201
ماه در آب

ده و من آنچه از تو گرفتم به تو پس مى دهم» .

توضيح : مَثَل حاضر، كه بيانگر درخواست طلاق است، وقتى گفته مى شود كه زن در تنگنا قرار گيرد و راهى جز جدا شدن از شوهر براى خود نبيند ، حتى اگر حقوق خود را ببخشد . البته گاهى اين عبارت گفته مى شود ولى معناى طلاق خواهى در آن نيست . اين مَثَل ، در كاربرد ، فراتر رفته گاهى در جايگاهى مشابه ازدواج و طلاق نيز استفاده مى شود ؛ در هر جايى كه صحبت از جدا شدن به قيمت گذشتن از حق و حقوق باشد .

415 . ميازار مورى كه دانه كش است . ۱

۰.نظير سخن امام على عليه السلام :وَاللّهِ لَو اُعطِيتُ الأقاليمَ السَّبعَةَ بِما تَحتَ أفلاكِها عَلى أن أعصِىَ اللّهَ في نَملَةٍ أسلُبُها جُلبَ شَعيرَةٍ ما فَعَلتُ؛ ۲

۰.به خدا قسم اگر اقليمهاى هفت گانه و آنچه را كه زير فلكهاى آن است به من دهند تا خدا را نافرمانى كنم و پوست جوى را از مورچه اى بگيرم ، اين كار را نمى كنم.

توضيح : مَثَل در جايى به كار مى رود كه بخواهند فردى قوى را از آزار و ستم به فردى ضعيف و ناتوان بازدارند. حدّاقل ظلم ، كه به نظر آيد ، ظلم به يك مورچه است و آن هم گرفتن دانه اى يا پر كاهى از او كه هم در مَثَل و هم

1.امثال و حكم ، ج ۴ ، ص ۱۷۶۵ . ميازار مورى كه دانه كش استكه جان دارد و جان شيرين خوش است . (فردوسى)

2.نهج البلاغه، خطبه ۲۲۴.


ماه در آب
200

توضيح : جمله بالا كه به صورت مَثَل مشهور است ، و در اذهان مردم به عنوان يك حديث معروف شده است ، در منابع حديثى به اين صورت موجود نيست ، اما با الفاظ ديگر معناى اين جمله تأييد مى شود .

413 . موكّل آب فرات بودن . ۱

۰.برگرفته از حوادث واقعه كربلا و بستن آب به روى امام حسين عليه السلام و يارانش ؛ مانند سخن امام صادق عليه السلام در زيارت اربعين :لَعَنَ اللّهُ مَن مَنَعَكَ مِن شُربِ ماءِ الفُراتِ؛ ۲

۰.خداوند لعنت كند كسانى را كه مانع نوشيدن تو از آب فرات شدند!

توضيح : «مراد بى رحم و غير قابل انعطاف بودن است و نيز انسانيت و عاطفه را در مأموريت خويش راه ندادن» . ۳ مَثَل آب دست يزيد افتادن ۴ نيز به همين معنا است .

414 . مَهرم حلال ، جانم آزاد! ۵

۰.برگرفته از حكم طلاق خُلع كه در روايات آمده است و در اين نوع از طلاق پيشنهادِ طلاق از جانب زن بوده است همراه با بخشش مهريه ، مانند سخن امام صادق عليه السلام :اَلمُختَلِعَةُ الَّتي تَقولُ لِزَوجِها : اِخلَعني و أنَا اُعطِيكَ ما أخَذتُ مِنكَ؛ ۶

۰.زنى كه طلاق خُلع گرفته ، كسى است كه به همسرش بگويد : «مرا طلاق

1.كتاب كوچه ، ج ۱ ، حرف آ ، ص ۵۵ .

2.اقبال الأعمال ، ج ۳ ، ص ۱۰۴.

3.كتاب كوچه ، ج ۱ ، حرف آ ، ص ۵۵ .

4.امثال و حكم ، ج ۱ ، ص ۸ .

5.همان ، ج ۴ ، ص ۱۷۶۲ .

6.وسائل الشيعه ، ج ۲۲ ، ص ۲۸۰ .

  • نام منبع :
    ماه در آب
    سایر پدیدآورندگان :
    فرخيان، حميد
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    سازمان چاپ و نشر دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1383
    نوبت چاپ :
    اوّل
    منبع اصلي :
    حدیث نت
    لينك منبع اصلي :
    /post/590/
تعداد بازدید : 255996
صفحه از 275
پرینت  ارسال به