بررسي حديث تأبير النخل (ادعاي خطاي علمي پيامبر(صلي الله عليه و آله وسلم) در لقاح و زوجيت گياهان)
دكتر محمد علي رضايي اصفهاني ۱
چکيده
حديث گرده افشاني درختان خرما (تأبير النخل) در برخي منابع حديثي نقل شده و به پيامبر(صلي الله عليه و آله وسلم) نسبت داد كه از گرده افشاني درخت خرماي نر بر خرماي ماده منع كرد و موجب زيان مردم شد. اين حديث از سوي دكتر عبدالكريم سروش به عنوان خطاي علمي پيامبر(صلي الله عليه و آله وسلم) مطرح شده است.
در اين نوشتار، حديث تأبير النخل مورد نقد سندي و محتوايي قرار گرفته است و روشن شده كه اين حديث از قرن سوم در منابع حديثي اهل سنت پيدا شده است. از اين رو، برخي آن را جعل حاكمان زمان براي توجيه جدايي دين و دنيا دانسته‌اند، و از نظر محتوايي نيز مخالف قرآن بوده است و با شأن پيامبر(صلي الله عليه و آله وسلم) ناسازگار است؛ همان طور كه با پيش آگاهي‌هاي ايشان ـ كه از طريق قرآن در مسأله زوجيت و لقاح گياهان و آگاهي طبيعي ايشان كه از محيط مدينه به دست آورده بود ـ معارض است. بنابراين، اين حديث نمي تواند خطاي علمي پيامبر(صلي الله عليه و آله وسلم) را به اثبات برساند.
کليد واژه‌ها: پيامبر اسلام، تأبير النخل، لقاح گياهان، نقد سند، نقد متن.
درآمد
با توجه به اين كه قرآن كريم مسأله زوجيت عام موجودات ۲ و زوجيت گياهان را به صورت خاص ۳ و مسأله لقاح گياهان ۴ را مطرح كرده است و با توجه به عملكرد عرب‌هاي صدر اسلام دربارة گرده‌افشاني ساليانه از درخت خرماي نر بر نخل‌هاي ماده، به صورت طبيعي، پيامبر اسلام از اين مطلب اطلاع داشته
1.عضو هيأت علمي جامعة المصطفي العالمية.
2.. سوره ذاريات، آيه ۴۹.
3.. سوره رعد، آيه ۳؛ سوره يس، آيه ۳۶.
4.. سوره حجر، آيه ۲۲.
