عدم دگرگونی در ماه مبارک رمضان

پرسش :

چرا عده ای بر این باورند که همان غفلتی را که پیش از رمضان داشته اند، در رمضان هم دارند و گویا دگرگونی ای در آنها ایجاد نشده است؟!



پاسخ :

دو پاسخ به اين پرسش مى توان داد:

یک. شيطان، به تنهايى زمينه ساز گناهان نيست. اين پاسخ، بر اين نكته استوار است كه خطاها و گناهانى كه از انسان سر مى زنند، تنها به شيطان و اغواگرى او مربوط نمى شود؛ بلكه دو منشأ اساسى ديگر هم دارد: نفْس امّاره، و زنگارهاى انباشته ای كه پيامد گناهان گذشته اند و دل را آلوده و تیره ساخته اند.

در واقع، عنايت الهى اى كه در ماه رمضان شامل حال انسان مى شود، تنها تأثير عامل اول را ـ كه مربوط به شيطان است ـ از بين مى برد؛ امّا دو عامل ديگر (نفس امّاره و زنگار انباشته) همچنان نقش ايفا مى كنند و براى منحرف کردن انسان و سر زدن گناهان از او و غافل ماندن وى كافى اند.

حتی اگر روزه بتواند همۀ تمایلات نفْس امّاره را بپوشاند و تأثير آن را در كشاندن انسان به سوی ارتکاب گناهان و خطاها از بين ببرد، زنگارهاى متراكم از گناهان گذشته، به تنهایی براى روزه دار، خطرآفرين اند و او را در معرض غفلت و گناه قرار می دهند.

دو. در بند بودن شيطان ها، نسبى است. زنجيرى كه شيطان را به بند مى كشد، از خود روزۀ ماه رمضان فراهم مى شود و نه از چيز ديگرى. بنا بر اين، هر چه روزه، مستحكم تر و كامل تر باشد، زنجيرى كه می خواهد شيطان را به بند بكشد و جلوى نفْس امّاره را بگيرد، محكم تر خواهد بود و از ميزان غفلت و انحراف هاى ناشى از آن خواهد كاست. بر اين پايه، مى توان گفت: روزۀ آنان كه در ماه رمضان گناهانى مرتكب مى شوند، روزۀ كاملى نيست.[۱]


[۱]. ر.ک: ماه خدا، ص ۸۰ – ۸۱.



بخش پاسخ گویی پایگاه حدیث نت