اربعين شيخ بهايي - صفحه 113

اربعين شيخ بهايي

سيد حجت هاشم زاده

چکيده

شيخ بهايي، در کتاب گرانمايه أربعين، در کنار گزينش ويژه اخبار و احاديث معصومين که براي سطح عموم مردم قابل استفاده باشد، شرحي روان و کامل، و گاهي تخصّصي از روايات، در اختيار مخاطبين قرار داده است.
روش وي در فقه الحديث، استفاده از آراي علماي کهن در لغت، ذکر نظريات ديگر بزرگان و حتي معاصرين، در مفاهيم ديني و نقل و نقد آراي آنان است.
او، در مباحث مختلف، در ذيل شرح احاديث، همانند موضوعات لغوي, نحوي، ادبي، کلامي، رياضي و...، جامعيت خود را به اثبات رسانده است.

کليد واژهها: چهل حديث، شرح حديث، فقه الحديث، شيخ بهايي.

چهل حديث نگاري يا همان أربعين نويسي در بين علما، مخصوصاً محدّثين آنها، از دير باز امري رايج و شايع و به سبب حديث مشهوري که شيخ بهايي نيز آن را در ابتداي همين کتاب نقل کرده است، مورد اهتمام بزرگان بوده است. فقيه بزرگوار، شيخ بهاءالدين عاملي هم، از اين موضوع مستثنا نبوده، و به همين دليل، به نگارش اين مکتوب پرداخته است. او، در گزينش احاديث مورد نياز عموم مردم، چه فقهي و چه اعتقادي، دقت زيادي به خرج داده، و سعي کرده است با بيان مطالب ضروري و مفيد در شرح آنها، راهگشاي فهم کلام نوراني معصومين، براي عامه مردم باشد.
شيخ بهاء، درباره انگيزه خود از گردآوري اين مجموعه حديثي، ميگويد:
اين مجموعه، چهل حديث از احاديث شريفي است که از طريق اهل بيت نبوت و ولايت، و سرچشمه کرم و فتوت و هدايت، صادر گشته است، و من آنها را از منابع مختلف و مواضع دور دست و کتابهاي گوناگون، گردآوري و فراهم نمودم، تا تبصره و راهنماي

صفحه از 127