نسبت «فال بد زدن» به امام علی(ع)

پرسش :

ماجرای نسبت «فال بد زدن» به امام علی(ع) چیست؟



پاسخ :

طلحه ، نخستين كسى بود كه با على عليه السلام بيعت كرد . دست طلحه ، ناقص بود . از اين روى ، فال بد زدند كه اين بيعت ، دوام نخواهد داشت . در اين كه تفأّلِ بد را چه كسى بر زبان ها انداخت ، منابع ، يكْ داستان نيستند . برخى آن را به شخصى به نام حبيب بن ذؤيب نسبت داده اند و بعضى آورده اند كه مردى از بنى اسد ، فال بد زد و گفت :

 نخستين كسى كه بيعت را آغاز كرد ، دستى ناقص است . اين كار ، به سامان نرسد .

 امّا رواياتى هم اين «تطيّر» را به امام على عليه السلام نسبت داده و نوشته اند كه آن بزرگوار ، به هنگام بيعت او فرمود :

 چه قدر سزاوار است كه [ اين بيعت] شكسته شود !

 امّا به نظر مى رسد كه اين نسبت ، استوار نباشد و بر نااستوارى آن ، به عقل و نقل مى توان استناد كرد .

 بى گمانْ عقل ، در هنگامه اى آن چنان ، كه مردمانْ يكسر بر پيمانى گرد آمده اند ، تفأّل به ناكامى را روا نمى دارد و از اين روى ، هيچ خردمندى چنين نمى كند . چگونه على عليه السلام ، آن خردمند بى بديل ، در نخستين روز بيعت ، در ميان مردمْ نقضِ بيعت يكى از برجسته ترين چهره هاى سياسى را مطرح مى سازد ، آن هم با استناد به تطيّر و تفأّل؟!

 اين گونه سخن راندن ، از يك سو جوّ شايعه را براى سست كردن پايه هاى حكومت ، دامن مى زند و از سوى ديگر ، نوعى ترغيب براى شكستن پيمان است و بى گمان ، افترايى است بر امام .

 به علاوه ، در روايات فراوانى ، تطيّر ، ناپسند تلقّى شده است و مردم ، از تطيّر بازداشته شده اند وبراين نكته تأكيد شده است كه اهل بيت عليهم السلام، فالِ بد نمى زنند و ... .

 بدين سان ، بسيار بعيد است كه امام عليه السلام چنين سخنى بر زبان آورد و يا به عملى اين گونه نااستوار ، دست يازد .



بخش پاسخ گویی پایگاه حدیث نت