فصل دوم : معرفى كتابهاى مستقلى كه پيرامون حضرت عبدالعظيم نگاشته شده
1. اخبار عبدالعظيم
شيخ صدوق محمد بن على بن بابويه قمى متوفاى 381 و مدفون در شهر رى تأليفات فراوانى دارد كه عدد آن ها را تا حدود سيصد گفته اند. ۱ يكى از اين تأليفات كه در فهرست نجاشى ياد شده، «جامع كتاب اخبار عبدالعظيم بن عبدالله الحسنى» است.
نگارنده حدس مى زند نام اين كتاب «كتاب جامع اخبار عبدالعظيم...» باشد به قرينه اين كه نجاشى رحمه الله در تأليفات صدوق ۲ چند كتاب را به اين نامها ياد كرده است: «كتاب جامع الحج»، «كتاب جامع علل الحج»، «كتاب جامع تفسير المنزل فى الحجّ»، «كتاب جامع حجج الانبياء»، «كتاب جامع حجج الائمة عليهم السلام »، «كتاب جامع فضل الكعبة و الحرم»، «كتاب جامع آداب المسافر للحجّ»، «كتاب جامع فرض الحجّ و العمرة»، «كتاب جامع فقه الحج»، «كتاب جامع نوادر الحجّ»، «كتاب جامع زيارة الرضا عليه السلام ». ۳
در اين عبارت و اسم: «كتاب اخبار عبدالعظيم...» دو احتمال است.
احتمال اوّل اين كه شيخ صدوق در اين كتاب روايات منقوله از حضرت عبدالعظيم را
1.شيخ طوسى در فهرست گويد: له نحو من ثلاثمائة مصنّف. به مجمع الرجال قهپائى ۵/۲۶۹ رجوع شود.
2.فهرست نجاشى، ص ۳۹۲ چاپ جامعه مدرسين قم.
3.فهرست نجاشى، ص ۳۸۹ و ۳۹۰.
