روش برخورد امامان معصوم علیه السلام با مدعیان دروغین در جامعه شیعه

نشریه : تاریخ اسلام

نویسنده : پديدآورنده : محسن انبیائی

سال پانزدهم / شماره پیاپی 58 / صفحه 217-252

چکیده :

یکی از دشواری‌های جوامع دینی، ظهور مدعیان دروغینی است که با سوء استفاده از احساسات پاک حق‌جویان در پی ایجاد موقعیتی برای خود هستند. شیعیان در عصر حضور با این پدیده روبه‌رو بودند و امامان معصوم با روش‌های مختلفی با آن برخورد می‌کردند. برخی از مدعیان دروغین عصر حضور، ادعای بابیت، امامت، نبوت، مکالمه با خداوند و الوهیت می‌کردند. غلو، اعتقاد به حلول و تناسخ به عنوان اصلی­ ترین انحرافات اعتقادی مدعیان دروغین شناخته می‌شود. مهم‌ترین مصادیق انحرافات عملی مدعیان دروغین عبارت بودند از: اباحی‌گری، تحریف و جعل روایت، تأویل نادرست روایت، اهانت به معصومان و اصحاب ایشان.
این مقاله پس از بررسی فشرده این انحرافات، شیوه‌های برخورد ائمه: با آنها را در دو گروه اقدامات سلبی و اقدامات ایجابی بررسی می‌کند. اقدامات سلبی ائمه: شامل پنج محور اصلی دعوت به بازگشت به مسیر حق، اعلام برائت و لعن، توجه دادن به ریشه‌های شیطانی انحراف، منزوی ساختن، مرتد معرفی کردن مدعیان بوده است. هم‌چنین، اقدامات ایجابی ایشان در محورهای ارائة معنویت اصیل، تبیین جایگاه امام و امامت، توصیه به تزکیه نفس و معرفی الگوهای رفتاری مثبت دیده می‌شود. این مقاله با چند پیشنهاد برای کاربردی ساختن یافته‌های خود در مسیر تحقق سبک زندگی اسلامی به پایان می‌رسد.

کلیدواژه‌های مقاله :اهل بیت(ع)، مدعیان دروغین