تاريخ : شنبه 1395/8/22 تاریخ ایجاد:
کد خبر: 54642
«دانشنامه امام حسین(ع)»، منبعی معتبر برای روضه خوانی

«دانشنامه امام حسین(ع)»، منبعی معتبر برای روضه خوانی

محمدحسین رجبی‌دوانی استاد تاریخ اسلام ضمن انتقاد از برخی روضه‌های بی‌پایه گفت: «دانشنامه امام حسین(ع)» و «تاریخ قیام و مقتل جامع سیدالشهداء(ع) » دو منبع معتبر و کاملی است که ذاکران را از دیگر منابع و مقاتل بی‌نیاز می‌کند.

به گزارش خبرنگار آیین و اندیشه خبرگزاری فارس،‌ مقام معظم رهبری در دیداری که مداحان و ذاکران حسینی در فروردین ماه سال جاری با ایشان داشتند نکاتی را به آنها گوشزد کردند. از جمله اینکه؛ در هر منبری، درس‌های کاربردی زندگیائمه(ع)هنرمندانه بیان شود، ضرورت توجه به مسائل روز در اشعار و مداحی‌ها، مقابله با تلاش دشمنان برای تضعیف باورهای جوانان، با اشعار پرمغز و اجرای هنرمندانه، مستمعین خود را به انسان‌هایی امیدوار، پرتلاش و کارآمد تبدیل کنید و هدایت مردم و بیداری و بصیرت افزایی را مهمترین وظیفه خود بدانید.

با عبور از ماه محرم و فروکش کردن موج نخست عزاداری‌های سید و سالار شهیدان و آماده‌شدن مساجد، تکایا و هیآت حسینی برای اقامه عزای اربعین حسینی(ع)، میزگردی را با حضور محمدحسین رجبی‌دوانی استاد دانشگاه و تحلیلگر تاریخ اسلام و احمد چینی از مداحان و ذاکران پیشکسوت با موضوع«بررسی آسیب‌های عزاداری»برگزار کردیم که بخش دوم و پایانی آن را در ادامه می‌خوانید.

* یکی از توصیه‌های رهبر معظم انقلاب در دیدار با مداحان، طرح مباحث کاربردی زندگیاهل بیت(ع)است که موجب عمق یابی تأثیرگذاری بیشتر مداحی شود. شما کارتان مداحی نیست اما مأخذشناس هستید و حتی تصحیح مقتل هم داشته‌اید. معتبرترین و جامع‌ترین مقاتل برای امروز ما چیست؟

رجبی دوانی: اینکه اشاره کردید بنده در کار مداحی نیستم، توفیق این کار را ندارم، این سعادتی است که عزیزانی مانند استاد چینی دارند، آرزو داشتم ذوق و قریحه‌ایی ولو ناچیز در این عرصه داشته باشم اما محروم هستم و این موضوع سعادت می‌خواهد.

مداح هم تقصیری ندارد او می‌خواهد بخواند اشکی از مخاطب بگیرد. می‌رود منبعی به نام «بکاء الذاکرین» یا «اسرار الشهادة» را می‌بیند که به چاپ رسیده و در کتاب فروشی‌ها هم موجودند و بر این باور است که تمام آنچه که در این کتاب‌ها آمده، درست است و در حالی که کتاب «اسرار الشهاده» پر از مطالب غیر واقعی و جعلی است. چه کسی باید به این مداح خط بدهد؟!

اما درباره سؤالتان، همانطور که اشاره کردم مداحان پیشکسوت چون در محضر علما پرورش یافته‌اند، می‌دانند چه چیزی باید بخوانند، چه منابعی قابل اعتماد است،‌ کدام‌ها قابل اعتماد نیستند. در چند سال اخیر که این گونه نبوده و خیلی زیاد شده، نظارت و کنترلی هم نبوده است این آفت وجود دارد. مداح هم تقصیری ندارد او می‌خواهد بخواند اشکی از مخاطب بگیرد. می‌رود منبعی به نام «بکاء الذاکرین» یا «اسرار الشهادة» را می‌بیند که به چاپ رسیده و در کتاب فروشی‌ها هم موجودند و بر این باور است که تمام آنچه که در این کتاب‌ها آمده، درست است و در حالی که کتاب «اسرار الشهاده» پر از مطالب غیر واقعی و جعلی است. چه کسی باید به این مداح خط بدهد؟!

متأسفانه یکی از آسیب‌هایی که داریم این است که مثل قدیم، مداحان ما پرورش‌یافته مکتب علما نیستند از طرف دیگر هم هیچ سازوکاری نداریم که آنها را سامان بدهد. خانه مداحان و بسیج مداحان فعالیت می‌کنند فراتر از این حتی در جایی پیشنهاد کردم که ما به دانشکده تربیت مداح نیاز داریم؛ دانشگاه تربیت مدرس، تربیت معلم، تربیت پاسداری داریم چرا تربیت مداح نداشته باشیم که آموزش‌های اصولی زیر نظر روحانیت و پیشکسوتان مداحی را ارائه دهد. یکی از این موارد  می‌تواند منبع‌شناسی باشد که خوب تبیین کند کدام منابع، قابل اعتماد است کدام نیست، اصول و مسائل فقهی مربوط به این قضیه را به مداحان بیاموزند.

ما مجاز نیستیم برای گریاندن مردم از هر وسیله‌ای استفاده کنیم یا چیزی را که واقعیت ندارد را به زبان امام معصوم یا تالی‌تلو معصوم مانندحضرت زینب (س)بگذاریم و بگوییم این بزرگواران این‌گونه گفته‌اند. حتی اگر مطلب درست، آیه قرآن را که سندی نداریم بگوییمامام حسین (ع)روز عاشورا این آیه را تلاوت کرده است. آن آیه، آیه قرآن است و قطعاً هم بارها این آیه بر زبان مبارک حضرت جاری شده است اما در روز عاشورا نخوانده است و ما حق نداریم بگوییم آن را خوانده است.

یکی دانشنامه ۱۴ جلدی امام حسین(ع)که مؤسسه دارالحدیث قم، هر آنچه را که درباره وجود مقدس امام حسین (ع) لازم بوده را در آن آورده است. حدود پنج جلد آن فقط مقتل امام حسین (ع) است آن هم با بررسی مقاتل معتبر و نقل‌‌های حدیثی. برخی از واقعیت‌های کربلا در حدیث است و در مقتل وجود ندارد و در دانشنامه امام حسین (ع) یک بخش مقدماتی درباره مأخذ و منبع‌شناسی دارد که در آن مقاتل معتبر، نقل‌های ضعیف یا فاقد اعتبار با ادله بیان و پالایش شده است. بنابراین شخص مداح را از رفتن به سوی سایر منابع، بی‌نیاز می‌کند.

بارها در جلسات بسیج مداحان گفته‌ام که کسی خدمت امام صادق (ع) رسید به ایشان عرض کرد مشکلی دارم مرا دعایی بیاموزید که آن را بخوانم حضرت فرمود بنویس یا بخوان «یا مقلب القلوب» وقتی تمام شد حضرت فرمود برای من تکرار کن آن فرد گفت: «یا مقلب القلوب والابصار» حضرت فرمود خداوند مقلب القلوب والابصار است اما من که به تو نگفتم «والابصار» چرا اضافه کردی. یا اینکه حقیقتی را گفته بود اما از زنان امام جاری نشده برو لذا ما مجاز نیستیم هر چیزی را به ائمه اطهار علیهم‌السلام نسبت دهیم شاید هدف مقدس باشد اما روش نامقدس است.

کار اساسی این است که ما یک مرکز آموزش قوی داشته باشیم تا این موارد در آن مرکز بررسی شود و در آن غلوّ، کفر نباشد سخیف نباشد مانند اینکه حضرت عباس به خاطر چشم و  ابروی کمانش حضرت عباس نشده است. شعری که مداح می‌خواهد آن را بخواند باید مجوز داشته باشد.

برای حل مقطعی مسأله دو کار ارزشمند در چند سال اخیر انجام شده است که در مداحان عزیز ما می‌‌توانند با مراجعه به آنها هم از نظر شرعی، خیالشان راحت باشد اگر خودشان تخصصی در شناخت منبع ندارند اینجا برایشان شناسایی کرده و هم مطالب درست را می‌توانند در آن بیایند. یکیدانشنامه ۱۴ جلدی امام حسین(ع)که مؤسسه دارالحدیث قم، هر آنچه را که درباره وجود مقدس امام حسین (ع) لازم بوده را در آن آورده است. حدود پنج جلد آن فقط مقتل امام حسین (ع) است آن هم با بررسی مقاتل معتبر و نقل‌‌های حدیثی. برخی از واقعیت‌های کربلا در حدیث است و در مقتل وجود ندارد و در دانشنامه امام حسین (ع) یک بخش مقدماتی درباره مأخذ و منبع‌شناسی دارد که در آن مقاتل معتبر، نقل‌های ضعیف یا فاقد اعتبار با ادله بیان و پالایش شده است. بنابراین شخص مداح را از رفتن به سوی سایر منابع، بی‌نیاز می‌کند.

کتاب دوم؛ تاریخ قیام و مقتل جامع سیدالشهداء(ع) که مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره) آقای پیشوایی همراه با گروهی کار کرده‌اند و متعلق به آیت‌الله مصباح یزدی است. این کتاب هم همان روش را دارد به اضافه پاسخ به یک سری از شبهات راجع به واقعه کربلا و مشخصات افراد و معرفی اصحاب امام حسین (ع) بنابراین انسان را خیلی بی‌نیاز می‌کند از رفتن به سراغ منابع متعدد.

در دانشنامه امام حسین(ع) ابتدا متن عربی آورده شده است و سپس متن فارسی در کنار آن آورده شده است اما در کتاب تاریخ مقتل جامع سیدالشهداء دیگر متن عربی نیست بلکه ترجمه مقاتل معتبر ذکر شده است و مداحان می‌توانند با خیال راحت به هر آنچه که در این دو کتاب آمده اعتماد کنند.

استاد چینی با وجود اینکه انتخاب شعر خیلی مهم است، ملاک‌های شما برای انتخاب شعر چیست؟ چطور احساس می‌کنید که مثلاً فلان شعر درست است؟

چینی: شناخت این قضیه برای کسی که می‌خواهد اشعاری را انتخاب کند باید معلوماتی داشته باشد. اینکه به لحاظ ادبی، محکم است یا ضعیف، از جهت اعتقادی اگر خودش تخصصی ندارد که معمولاً مداحان، تخصص کافی در این زمینه ندارند که باید برای تشخیص شعر مناسب از روحانیون کمک بگیرند. در زمان‌های قدیم، مداح می‌رفت شعرش را نزد یکی از علما می‌خواند.

یکی از مداحان می‌گفت بنده رفتم پیش آقای سرخه‌ای (پدر خانم آیت‌الله مهدوی کنی) و اشعارم را پیش ایشان می‌خواندم، شعری را در وصف امام رضا (ع) آماده کرده بودیم و نزد ایشان خواندم و گفتم حُجت‌الاسلام و کعبه فقرایی! ایشان فرمود حَجةالاسلام! این اشتباه ادبی بود. همچنین به لحاظ اعتقادی باید توجه داشت که غلو یا وهن مقام اهل بیت نباشد که یا باید خود فرد قوه تشخیص داشته باشد یا اینکه باید نزد متخصص برود.

البته بعضی از اشعار است که غلو در آنها نیست و شاید لحاظ کرده است اشعار آقای سازگار و آقای میرمؤید و ... شعرهایشان شناخته شده‌اند مواردی که سست باشد یا مقام اهل بیت(ع) را پایین بیاورد در آنها نیست و اغلب آنها مورد تأیید است.

برخی معتقدند کار مداح فقط ذاکری اهل بیت است و نباید کاری با مسائل روز داشته باشد و عده‌ای دیگر می‌گویند مداح نمی‌تواند بدون موضع باشد باید در حدّ خودش روشنگری کند، آیا شما موافق ورود مداح به مسائل سیاسی هستید یا خیر؟

چینی: اصلاً خود امام حسین (ع) در مقابل ستمگر قیام کرد و مرامامام حسین (ع)همین بود و باید از ایشان پیروی کرد. شاعر می‌گوید: ز من آزادگی را یاد گیرید که من سرحلقه آزادگانم/ منم آن استاد درس عشق‌بازی، که عاشوراست روز امتحانم/ ز قتلم ار دین ماند پای برجا/ چه باک از تیر و شمشیر و سنانم.

امام حسین (ع) در روز عاشورا فرمود: «ان لم یکن دینٌ فکونوا احراراً فی دنیاکم» اگر دین ندارید لااقل آزاد مرد باشید، از این رو مداح هم باید آزاد باشد و اگر در جایی اقتضاء می‌کرد حرکتی انجام دهد، نباید کوتاهی کند.

رجبی دوانی: مداح، ذکر اهل بیت (ع) را دارد اعم از ذکر مصیبت و ذکر فضائلی که در جشن و سرورهای این بزرگواران باید داشته باشند.

اما امامان علیهم‌السلام به شهادت نرسیدند که ما فقط برای آنها گریه کنیم و اشک بریزیم. آنها امام هستند امام یعنی الگو و اسوه. که آنها مسیر را برای ما مشخص می‌کنند. لذا اگر شرایط مانند دوران امام حسین (ع) شد باید قیام کنیم برای انجام تکلیفتان از جانتان بگذرید اسارت عزیزانتان را به جان بخرید تا خداوند از شما خشنود شود یا جایی مانند امام مجتبی (ع) باید به خاطر مصالح اسلام، مقابل جبار و جنایتکاری مانند معاویه، به ظاهر یک جاهایی کوتاه آمده و امتیاز بدهید تا بتوانید یک خطر بزرگتری را برطرف کنید اینها همه درس و الگو است.

اگر ما صرفاً بپردازیم به یک ابراز احساسات، عواطف و اشک ریختن به آن صورت، از فلسفه اصلی اقدامات امامانمان غافل شویم در حقیقت بهره کافی را نبرده‌ایم و نفهمیده‌ایم امامت یعنی چه؟! و امام چه جایگاهی دارد این می‌شود مانند قضیه مسیحیان که معتقد بودند عیسی (ع) کشته شد تا کفاره گناهان ما باشد. این با روح امامت، سازگار نیست.

بله، لازم نیست، که ما در مجلس امام حسین (ع) یک دفعه بیاییم بعضی از مواردی که اکنون اتفاق می‌افتد را شبیه‌سازی کنیم بلکه، مداح باید آگاه به مسائل روز و به فلسفه اقدامات ائمه علیهم‌السلام آگاه باشد و در خلال این صحبت‌ها، خط و سیر مشخصی را برای مستمع خود ترسیم کند و در این صورت است که مخاطب متوجه می‌شود چه کار باید انجام دهد از این حیث نه تنها منعی برای کار مداح نیست بلکه باید او را تشویق کرد و از او خواست که به این کار ادامه دهد. اینکه فقط ما بخواهیم به صورت مصداقی برخی از اسامی را تطبیق دهیم گاهی اوقات ممکن است معنویت مجلس، تحت‌الشعاع قرار بگیرد و نتیجه لازم گرفته نشود.

قضیه بسیار ارزشمندی که در مقابله فتنه ۸۸ انجام شد و عزاداران امام حسین (ع) متوجه شدند فتنه‌گران در پوشش دروغین آمده‌اند و می‌خواستند ارزش‌ها را از بین ببرند لذا ما می‌بینیم از پای سخنان آن مداح و خطی که او داد همان عزاداران به مقابله با فتنه‌گران پرداختند که این اقدام در همان جهت اقدام امام حسین (ع) بود.

نباید هراس داشته باشیم که این جریان سیاسی زیاده‌خواه منحرف که ابزارها و بوق‌هایی در قالب سایت‌ها و روزنامه‌ها را در اختیار دارد و چه در پوشش نماینده‌های مجلس به عزاداری امام حسین (ع) اهانت کنند تکلیف را باید انجام داد و از پرخاش مسأله‌دارانی که سوابق سیاهشان برای ما کاملاً محرز است نهراسیم و وظیفه‌مان را انجام دهیم.

* به نظر شما برای بصیرت‌افزایی مخاطبانی که از روی هیجان و شور در مجالس امام حسین (ع) شرکت می‌کنند چه کاری می‌توان انجام داد؟

رجبی دوانی: این مسأله تا حدودی نیازمند برنامه‌ریزی و حرکت اصولی است؛ آن مداحی که بنده را در آن مجلس دعوت کرده بود، متوجه شد که مخاطبان غیر از این شور و هیجانی که دارند نیاز دیگری هم برای آنها وجود دارد که قطعاً باید به آن پاسخ داده شود که حال یا بنده شناخت خوبی از مخاطبان نداشتم یا اینکه فضا مناسب این قضیه نبود. دو کار می‌توان انجام داد یا اینکه سخنران‌هایی با بررسی روحیات و روانشناسی نسبت به این گونه مخاطبان دعوت شوند که بتوانند بصیرت‌ها را در قالب سخنان خود ارائه دهند یا اینکه خود مداح در این عرصه دارای تبحر باشد. اکنون که اینها آمده‌اند او (مداح) را می‌خواهند و به خاطر او حضور پیدا کرده‌اند در لابه‌لای سخنان خود با همان زبانی که مستمعان علاقه‌مند هستند، تبیین کند تا بصیرت‌افزایی حاصل شود و این گونه نباشد وقتی فرد از مراسم عزاداری بیرون آمد یک نفس راحت بکشد و بگوید از این مجلس لذت بردم بلکه بگوید دو تا مطلب در این مجلس یاد گرفتم که اگر خدای ناکرده این انقلاب یا خون شهدا در معرض خیانت یا تحت آسیبی قرار گرفت وظیفه دارم از همین مجلس بروم و با خیانت‌ها و آسیب‌ها مقابله کند.

چینی: خود مداح ممکن است فقط هنر مداحی بداند و  نتواند سخنانی را به مستمعان گوشزد کند و مدیر و مسئول هیأت باید مصمم و مُصرّ باشد تا حتماً سخنرانی صاحب نفوذ را دعوت و نکات لازم یادآوری شود.

رجبی دوانی: اگر فرد مداح دریافته باشد که موضوع روز چیست و دشمن روی چه مباحثی دست گذاشته است و آنها را در خلال مداحی عنوان کند، گام خوبی در این زمینه خواهد بود.

* در شبکه‌های اجتماعی، تهاجم دشمن نسبت به ساحت مقدس اهل بیت (ع) به ویژه امام حسین (ع) با آغاز ماه محرم و صفر افزایش می‌یابد که دشمن تلاش می‌کند به تضعیف باورهای جوانانمان بپردازد، چه کار کنیم تا از این نفوذها در امان بمانیم؟

رجبی دوانی: انقلاب اسلامی ما تمام معادلات دشمن را بر هم زد و آنها نیز به مقابله با انقلاب اسلامی برخاستند و هر کاری کردند نتوانستند از پس ملت ما بربیایند چرا چون این انقلاب، الگویی از حضرت سیدالشهداء (ع) است. چه در انقلاب و چه در دفاع مقدس، لذا می‌خواهند اعتقادات و باورهای جوانان ما را گرفته و این الگوی بزرگ از دست برود و آنها بتوانند به اهداف شوم خود دست یابند.

رعایت چند نکته در این خصوص لازم است: اول اینکه فلسفه قیام سیدالشهداء (ع)، فضای فاسد آشفته آن دوران را برای مردم تبیین کنیم. اسلام ظاهراً هست اما اوضاع به کجا رسیده که بعد از ۵۰ سال پس از رحلت پیامبر اکرم (ص) فرزند همان پیغمبر باید برای احیای دین، قیام کند. چقدر این جامعه تباه شده و به قهقرا رفته است. اگر این مسائل به درستی تبیین شود برای مخاطب جا می‌افتد که این مردم وقتی ولایت را کنار گذاشتند، اسماً مسلمان هستند ولی به مراتب پست‌تر از پدران جاهل خود در دوره شرک و بت‌پرستی شده‌‌اند.

یقین دارم اگر فاجعه کربلا می‌خواست در دوران جاهلیت اتفاق می‌افتد آن بت‌پرستان مشرک هرگز کار را به اینجا نمی‌رساندند که این به ظاهر مسلمانان رساندند. این را تبیین کنیم که اگر ولایت، کنار زده شود همه چیز آنها از بین می‌رود و نمونه‌اش داعش جلاد است. جنایاتی که اینها با مسلمانان انجام دادند اسرائیل و آمریکا با همه خباثت و پستی انسان به این حد نرساندند.

در جامعه امروزی، شبهه‌افکنی زیاد است، بچه‌های مؤمن و هیأتی نباید در فضای مجازی به شبهه‌هایی که به تضعیف باورها و اعتقادات آنها می‌انجامد ورود پیدا کنند اگر چیزی برای آنها سؤال و مسأله است از اهل فن بپرسند و به پاسخ مناسب برسند اما کار دشمن شبهه‌افکنی و تضعیف اعتقادات است.

اگر فرزند ما به دنبال پاسخ شبهه‌ای که دشمن طراحی کرده برود و دوباره دشمن شبهه دیگری طراحی می‌کند که در این حالت، جوان ما در زمین بازی‌اش بازی خواهد کرد و دشمن به دنبال همین مسأله است بهترین چیز، عدم توجه و مراجعه جوانان ما به این عرصه‌ها است و ما باید این موضوع را به جوانانمان تفهیم کنیم و سؤالات به جای جوانانمان با هوشمندی پاسخ داده شود.

* تا چه اندازه مداحان ما می‌توانند به پاسخگویی به سؤالات شبهات نسل جوان در مجالس بپردازند، چرا که در قدیم بودند مداحانی که پای درس علما رشد یافته و از این خصیصه برخوردار بودند؟

چینی: جامعه مداحی ما، به ویژه کسانی که برای جوانان مداحی می‌کنند از اسلوب مداحی سنتی خارج شده‌اند، مداحان سنتی قدیم کارشان یک اسلوب صحیحی داشت. مداحان جدید نه قصیده حفظ می‌کنند از همان ابتدای مجلس یک مطلب کوتاهی می‌خوانند و بعد هم حسین حسین، این روش،‌ معرفت‌افزایی نمی‌کند و اهداف سیدالشهداء را بیان نمی‌کند.

مردم می‌گویند ما بیشتر مداحان سنتی را دوست داریم، مداحان سنتی عموماً نصیحتی و موعظه دارند مقتل را هم رعایت می‌کنند و دقت دارند مقتل‌های موثق را بخوانند. مداح باید از خودش جوشش داشته باشد. قدرت انتخاب شعر داشته باشد و مقتل مطالعه کند به نحوی که وقتی فضلا و افراد تحصیلکرده حضور دارند بتواند آن مجلس را اداره کند، برخی از افرادی که شور می‌گیرند اگر جای دیگری قرار بگیرند چیزی برای گفتن ندارند و یا اشعارشان را تغییر می‌دهند. باید کاری کنند که همیشه همین مسیر را ادامه دهند.

مداح می‌تواند شعر را بپروراند و به مستمع تحویل دهد رسالت ما مداحان این است که در قالب شعر، معرفت‌افزایی کنیم.

امیدوارم تحولی که ایجاد شده و حضرت آقا فرمودند ارتقاء پیدا کرده‌ایم بیشتر شود و مردم به مداحان سنتی روی آورند. مداحان جوان ما باید یک استاد مداحی داشته باشند که هم اصول و فنون و ظرایف مداحی را بگوید هم در کنار یک عالم متقی باشند که از جهات درونی و معنوی او را بسازد. اگر مداح به دنبال این باشد که من فقط بخوانم اخلاصی در کار نباشد و بخواهد خودی نشان دهد، بیان می‌کند که او از جهت درونی خالی است.

آن چیزی برای مداح ارزش دارد که اول به لحاظ باطنی پاک باشد، اخلاص داشته و اهل تقوا باشد،‌ اینها را چه کسی به مداح می‌‌آموزد؟ باید به محضر یک روحانی بروند و مداحان قدیم هم به همین منوال بوده‌اند.

اگر امروز ما مداحان قدیمی چیزی داریم از برکت حضور در محضر علما داریم مداحان جوان باید جایی بروند و درس اخلاق بیاموزند، روح پذیرش داشته باشند.

رجبی دوانی: باید یک هماهنگی میان کانون مداحان، بسیج مداحان، مجمع ستایشگران اهل بیت (ع) و بنیاد دعبل باشد و آن اسلوب قدیمی‌ها احیا شود. جوان‌هایی را بیاورند بر همان مبانی که اولاً پای مکتب علما پرورش پیدا کنند و سپس با همان روش‌های خالصانه که جواب می‌داد و نتیجه کاملاً بارزی داشت، یک نسل جدیدی پرورش پیدا کند. الان واقعاً سخیف است که بعضی‌ها منتظر می‌مانند آخرین آهنگ‌هایی که بیرون می‌آید چگونه است بر وزن آنها بخواهند برای اهل بیت (ع) بخوانند این جسارت به ساحت مقدس اهل بیت (ع) است.

سبک قدیمی‌ها تأثیرگذار بود، جا دارد احیا شود. مانند حاج آقای بهتاش که مقید بود حدیثی بخواند و مسأله شرعی بگوید،‌ معرفت می‌افزود و عزاداری هم می‌کرد. این شیوه که شیوه‌ای موفق بود و انقلاب را پیش برد احیا شود. برخی از مداحان اصلاً حدیث بلد نیستند.

چشم و هم‌چشمی که برخی جاها وجود دارد کاری کردند که بعضی از مداحان را مادی بار آورده و این از آفات بزرگ است من برخورد کردم و شنیدم که در بعضی مجالس می‌گویند فلان مداح این قدر پول می‌گیرد یا این قدر به او پول می‌دهند یا فلان جا را رها کرده به خاطر اینکه جای دیگر به او پول بیشتری می‌دهند و اینها همه آسیب‌زا است. مجالس سنتی از این آفات کاملاً به دور بودند و این خیلی ارزشمند بود.

خبرگزاری فارس :
خبرگزاری ایکنا :
خبرگزاری ایرنا :