13 رجب

۱۳رجب
ميلاد پيشواي اول مسلمانان اميرالمؤمنين امام علي(ع)(۲۳ سال قبل از هجرت)
آغاز اَيّامُ‏ الَبْيض روزهاي ۱۴ ۱۳ و ۱۵ رجب و ايّام اعتكاف
شرح مناسبت:

امام على عليه السلام، در روز جمعه، سيزدهم ماه رجب، سى سال پس از عام الفيل در درون كعبه، ديده به جهان گشود. در مورد سال ولادتش گفته های دیگری نیز هست.

علّامه امينى درباره محلّ تولّد امام و اين فضيلت بى بديل مى گويد:

اين، حقيقتى آشكار است كه فريقين در اثبات آن، متّفق اند و احاديث آن، متواتر و كتاب ها از آن، لبريز است. از اين رو، به پراكنده گويى هاى ياوه سرايان، اهمّيتى نمى دهيم، پس از آن كه گروهى از بزرگان و سرشناسان هر دو فرقه (شيعه و اهل سنّت) به متواتر بودن روايات اين يادگار تاريخى تصريح كرده اند.

در کتاب المستدرك على الصحيحين ـ یکی از منابع اهل سنت ـ در این زمینه آمده است: گزارش هاى متواتر، دلالت دارند كه فاطمه بنت اسد، امير مؤمنان على بن ابى طالب عليه السلام را در درون كعبه به دنيا آورد.

برای آگاهی بیشتر ر. ک:دانشنامه امیرالمؤمنین(ع)ج ۱ ص ۷۴ ـ ۸۳

اعتکاف در ایام البیض رجب (۱۳، ۱۴ و ۱۵ رجب) تقریبا به صورت یک فرهنگ در ایران مورد استقبال قرار گرفته است هرچند در زمان های دیگر نیز می توان به عبادت اعتکاف پرداخت.

کمترین مدت اعتکاف، سه روز است. معتکف باید از طلوع فجر روز اول تا مغرب روز سوم در مسجد بماند و در این مدت از مسجد خارج نشود جز برای انجام کارهای لازم عرفی یا شرعی واجب یا مستحب، مانند حمام رفتن، عیادت و تشییع جنازه.

دیگر ارکان اعتکاف عبارت است از: قصد قربت، اقامت در مسجد جامع، روزه داری، پرهیز از مهم ترین آسیب های اعتکاف.

برای آگاهی بیشتر از اعتکاف و احادیث مربوط ر.ک:فرهنگ نامه اعتکاف

آیات و روایات متناسب :
ولادت امام علي‏ عليه السلام
پيامبرصلي الله عليه وآله :
إنَّ السَّعيدَ كُلَّ السَّعيدِ حَقَّ السَّعيدِ مَن اَحَبَّ عَلِيّاً في حَياتِهِ و بَعدَ مَوتِهِ
سعادتمند حقيقي كسي است كه علي را در حيات او و پس از رحلتش دوست بدارد
الأمالي ، صدوق ، ص ۲۴۹ .
امام سجّادعليه السلام:
إنَّ فاطِمَةَ بِنتَ أسَدٍ ضَرَبَهَا الطَّلقُ و هِيَ فِي الطَّوافِ فَدَ خَلَتِ الكَعبَةَ فَوَلَدَتْ أميرَالمُؤمِنينَ فِيها
فاطمه ، دختر اسد ، در حال طواف بود كه درد زايمان او را فرا گرفت ؛ پس وارد كعبه شد و اميرمؤمنان را در كعبه بزاد
بحار الأنوار ، ج ۳۵ ، ص ۲۳ .
سخنان برگزيده
امام علي‏ عليه السلام :
لا تَبتَهِجَنَّ بِخَطَإِ غَيرِكَ فَإنَّكَ لَن تَملِكَ الإصابَةَ أبَداً
به خطاي ديگران شاد مشو كه هميشه از تو درست كاري سر نزند
غررالحكم و دررالكلم ، ح ۱۰۲۹۴ .
امام علي‏ عليه السلام :
عَظِّمُوا أقدارَكُم بِالتَّغافُلِ عَنِ الدَّنِيِّ مِنَ الأُمورِ
با بي‏توجّهي به امور پست ، بر ارزش خود بيفزاييد
تحف العقول ، ص ۲۲۴ .
امام علي‏ عليه السلام :
مَن لَم يَقهَر حَسَدَهُ كانَ جَسَدُهُ قَبراً لِنَفسِهِ
هر كه بر حسدش غالب نشود ، بدنش گورجانش خواهد شد
شرح نهج البلاغه ، ابن ابي‏الحديد ، ج ۲۰ ، ص ۲۵۸ .
امام علي ‏عليه السلام :
إنَّ أهَنأَ النّاسِ عَيشاً مَن كانَ بِما قَسَمَ اللَّهُ لَهُ راضِياً
گواراترين زندگي را كسي دارد كه از آنچه خداوند نصيب او كرده است خرسند باشد
غررالحكم و دررالكلم ، ح ۳۳۹۷ .
امام علي‏ عليه السلام :
أفضَلُ العَمَلِ ما اُريدَ بِهِ وَجهُ اللَّهِ
برترين كارها ، كاري است كه براي خدا باشد
غررالحكم و دررالكلم ، ح ۲۹۵۸ .
امام علي ‏عليه السلام :
لاتَقُل مالا تُحِبُّ أن يُقالَ لَكَ
آنچه دوست نداري درباره‏ات گفته شود ، درباره ديگران مگوي
بحار الأنوار ، ج ۷۷ ، ص ۱۳۲ .
امام علي‏ عليه السلام :
ما عالَ مَنِ اقتَصَدَ
هر كه ميانه روي پيشه سازد ، گرفتار فقر نشود
نهج‏ البلاغه ، حكمت ۱۴۰ .
امام علي‏ عليه السلام :
مَن ضَنَّ بِعِرضِهِ فَلْيَدَعِ المِراءَ
هر كه مي‏خواهد آب‏روي خود را نگاه دارد ، بايد از جدال بپرهيزد
نهج‏ البلاغه ، حكمت ۳۶۲ .
امام علي‏ عليه السلام :
امضِ لِكُلِّ يَومٍ عَمَلَهُ ، فَإنَّ لِكُلِّ يَومٍ ما فيهِ
در هر روز كار همان روز را انجام ده ، كه هر روز را كاري [ويژه] است
نهج‏البلاغه ، نامه ۵۳ .
امام علي‏ عليه السلام :
البِشرُ إسداءُ الصَّنيعَةِ بِغَيرِ مَؤونَةٍ
خوش رويي احساني است بي‏ هزينه
غررالحكم و دررالكلم ، ح ۱۵۰۳ .
امام علي‏ عليه السلام :
نُصحُكَ بَينَ المَلإَِ تَقريعٌ
نصيحت كردنت در حضور جمع ، سركوفت است
ميزان الحكمه ، ح ۲۲۱۷۱ .
آیات و روایات متناسب :
اعتكاف
قرآن کریم:
أنْ طَهِّرا بَيتِيَ لِلطّآئِفينَ وَ العاكِفينَ و الرُّكَّعِ السُّجُودِ
خانه مرا براي طواف كنندگان و معتكفان و ركوع و سجده كنندگان پاكيزه كنيد
بقره ، آيه ۱۲۵ .
پيامبرصلي الله عليه وآله :
مَنِ اعتَكَفَ إيماناً وَ احتِساباً غُفِرَ لَهُ ما تَقَدَّمَ مِن ذَنبِهِ
همه گناهان گذشته كسي كه از روي ايمان و براي رسيدن به ثواب الهي معتكف شود ، آمرزيده مي‏شود
كنزالعمّال ، ح ۲۴۰۰۷ .
پيامبرصلي الله عليه وآله :
المُعتَكِفُ يَعكُفُ الذُّنوبَ ويُجري لَهُ مِنَ الأجرِ كَأجرِ عامِلِ الحَسَناتِ كُلِّها
معتكف همه گناهان را در بند مي‏كند و مانند كسي كه همه خوبي‏ها را انجام داده است ، به او پاداش داده مي‏شود
كنزالعمّال ، ح ۲۴۰۱۲ .
امام صادق‏ عليه السلام :
لا اعتِكافَ إلّا في مَسجدِ جَماعَةٍ قَد صَلّي فيهِ امامُ عَدلٍ بصَلاةِ جَماعةٍ
اعتكاف تنها در مسجد جامعي است كه امام عادل در آن نماز جماعت گزارده باشد
الكافي ، ج ۴ ، ص ۱۷۶ .