اصلاحات علوى

پس از دست یافتن به قدرت سیاسى، بى درنگ، اصلاحات حكومتى را با شعار «عدالت اجتماعى و اقتصادى» آغاز مى كند. او هدف از پذیرش حكومت را «ایجاد اصلاحات و احقاق حقوق پایمال شده» اعلام كرده بود. على علیه السلام بر این باور بود كه آنچه در روزگار پیش از وى و پس از پیامبر خدا روى داده ، جامعه را یكسر دیگرگون كرده است و ارزش ها دیگرسان شده و آنچه نام «حكومت اسلامى» را یدك مى كشد، با آنچه پیامبر خدا آن را پى نهاده بود، بس ناهمگون است و فاصله زیادى دارد. على علیه السلام در آغازین بیان رسمى خود در مسند خلافت، تصریح مى كند كه آنچه انجام مى شده است، با سیره و سنّت پیامبر خدا ، ناسازگار بوده ، وضع موجود ، قابل تحمّل نیست و ارائه راهى نو و شیوه اى استوار، ضرورى است، و آن، نه «سنّت شیخین» كه «سنّت علوى و اصلاحات علوى» است، همگون با «سنّت نبوى و اصلاحات محمّدى».

شگفتا كه مولا با نگاه سیاسى ژرف خود، دریافته است كه چنین شیوه و اصلاحى را مردمانى كه روزگارانى دراز، به ارزش هاى وارونه خو كرده اند، برنخواهند تابید:

لا تَقومُ لَهُ القُلوبُ ولا تَثبُتُ لَهُ العُقولُ . دل ها بر آن ، استوار نخواهند گشت و خردها ، بدان پایدار نخواهند شد .[۱]

امّا او سیاستمدارى است حق مدار، و افزون بر حق مدارى، صداقت در سخن و موضع شفّاف را «سیاست» مى داند، نه جز آن. چنین است كه در همان سخن نخستین، مبارزه بى امان علیه دگرگونى ها، تحریف ها، دگرسانى ها، و فراز و فرودهاى نابجا را به صراحتْ اعلام مى كند، بدون این كه از پیامدهاى سیاسى و تنش هاى اجتماعى آن، هراسى به دل راه دهد. البته همه اینها را با حزم و دوراندیشى، سیاستگذارى و برنامه ریزى دقیق و استوارْ آغاز كرد.