امامت اهل بیت(ع)

پرسش :

آیا سوره قصص، آیه 5 با اهل بیت(ع) ارتباط دارد؟



پاسخ :

سوره قصص، آیه ۵:

وَ نُرِیدُ أن نَمُنَّ عَلَی الَّذِینَ اسْتُضْعِفُواْ فِی الْأرْضِ وَ نَجْعَلَهُمْ أئِمَّةً وَ نَجْعَلَهُمُ الْوَارِثِینَ.[۱]

و اراده کرده ایم که به مستضعفان در زمین، نعمت بخشیم و آنان را پیشوایان و وارثان [روی زمین] قرار دهیم.

منّتی که خداوند بر مستضعفان بنی اسرائیل گذاشته تا آنان را در پرتو ایمان به خداوند و رهبری موسی(ع)، وارثان سرزمین مصر گرداند،[۲]بیانگر قانونی کلّی است و این قانون، چند مصداق داشته است:

۱. پیروزی موسی(ع) و بنی اسرائیل بر فرعونیان و تحقّق این مشیّت الهی؛

۲. نمونه کامل حکومت پیامبر(ص) و یارانش بعد از ظهور اسلام، که چندی نگذشت مردمانی فقیر و پابرهنه، امّا مؤمن و با اراده، در سایه رهبری الهی، بزرگ ترین قدرت های آن زمان را شکست دادند و در کمتر از نیم قرن بر بخشی از جهان، از جمله جزیرة العرب، حاکم شدند؛

۳. نمونه گسترده تر و کامل تر یا کامل ترین نمونه، حکومت مؤمنان مستضعف، در سایه رهبری امام زمان(ع) است. در روایتی از امام علی(ع) آمده که فرمود:

لَتَعْطِفَنَّ الدُّنیا عَلَینا بَعدَ شِماسِها عَطْفَ الضَّروسِ عَلیٰ وَلَدِها.[۳]

به راستی که دنیا به ما روی آورد، بعد از آن که چونان مادّه شتر بدخویی که به بچّه خود، مهربان شود.

امیر مؤمنان(ع) به دنبال آن، این آیه را تلاوت کرده است:

(وَ نُرِیدُ أن نَمُنَّ عَلَی الَّذِینَ اسْتُضْعِفُواْ فِی الْأرْضِ وَ نَجْعَلَهُمْ أئمَّةً وَ نَجْعَلَهُمُ الْوَارِثِینَ).

در روایت دیگری از ایشان در تفسیر این آیه آمده است:

هُم آلُ مُحَمَّدٍ، یَبعَثُ اللّهُ مَهدِیَّهُم بَعدَ جَهدِهِم، فَیُعِزُّهُم وَ یُذِلُّ عَدُوَّهُم.[۴]

آنان (مستضعفان)، آل محمّد هستند. خداوند، پس از آن که رنج ها و سختی ها کشیدند، مهدی آنان را می فرستد و ایشان را عزّت می بخشد و دشمنشان را، ذلیل و خوار می گردانَد.

همچنین در روایتی از زبان حکیمه خاتون ـ عمّه امام حسن عسکری(ع) ـ آمده است که وی به مادر امام زمان(ع)، نرجس خاتون، در وضع حمل، کمک می نمود و چون نوزاد به دنیا آمد و در دامان امام حسن عسکری(ع) قرار گرفت، به سخن آمد و این آیه و آیه بعد از آن را تلاوت نمود.[۵]


[۱]. قصص: آیه ۵.

[۲]. گفتنی است صرف استضعاف، نمی تواند زمینه حکومت جهانی اسلام را فراهم سازد، بلکه استضعاف، مفهومی است که گاه صفت مؤمنان قرار می گیرد و گاه، صفت کافرانِ عافیت طلب و تن آسا. لذا طبق دیگر آیاتی که در باره حکومت جهانی اسلام گذشت، باید دانست ایمان و عمل صالح، دو شرط ضرور برای برپاییِ حکومت جهانی اسلام است، چنان که مستضعفان بنی اسرائیل نیز از این دو، بهرمند بودند، وگر نه استحقاق پیشوایی و امامت را نمی یافتند.

[۳]. نهج البلاغة: حکمت ۲۰۹.

[۴]. الغیبة، طوسی: ص۱۸۴.

[۵]. الغیبة، طوسی: ص۲۳۶.



بخش پاسخ گویی پایگاه حدیث نت