القاگری آواها در خطبه ی جهاد بر اساس نظریه موریس گرامون

نشریه : پژوهشنامه علوی

نویسنده : پديدآورنده : قاسم مختاری
پديدآورنده : فریبا هادی فرد

سال / شماره پیاپی / صفحه 111-137

چکیده :

پيوند و هماهنگي بين الفاظ و معاني، مي تواند ناشي از تكرار آواها در بافت كلام و بار معنايي خاص واژگان باشد كه هم سبب تمايز معنايي در گزينش واژگان و هم در تداعي معاني نقش بسزايي دارد؛ بنابراين در سطح ادبي كلام و ساختار كلي جمله، سطح آوايي از سطح معنايي جدا نمي شود. بحث القاگري آواها در متن، اولين بار توسط زبان شناس فرانسوي، موريس گرامون در قرن بيستم طرح شد. اما، قبل از طرح آن توسط گرامون به عنوان نظريه اي در حوزه ادبي، گروهي از شاعران فرانسوي سده نوزدهم كوشيدند، پيوند و تناسب جلوه هاي صوتي حاصل از ساختار كلام را با ديگر پديده هاي عالم هستي آشكار سازند. در اين مقاله با كمك روش توصيفي-تحليلي، نويسندگان بر آنند تا تناسب و هماهنگي موجود بين الفاظ نهج البلاغه در خطبه جهاد را از دو منظر معناشناسي واژگان متقاربه المعني در محور جانشيني واژگان و بررسي نظريه زباني موريس گرامون مبني بر القاگري آواها در متن، تحليل معناشناسانه كنند. نتايج بيانگر انسجام درون متني خطبه بوده و موضوع مورد اهميت كه القاگري آواها در اين خطبه را مورد تاييد قرار مي دهد، كاربرد واكه ها و همخوان ها، با توجه به بارمعنايي شان در فرازهايي از خطبه است كه بسامد اين همخوان ها و واكه ها براي انتقال معاني به مخاطبان، با ارائه جدول هاي آماري نشان داده شده است.

کلیدواژه‌های مقاله :نهج البلاغه ،خطبه جهاد ،ائتلاف لفظ با معنا ،القاگری آواها ،موریس گرامون