واکنش در برابر تعیین کنندگان وقت ظهور

امامان(ع) در احادیث متعدّدی با بیان این که وقت ظهور امام مهدی(ع) ویژه خداوند است و اهل بیت(ع) هیچ گاه برای آن، وقت تعیین نمى کنند، ضمن توصیه به شکیبایی و تسلیم بودن در برابر تقدیر الهی،[۱]به شیعیان خود دستور داده اند که تعیین کنندگان وقت ظهور را دروغگو بشمرند. امام صادق(ع) مى فرماید:

هر کس از مردم که برایت وقتى [براى قیام] معین نمود، از دروغگو شمردنش مترس که ما براى هیچ کس، وقتى را معین نمى کنیم.[۲]

این حدیث، زنگ هشدارى براى شنوندگان و مخاطبان است تا بدانند که عکس العمل شایسته در برابر تعیین کنندگان وقت ظهور، آن است که به فرهنگ وقت گذاری برای ظهور، بى توجّهى و با آن مبارزه شود و خطاى تعیین کنندگان وقت برای ظهور، به صراحت بازگو گردد تا هیچ کس به دنبال این شیوه و مریدبازى هاى پیرامون آن نرود.

گفتنی است که به خاطر وجود این احادیث و استدلال هاى مبتنى بر آن، فرهنگ «عدم تعیین وقت ظهور» در میان عالمان شیعه، به گونه اى نهادینه شده است که هیچ یک از فقیهان یا عالمان برجسته و طراز اوّل شیعه، با وجود آگاهى هاى علمى و نیز مقبولیت عمومى و اجتماعى در میان جامعه، به گونه تعیینى و مشخّص، زمانى را براى ظهور، معین نکرده اند.

نمونه روشن این عالمان، امام خمینى است که قبل و بعد از پیروزى انقلاب اسلامى، جایگاهى ویژه و نافذ در جامعه اسلامى داشت؛ ولی نه تنها سخنی را درباره زمان ظهور مطرح نمى کرد، بلکه به صراحت، هر گونه وقت گذارى برای ظهور را نفى مى نمود.[۳]