نگاه فقه الحديثي به روايات «نواقص العقول»

نشریه : حدیث حوزه

نویسنده : پديدآورنده : حیدر عبد الکریم مسجدی

سال / شماره پیاپی / صفحه 1 / 28

چکیده :

برخی روايات اسلامی، زنان را نواقص العقول توصیف کردهاند، اين روايات با برداشتها و برخوردهای متعددی مواجه شده است، وموجب برانگیختن جدالی درعرصههای علمی شده اند؛ و نوشته های متعددی، در قالب های مختلف پیرامون اين موضوع نوشته شده است. در مجموع سه برخورد با اين روايات میبینیم؛ برخی منکر صدور آنها شدهاند، عدهای با پذيرش آن، قائل به کاستی عقل زنان شده و گروهی نیز آنها را پذيرفتند و راه تأويل را انتخاب کردند.
لازم به ياد آوری است که اين نصوص در مهمترين منابع حديثی فريقین آمده است، به همین دلیل لازم دانستیم آنها را از جوانب متعددی مورد بررسی قرار دهیم، و به اين نتیجه رسیديم که صدور اين روايات انکار ناپذير است، و متن آن نیز قابل اعتماد است، لذا چارهای جز بررسی داللت آن نداريم.
پس از بررسی معانی »عقل« در لغت و حديث، و با کمک قرينه های به دست آمده، به اين نتیجه رسیديم که مقصود از عقل در اين روايات، ديه است، و مراد جدی از اين دسته از روايات، نکوهش غلبه زنان بر مردان است.

کلیدواژه‌های مقاله :عقل، ايمان، زنان، نواقص العقول.