى ناتمام بر دعاى ندبه است كه مرحوم محدّث اُرموى در طول ساليان دراز ، آن را تأليف كرده است . تحقيق اين رساله را حجة الإسلام سيد صادق اشكورى به انجام رسانده است .

ضمن تقدير از همه عزيزانى كه در تهيه اين يادنامه همكارى داشته اند ، بر خود ، لازم مى دانيم كه از زحمات محقّق كوشا جناب حجة الإسلام سيد جعفر حسينى اشكورى ـ كه اين مجموعه با اهتمام و پى گيرى هاى ايشان فراهم آمد ـ ، كمال تشكر و قدردانى را بنماييم .

محمّد كاظم رحمان ستايش

معاون پژوهشى و آموزشى

پژوهشكده علوم و معارف حديث


[۱]آينه پژوهش شماره ۸۰ ، ص ۱۶ به نقل از تعليقات نقض .