بررسی مدیریت بحران «جمل» در سیره امیرالمؤمنین علی(ع)

نشریه : حکومت اسلامی

نویسنده : پديدآورنده : رضا ابروش
پديدآورنده : ولی الله نقی پورفر

سال بیست و یکم / شماره پیاپی 79 / صفحه 95-122

چکیده :

مدیریت بحران، یکی از موضوعاتی است که در بسیاری از جوامع، مورد ابتلا می‌باشد. یکی از معضلاتی که می‌تواند برای سازمانها و جوامع تهدیدآفرین باشد، بروز و ظهور بحران به ویژه بحرانهای اجتماعی است. به همین دلیل، مدیریت بحران به ویژه بحرانهای اجتماعی از موضوعات بسیار مهم و قابل توجه در حوزه سازمان و مدیریت است. بر این اساس، کشف شیوه مدیریت بحران «جمل» در سیره امام علی(ع) می‌تواند راهگشای بسیاری از سازمانها در رویارویی با بحرانهای اجتماعی باشد. این پژوهش با هدف کشف مؤلفه‌های بحران جمل، شیوه مهار آن توسط امام علی(ع) را مورد بررسی و تحقیق قرار می‌دهد.
آنچه به عنوان سؤال اصلی پژوهش مطرح می‌شود، این است که امام علی(ع) چگونه توانست بحران جمل را مدیریت کند؟ برای پاسخ، با استفاده از روش کتابخانه‌ای، داده‌های مورد نیاز را جمع‌آوری و به روش توصیفی ـ تحلیلی به بررسی داده‌های پژوهش می‌پردازیم و سرانجام مدیریت امام علی(ع) برای بحران جمل در سه مرحله: مدیریت پیش از بحران، مدیریت حین بحران و مدیریت پس از بحران را پیگیری می‌‌کنیم.
برخی از اقدامات ایشان در مرحله مدیریت پیش از بحران، دقت در انتصابات سازمانی، کنترل عوامل بحران‌زا،گفت‌وگو و احتجاج با عوامل بحران‌زا و اقداماتی که در حین بحران توسط ایشان انجام گرفت، شامل: بسیج منابع و امکانات، حذف یا کاهش قدرت عوامل بحران‌زا، اطلاع‌رسانی و آگاه‌سازی، استمداد از خدا و مشورت و رایزنی با تیم مدیریت بحران می‌شود. در نهایت، اقدامات آن حضرت پس از بحران، شامل شفاف‌سازی، پاکسازی بصره از عاملان بحران، ایجاد نظم و آرامش و حمایت از آسیب‌دیدگان می‌شود.

کلیدواژه‌های مقاله :جنگ جمل، امام علی(ع)