پژوهش های خاورشناسان درباره نهج البلاغه - صفحه 330

پژوهش‌هاي خاورشناسان درباره نهج‌البلاغه ۱

دكتر عباس احمدوند ۲

دكتر سحر كاوندي ۳

چکيده

نهج‌البلاغه ـ كه مجموعه‌اي است از خطبه‌ها، نامه‌ها و سخنان قصار اميرالمؤمنين علی علیه السلامعليه السلام) ـ يكي از مهم‌ترين كتب ادب عربي و سمبل فصاحت و بلاغت در آن زبان شمرده مي‌شود. اين كتاب، از دير باز، مورد توجه عالمان و اديبان مسلمان واقع شده و سهم فراواني از پژوهش‌هاي خاورشناسان غربي را نيز به خود اختصاص داده است. شناخت پژوهش‌هاي غربيان درباره آن را مي‌توان عاملي مهم در شناسايي جريان شيعه‌پژوهي و مطالعات عرب شناسان غربي دانست. بررسي مراحل، علل و دستاوردهاي پژوهش‌هاي خاورشناسان و نيز ورود محققان مسلمان مقيم غرب به اين عرصه، از مسايل مهم مطرح شده در اين مقاله است.

کليد واژه‌ها: نهج‌البلاغه، امام علی علیه السلامعليه السلام)، خاورشناسي، شيعه‌پژوهي در غرب، پژوهش‌هاي خاورشناسان در ادب عربي (عرب‌شناسي).

اهميت و جايگاه نهج‌البلاغه

نهج‌البلاغه يا راه رسا سخن راندن، دايرة‌‌المعارفي است از فرهنگ اسلامي كه در آن مباحثي چون خداشناسي، جهان فرشتگان، پيدايي جهان، طبيعت انسان، امت‌ها و حكومت‌هاي نيك كردار يا ستمكار وجود دارد. ۴ سخنان علی علیه السلامعليه السلام) در طرح اين نوع مباحث با زبان موعظه، هر پديده محسوس يا معقولي را بسيار روشن و قابل درك پيش چشم خواننده قرار مي‌دهد. آن‌گاه، آرام آرام خواننده را با خود به سرمنزلي مي‌رساند كه همان درگاه خداوند و آستان پروردگار باشد ۵ . اين كتاب از دير باز مورد توجه مسلمانان بوده

1.. شايسته است از الطاف سركار خانم پروفسور پاترشيا كرونهP.crone، استاد دپارتمان تاريخ مؤسسه تحقيقات عالي دانشگاه پرينستون كه ما را در تهيه و فهم منابع و مآخذ به زبانهاي گوناگون غربي بسيار ياري دادند، سپاسگزاري كنيم؛ مؤلفان اين نوشتار را به روح پرفتوح مترجم جاودان‌ياد نهج البلاغه، شادروان استاد دكتر سيدجعفر شهيدي پيشكش مي‌دارند.

2.استاديار دانشگاه زنجان a.ahmadwand@gmail.com

3.( استاديار دانشگاه زنجان. drskavandi@yahoo.com

4.. نهج البلاغه، ترجمه سيد جعفر شهيدي، ص يد.

5.. همان.

صفحه از 341